انتخابات ریاست جمهوری سوریه روز چهارشنبه آغاز شد و بشار اسد با پیروزی بر دو نامزد دیگر این انتخابات محمود مرعی و عبدالله سلوم عبدالله برای چهارمین بار و به مدت هفت سال دیگر به عنوان رییس جمهور سوریه انتخاب شد، هرچند از نظر تحلیلگران این اتفاق اصلا دور از ذهن نبود.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، این دومین بار از آغاز بحران داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ میلادی است که انتخابات ریاست جمهوری در این کشور برگزار میشود. در این دوره 51 نفر برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سوریه ثبت نام کرده بودند اما تنها سه نفر واجد شرایط نامزدی در انتخابات شناخته شدند.
موافقان و مخالفان انتخابات ریاست جمهوری سوریه
فضای حاکم بر انتخابات سوریه به گونه ای است که مخالفان داخلی و بین المللی اسد معتقدند علیرغم تصاویر منتشرشده از انتخابات این کشور که حاکی از شور و شوق سوریها برای حضور در انتخابات با پرچم سوریه و پوستر اسد است، این انتخابات براساس معیارهایی که در سطح بینالمللی به رسمیت شناخته شده، برگزار نشده است. آنها معتقدند تراشیدن دو رقیب کم اثر و گمنام برای اسد و کسب بیش از نود درصد آراء، نمایشی بودن این انتخابات را بیش از پیش آشکار میسازد. سوابق سیاسی عبدالله سلوم عبدالله نشان میدهد که او نماینده پارلمان سوریه در سالهای 2003 تا 2007 و 2012 تا 2016 بوده است و مدتی نیزبه عنوان معاون وزیر فعالیت کرده است. او در رقابت با دو نامزد دیگر تنها 213 هزار و 968 رای به دست آورده است. محمود مرعی نیز از موسسان سازمان اقدام دموکراتیک ملی است که در سال 2014 اعلام موجودیت کرده است و از سال 2016 دبیر کل این سازمان بوده است. ظاهرا او نسبت به عبدالله سلوم عبدالله از بخت بلندتری برخوردار بوده چراکه توانسته است 470 هزار و 276 رای را از آن خود کند. گفته میشود هر دو نفر که خود را اپوزیسیون ملی میدانند از روابط نزدیکی با حکومت به طور مستقیم یا غیر مستقیم برخوردارند در حالیکه گروههای اپوزیسیون، این انتخابات را تنها نمایشی برای مشروعیت دادن به قدرت بشار اسد میدانند. به نظر آنها در انتخابات این دوره دو نامزد دیگر شرکت داده شدهاند تا رنگ و بویی آزاد و انتخاباتی به این رویداد داده شود. وزیران خارجه کشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا و آمریکا نیز یک روز پیش از برگزاری انتخابات با انتشار بیانیهای انتخابات ریاست جمهوری سوریه را محکوم و اعلام کردند این انتخابات آزادانه و عادلانه نیست که اسد این سخنان را بی ارزش خواند. وزیران خارجه هر چهار کشور اروپایی و آمریکا یادآور شدند برای آنکه نتیجه انتخابات مشروع و قابلباور باشد، باید تمامی سوریها بتوانند در فضایی مطمئن و خنثی رأی دهند و این مسئله شامل همه شهروندان سوری میشود، چه آنهایی که در داخل خاک سوریه بسر میبرند و چه آنهایی که به خارج از مرزهای سوریه گریخته اند. رئیس ائتلاف نیروهای ملی مخالف و انقلابی سوریه معتقد است مردمی که در مناطق تحت کنترل رژیم زندگی میکنند مجبور به شرکت در انتخابات شده اند و امکان مخالفت با آن را نداشته اند، هیچ قانون اساسی یا نیروی مخالفی نیز برای جلوگیری از اقدامات خودسرانه رژیم وجود ندارد.
در مقابل موافقان داخلی و بین المللی دولت سوریه برگزاری این انتخابات را حاکی از عادی بودن شرایط این کشور بهرغم سالها جنگ داخلی میدانند. به گفته مقامات سوری بیش از 18 میلیون نفر واجد شرایط رای دادن بوده اند که بیش از 14 میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده اند و اسد موفق شده است 13 میلیون و 540 هزار و 360رای را از آن خود کند. برگزاری این انتخابات و کسب ۹۵ درصد آرا در حالی صورت گرفته است که گفته میشود حدود شش میلیون سوری به سایر کشورها پناهنده شده اند و در مناطق خارج از کنترل دولت مرکزی نیز انتخاباتی برگزار نشده است. همچنین کردها نیز انتخابات را تحریم و اعلام کرده بودند در شرایطی که مردم سوریه آواره هستند این انتخابات تنها وسیله ای برای ادامه نظام فعلی و بقای بشار اسد است.
امید به تلاش، شعار اسد برای بقا و رهایی از بحران
خانواده اسد بیش از نیم قرن است که بر سوریه حکمرانی میکنند. حافظ اسد، پدر بشار اسد در سال ۱۹۷۰ در پی کودتا قدرت را در دست گرفت و بشار اسد از سال ۲۰۰۰ پس از مرگ پدرش در انتخاباتی که در آن رقیبی نداشت، ۹۷ درصد آراء را به دست آورد و پیروز میدان شد. او اکنون ۲۱ سال است که زمام قدرت را در دست دارد و این بار نیز با شعار "امید به تلاش" وارد عرصه انتخابات شد؛ تلاش برای ساختن کشوری که در جنگ ده ساله به معنی واقعی کلمه ویران شده است. دیوارنویسی ضد حکومتی چند دانشآموز و بازداشت آنان در سال 2011 توسط حکومت اسد و برخورد نظامی با معترضان به دستگیری دانش آموزان، نقطه آغاز بحرانی عظیم و غیر قابل تصور شد که سالها به طول انجامید. هزاران معترض درسراسر سوریه برای چندینماه، در روزهای مختلف بهویژه روزهای جمعه علیه دولت بشار اسد دست به تظاهرات زدند و خواهان کنارهگیری او از قدرت شدند. سرکوب و گزینه نظامی تنها پاسخ اسد در برابر مخالفان بود که نهایتا این جنگ داخلی با ورود داعش، کشور را به ویرانه ای تبدیل کرد که نام سوریه را یدک می کشید. جنگی که باعث شد نزدیک به 390 هزار نفر کشته و میلیونها نفر آواره شوند. درحال حاضر 80 درصد مردم در فقر بسر میبرند. تحریمهای اقتصادی آمریکا، نابودی زیرساختها توسط داعش، کاهش ارزش پول ملی و ... باعث ایجاد شرایط وخیم اقتصادی در این کشور شده است. مردم در تامین مواد غذایی و کالاهای اساسی با مشکل مواجه هستند. آمریکا امیدوار است با هدف قراردادن اقتصاد سوریه، اسد را به پذیرش مذاکرات تحت نظارت سازمان ملل وادار کند. به نظر می رسد از آنجا که تحریمها مانع از همکاری و تجارت و سرمایه گذاری هر کشور، نهاد و فردی در سراسر جهان با مقامات دولتی یا نهادهای سوری است، اسد فرصت بازسازی کشور جنگ زده اش را نخواهد یافت. تحلیلگران اقتصادی بر این باورند اسد که در نبرد نظامی با مخالفان داخلی و خارجی به موفقیت نسبی رسیده است، این بار در اثر فشارهای اقتصادی با ناآرامیهای مدنی روبرو خواهد شد.
گزارش: لیلا رحیمی خوشبخت