گرچه باورش سخت است اما آخرین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که قیمت مسکن در شهر تهران مجدداً در آذر امسال صعودی شده و نرخ هر متر مربع واحد مسکونی، بهطور میانگین به بیش از ۱۳ میلیون ۵۰۰ هزار تومان رسیده است! آیا برخلاف تصورات، باید یک بار دیگر منتظر التهاب در بازار مسکن باشیم؟ گفتنی است که افزایش قیمت مسکن در آذر به حدی بوده که کل کاهش آن از تابستان امسال را جبران کرده است! سقف وام خرید مسکن هم اخیراً افزایش یافته و حداکثر به ۲۴۰ میلیون تومان رسیده است. آیا با این وام مشکل بازار مسکن حل میشود؟ کسانی که این وام را دریافت میکنند، در مجموع چندصد میلیون تومان باید بازپرداخت کنند؟ برای یافتن پاسخ این سوالات، این گزارش را تا انتها بخوانید.
گرچه باورش سخت است اما آخرین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که قیمت مسکن در شهر تهران مجدداً در آذر امسال صعودی شده و نرخ هر متر مربع واحد مسکونی، بهطور میانگین به بیش از ۱۳ میلیون ۵۰۰ هزار تومان رسیده است! آیا برخلاف تصورات، باید یک بار دیگر منتظر التهاب در بازار مسکن باشیم؟ گفتنی است که افزایش قیمت مسکن در آذر به حدی بوده که کل کاهش آن از تابستان امسال را جبران کرده است! سقف وام خرید مسکن هم اخیراً افزایش یافته و حداکثر به ۲۴۰ میلیون تومان رسیده است. آیا با این وام مشکل بازار مسکن حل میشود؟ کسانی که این وام را دریافت میکنند، در مجموع چندصد میلیون تومان باید بازپرداخت کنند؟ برای یافتن پاسخ این سوالات، این گزارش را تا انتها بخوانید.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، در مرداد امسال بود که بالاخره ترمز افزایش مداوم قیمت مسکن کشیده شد و عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، خبر داد که روند سه ساله رشد قیمت مسکن متوقف شده است. از چند ماه پیش از مرداد ماه امسال، تعداد معاملات به شدت کاهش یافته بود و این کاهش معاملات در نهایت کاهش جزئی قیمتها را نیز درپی داشت.
روند کاهش نسبی قیمتها در بازار مسکن تا پایان آبان ماه ادامه داشت اما به یکباره در آذر ماه، چهره بازار مسکن عوض شد! گزارش تازه بانک مرکزی نشان میدهد که قیمت مسکن در تهران تنها در دوره ۳۰ روز آذرماه ۸.۵ درصد افزایش یافته است و بهطور میانگین به بیش از ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. در تیر ماه که آخرین ماه در روند صعودی قیمت مسکن بود، متوسط قیمت مسکن در تهران به متری ۱۳ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان رسیده بود. بنابراین، در آذر ماه، کل کاهش قیمت مسکن در ماههای گذشته نه تنها جبران شده، بلکه مقداری هم قیمت مسکن نسبت به نخستین ماه تابستان امسال، افزایش یافت.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، پیش از این گفته بود که قیمت خانه سیر نزولی دارد. با این حال، ممکن است اوضاع طور دیگری باشد و بازار مسکن یا مجدداً ملتهب شود و یا کاهش قیمتها، آنچنان نباشد که مصرفکنندگان واقعی مسکن را راضی کند.
در آذر ماه چه اتفاقی افتاد که قیمت مسکن مجدداً صعودی شد و به تعداد معاملات مسکن در شهر تهران هم افزوده شد؟ تنها دلیلی که برای این رشد قیمت میتوان یافت، افزایش نرخ دلار در آذر ماه است. متأسفانه قیمت بسیاری کالاها در ایران، از جمله مسکن، با قیمت دلار بالا و پایین میشود و افزایش قیمت ارز که پس از افزایش نرخ بنزین صورت گرفت، تأثیر خود را در آذرماه بر بازار مسکن گذاشته است.
افزایش شدید قیمت مسکن و کاهش قدرت خرید مردم، ساخت و ساز مسکن را وارد رکود کرده و شاهد عرضه مناسب مسکن نیستیم. در چنین شرایطی، در صورت که بازار ارز باز ملتهب شود، دلالان مسکن با افزایش معاملات خود، بازار سرپناه را نیز ملتهب خواهند کرد و مجدداً سیر صعودی قیمت مسکن از سر گرفته خواهد شد.
نگاهی به افزایش مبلغ وام مسکن
شورای پول و اعتبار اخیراً افزایش سقف وام مسکن را تصویب کرده که حداکثر میزان وام جدید ۲۴۰ میلیون تومان خواهد بود که این مبلغ صرفاً به زوجین تهرانی تخصیص خواهد یافت. برای افراد نیز حداکثر وام مسکن، ۱۴۰ میلیون تومان خواهد بود.
نکته جالب این است که با قیمتهای فعلی مسکن در تهران، زوجین با این میزان وام جدید بهطور میانگین تنها میتوانند ۱۷ متر مربع واحد مسکونی در این شهر خریداری کنند و مجردها نیز با مبلغ ۱۴۰ میلیون تومانی، زورشان به خرید بیش از ۱۰ متر نمیرسد! پس مشخص است که وام جدید معجزه نمیکند و قدرت خرید مصرفکنندگان واقعی مسکن را افزایش نمیدهد. حتی ممکن است مالکان و دلالان مسکن، به بهانه وامهای جدید، قیمت ملک را بالا نیز ببرند!
گذشته از این، کسانی که وام میگیرند باید مبالغ هنگفتی بازپرداخت کنند که با این وضعیت اقتصادی، هرکسی از عهده بازپرداخت این مبالغ برنمیآید. باتوجه به سود ۱۷.۵ درصدی و بازپرداخت ۱۲ ساله این وام، حداکثر اقساط برای هر فرد حدود دو میلیون و ۳۳۱ هزار تومان در ماه و برای زوجین حدود سه میلیون و ۹۹۷ هزار تومان در ماه خواهد بود. بنابراین، بابت این وام، افراد باید در مجموع ۳۳۵ میلیون تومان و زوجین باید بیش از ۵۷۵ میلیون تومان بازپرداخت داشته باشند! این یک حساب سرانگشتی است که نشان میدهد نه تنها این وام گره چندانی از مشکلات متقاضیان خرید مسکن حل نمیکند، بلکه بازپرداخت آن نیز بسیار دشوار و هزینهبر است.
مشکل بازار مسکن با وام دادن به طرف تقاضا در بازار مسکن حل نمیشود. تجارب پیشین نشان داده که سود این وامها را صرفاً دلالان بردهاند چرا که این وامها را به اهرمی برای افزایش بیشتر قیمت مسکن تبدیل کردهاند. به نظر میرسد برای جلوگیری از بحرانیتر شدن بازار مسکن، راهی نیست جز اینکه دولت مستقیماً کنترل قیمتها در این بازار را به دست بگیرد.