نرخ دلار در بازار آزاد نسبت به روزهای پرنوسانِ اردیبهشت ماه بیش از دو هزار تومان کاهش یافته و قیمت سکه نیز در حالی که نرخ طلا در بازارهای جهانی رو به افزایش است، مسیر نزولی را انتخاب کرده و وارد کانال ۴.۵ میلیون تومانی شده است. در بازار ارز و سکه چه میگذرد و چشمانداز این دو بازار چگونه است؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، امروز (دوشنبه ۱۳ خرداد) هر دلار آمریکا در بازار آزاد در کانال قیمتی ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومانی مبادله میشود. نرخ ارز نسبت به روزهای ملتهب اردیبهشت ماه، کاهش قابل توجهی داشته است. علاوه بر کاهش قیمت، میزان معاملات ارز در بازار آزاد نیز کاهش یافته و تقاضا برای خرید دلار، نسبت به ماه پیش افت داشته است.
در بازار سکه نیز قیمتها روند نزولی به خود گرفته است. امروز قیمت سکه بهار آزادی طرح جدید به ۴ میلیون و ۵۷۰ هزار تومان رسید. نسبت به روزهای اردیبهشت ماه که سکه طلا در کانال ۵ میلیون تومانی جولان میداد، میتوان گفت که ثبات تا حدی به این بازار بازگشته است. کاهش قیمت سکه در بازار آزاد، در حالی صورت میگیرد که قیمت طلا در بازارهای جهانی رو به افزایش است و قیمت هر اونس طلا در حال حاضر به ۱۳۱۰ دلار رسیده است. در واقع، قیمت سکه در ایران، مسیری برخلاف جهت قیمت طلا در بازارهای جهانی گرفته است که این مسیر جدید، بیش از هرچیز مرهون، ثبات نسبی در بازار ارز است. در واقع، سکه طلا در ایران بیش از آنکه با نرخ جهانی طلا همبستگی داشته باشد با نرخ ارز در بازار آزاد همبستگی دارد.
چشمانداز بازار ارز و سکه
دلیل اصلی کاهش قیمت ارز و سکه در این روزها، رهایی یافتن بازار از ریسکهای سیاسی است. در اردیبهشت ماه، خبرهای منفی، بالا گرفتن تنشها در منطقه خاور میانه و طرحهای ضدایرانی دولت ترامپ، نظیر تحریم فلزات، تحریم کامل نفت ایران و عدم تمدید معافیتهای تحریمی، ارسال دو ناو آمریکایی به خاور میانه و غیره، باعث شد تا موقتاً تحت تأثیر جو روانی، قیمت ارز و سکه در بازار آزاد افزایش یابد.
بازار ارز و سکه در ایران، حساسیت بسیار بالایی به خبرهای منفی سیاسی دارند و جنگ روانی آمریکا علیه ایران، خیلی زود بر این دو بازار تأثیر گذاشت. اما نکته مثبت ماجرا این بود که تأثیرات تحرکات ضدایرانی دولت ترامپ بر این دو بازار چندان عمیق نبود و نرخ ارز با یک جهش بزرگ مواجه نشد. در واقع قیمت دلار نتوانست کانال ۱۵ هزار تومانی را پشت سر بگذارد و علاوه بر این، نتوانست برای مدت قابل توجهی در این کانال تثبیت شود. تأثیر اخبار منفی سیاسی و عوامل روانی بر بازار ارز و سکه، گذرا بود و برخلاف سال گذشته، نرخهای این دو بازار بهسرعت نزولی شدند.
کاهش تقاضا برای خرید دلار و سکه، یکی از دلایل کاهش قیمتها در این دو بازار بوده است. کاهش تقاضا نشان میدهد که ارز و سکه، جذابیت خود را برای سرمایهگذاری از دست دادهاند و سرمایههای خُرد، دیگر رغبت چندانی به حضور در این دو بازار ندارند. در سال گذشته، این سرمایههای خُرد بودند که با هجوم دستهجمعی به دو بازار ارز و سکه، بهمن عظیمی ایجاد کردند و به جهش قیمتها منجر شدند. تحت تأثیر هجوم سرمایههای خرد، قیمت سکه در سال ۹۷، ۱۸۷ درصد و قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد، ۱۶۱ درصد افزایش یافت.
اما در سال جاری، تاکنون افزایش قیمت ارز و سکه در بازار آزاد، قابل توجه نبوده است و احتمالاً دوران جهشهای شدید در دو بازار ارز و سکه، خاتمه یافته باشد. استفاده از لفظ احتمالاً بدین منظور صورت میگیرد که همه چیز به عوامل بنیادی اقتصادی بستگی دارد: در واقع، اگر دولت و بانک مرکزی، جریان ورود ارز به کشور را در سال اخیر مدیریت کنند و مانع از این شوند که در جریان ورود ارز به کشور، اخلال عمدهای صورت گیرد، دیگر جایی برای نوسانات شدید در دو بازار ارز و سکه باقی نخواهد ماند.
انتظارات تورمی در دو بازار ارز و سکه فروکش کرده و اگر شرایط اقتصادی تغییر نکند و جریان ورود ارز به کشور مختل نشود، ثبات بازار ارز و سکه، تهدید نخواهد شد. با این حال، اگر ارز حاصل از صادرات غیرنفتی، به اندازه کافی و با سرعت کافی وارد کشور نشود، این احتمال وجود دارد که سفتهبازان و دلالان مجدداً وارد این دو بازار شوند و با افزایش فعالیتهای خود، باعث شکلگیری انتظاراتِ تورمی جدیدی در این دو بازار شوند. در صورتی که این سناریوی بدبینانه روی ندهد، میتوان انتظار داشت که نرخ ارز و سکه در ماههای آینده در یک بازه قیمتیِ محدود و کمدامنه، نوسان کند.