آموزش آنلاین یکی از هدف‌هایی بود که در برنامه‌های آموزش و پرورش دنبال می‌شد، ولی همیشه این موضوع مغفول مانده بود تا اینکه با شیوع اپیدمی ‌کرونا سیستم آموزشی در آزمونی بزرگ برای برقراری آموزش آنلاین قرار گرفت، اما محرومیت بزرگترین مانع دستیابی به این هدف شد و امروز سه میلیون دانش آموز از آموزش آنلاین محروم مانده‌اند!

آموزش آنلاین یکی از هدف‌هایی بود که در برنامه‌های آموزش و پرورش دنبال می‌شد، ولی همیشه این موضوع مغفول مانده بود تا اینکه با شیوع اپیدمی ‌کرونا سیستم آموزشی در آزمونی بزرگ برای برقراری آموزش آنلاین قرار گرفت، اما محرومیت بزرگترین مانع دستیابی به این هدف شد و امروز سه میلیون دانش آموز از آموزش آنلاین محروم مانده‌اند!
به گزارش مردم سالاری آنلاین، با پیدایش آموزش الکترونیکی، تصورات قبلی در زمینه نیاز به امکانات فیزیکی بسیار برای امر آموزش و یادگیری در سطح عمومی ‌و آموزش عالی متحول و دگرگون شده است. حالا با به صحنه آمدن مراکز آموزش الکترونیکی، امکان یادگیری در هر زمینه‌ای، برای هر فردی و در هر زمان و مکانی به صورت مادام‌العمر فراهم است.
با این وجود توسعه آموزش آنلاین نیاز به افزایش زیرساخت‌های مورد نیاز از جمله دسترسی به اینترنت و پهنای باند و پوشش رادیو و تلویزیونی در همه جای کشور دارد که این موضوع در برخی از مناطق کشور خیلی ممکن نیست چراکه در سال‌های توسعه شهرهای بزرگ بسیاری از مناطق کشور در محرومیت غرق شده و همچنان در این وضعیت هم دست و پا می‌زنند.
امروز بخش‌هایی از کشور هستند که همچنان دسترسی به اینترنت و تلویزیون که هیچ حتی امکان دسترسی به امکانات آموزشی فیزیکی هم ندارند. این مناطق شامل روستاهای محروم در شهرهایی نظیر سیستان و بلوچستان، کردستان، خرمشهر و خوزستان و لرستان و ... است و همین موضوع باعث شده تا بسیاری از دانش آموزان در این مناطق با مشکلات جدی در دریافت آموزش مواجه باشند.
 
شبکه شاد و محرومیت یک پنجمی!
شاد، یکی از برنامه‌های آموزش و پرورش برای آموزش دانش آموزان به صورت آنلاین است که با تمام مشکلاتی که دارد همچنان از دسترسی بسیاری از دانش آموزان خارج است! استفاده از شاد نیازمند شبکه اینترنت و همچنین یکی از پلتفرم‌های الکترونیکی نظیر گوشی هوشمند، تبلت یا کامپیوتر است که با رشد سرسام‌آور قیمت دلار بسیار گران شده و برای برخی از خانواده‌ها قابل تهیه نیستند. یعنی علاوه بر اینکه برخی از شهرها و مناطق کشور از پوشش اینترنت محروم هستند مردمان این شهرها توان تهیه یکی از دستگاه‌های مورد نیاز برای استفاده از امکان آموزش از راه دور را هم ندارند!
خبرگزاری مهر در گزارشی با عنوان «مصائب آموزش آنلاین در سبزوار» نوشته در برخی از مناطق این شهر و همچنین دیگر شهرها و روستاهای استان خراسان رضوی «دانش‌آموزان برای دسترسی به اینترنت مجبورند سر کوچه و بالای تپه بروند.»
علی بیات، رییس آموزش و پرورش شهرستان خوشاب هم اعلام کرد: «۲۴ مدرسه شهرستان خوشاب به اینترنت و حدود ۳۰ درصد دانش‌آموزان به اینترنت و امکانات استفاده از فضای مجازی دسترسی ندارند و آموزش و پرورش بودجه خاصی برای خرید تبلت و ارایه گوشی همراه به دانش‌آموزان ندارد.»
مژگان بهزادی، معاون آموزشی مدارس شبانه‌روزی شهر زهکلوت در استان کرمان هم اعلام کرد: «در مدرسه ما ۴۸۰ دانش‌آموز مشغول تحصیل هستند که از این تعداد حدود ۲۰۰ نفر آنان در سامانه شاد عضو هستند، اما متاسفانه از ابزار الکترونیک بی‌بهره‌اند و همین مساله سبب شده است که کلاس‌ها به صورت حضوری برگزار شود.»
هادی حق‌شناس، استاندار وقت گلستان نیز از محرومیت ۲۳۸۱ دانش‌آموز این استان از آموزش مجازی به دلیل «نداشتن وسایل کمک ‌آموزشی نظیر تبلت» خبر داد. همچنین حسن مظفری، مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان نیز اعلام کرد: «۳۰ هزار دانش آموز زنجانی از دسترسی به شبکه شاد محروم هستند.» خبرگزاری مهم از عدم دسترسی دانش‌آموزان روستای باروداب در شهرستان نهاوند در استان همدان، به اینترنت خبر داد.
پیشتر فرماندار نهاوند و رییس اداره آموزش و پرورش این شهر نسبت به وضعیت اینترنت در چندین منطقه شهری و روستایی نهاوند و عدم وجود زیرساخت‌های لازم و مشکلات دانش‌آموزان هشدار داده بودند. در استان بوشهر نیز وهاب میرجهانمردی، دهیار روستای گزلوری دیلم به ایلنا گفته بود که «به دلیل آنتن دهی ضعیف تلفن همراه در روستا دانش‌آموزان و دانشجویان در زمینه آموزش غیرحضوری مشکل اینترنت دارند.»
محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش با تایید اینکه ۲.۵ تا ۳ میلیون دانش آموز امروز امکان استفاده از شبکه شاد را ندارند، گفته است: «این امر می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. ممکن است برخی از آموزش فاصله گرفته باشند، برخی در منطقه‌ای زندگی کنند که اینترنت وجود ندارد یا به ابزار هوشمند دسترسی نداشته باشند.»
 
عدالت آموزشی، حلقه گم شده آموزش همگانی
براساس آمار رسمی ‌وزارت آموزش و پرورش بیش از 14 میلیون دانش آموز در کشور وجود دارد که همه آنها در شرایط برابر از آموزش‌ها برخوردار نیستند و یکی از دلایل این اتفاق هم تفاوت‌هایی است که در فراهم ساختن امکانات آموزشی وجود دارد! دسته بندی متفاوت و پر از تبعیض در شهرهای بزرگ و کوچک و دریافت آموزش براساس میزان هزینه ‌ای که پرداخت می‌شود یکی از دلایلی است که به بروز تبعیض و شکاف آموزش دامن زده است.
حال اینکه تنوع زیاد و بدون نیاز مدارس از هیات امنایی گرفته تا غیرانتفاعی که هر کدام از این دسته بندی‌ها خود دارای درجه بندی و دسته بندی جداگانه‌ای هستند باعث شده تا بسیاری به دلیل فقر نتوانند از امکانات آموزشی یکسانی برخوردار شوند و در واقع این اتفاق خود نقطه شروع محرومیت و تبعیض هم هست!
گزارش: محمد سیاح