اگر شما هم یکی از کاربران شکبه های اجتماعی باشید احتمالا متوجه شدید که مردم در فیسبوک، توییتر و اینستاگرام در حال انتشار عکس هایی از زمان حال خود در کنار عکس هایی از ده سال قبل خود هستند. اما اصل ماجرا چیست؟

اگر شما هم یکی از کاربران شکبه های اجتماعی باشید احتمالا متوجه شدید که مردم در فیسبوک، توییتر و اینستاگرام در حال انتشار عکس هایی از زمان حال خود در کنار عکس هایی از ده سال قبل خود هستند. اما اصل ماجرا چیست؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین کیت اونیل استاد دانشگاه برکلی کالیفرنیای آمریکا به جای انتشار عکسی از خود و ملحق شدن به این چالش، در توییتی این مساله را مطرح کرد که شاید این چالش صرفا بازی فیسبوک برای به دست آوردن اطلاعاتی برای تقویت تکنولوژی چهره شناسی باشد. این توییت با واکنشهای بسیار زیادی در فضای مجازی رو به رو شد و همین مساله باعث شد اونیل دست به قلم شود.
او در سایت وایر می نویسد: قصد من این نبود که بگویم این چالش ذاتا خطرناک است اما می دانستم که امکان استفاده از این داده ها  در فناوری تشخیص چهره محتمل است و می خواستم مردم علت و دلیل اصلی اشتراک داده های خود را بدانند.
بیشترین انتقادی که به فرضیه ای که مطرح کردم این بود که " این عکس ها و داده ها از قبل در اینترنت موجود بود" چرا که بیشتر افراد عکس پروفایل ده سال قبل و پروفایل حال حاضر خود را کنار هم قرار داده بودند و منتقدین من می گفتند فیسبوک و دیگر شبکه های اجتماعی نیازی به ایجاد این چالش برای به دست آوردن این داده ها نداشت.
من این مساله را قبول دارم که بسیاری از این عکس ها از قبل در فیسبوک بود و این شبکه اجتماعی به آن دسترسی داشت اما در نظر بگیرید که مثلا شما به دنبال توسعه یک هوش مصنوعی هستید و می خواهید به آن الگوریتمی در زمینه ویژگی های چهره یا به طور اختصاصی تر الگوریتمی در رابطه با این که صورت افراد به چه اندازه و به چه نحوی در طول زمان مشخص (مثلا 10 سال!) تغییر می کند، آموزش دهید. مشخصا می توانید از فیسبوک و عکس های پروفایل افراد در این شبکه استفاده بکنید اما این کار داده های قابل اعتمادی به شما نمی دهد. اول از همه این که افراد الزاما عکس پروفایل خود را بر اساس منطق زمانی نمی گذارند. ( امکان دارد عکسی که شما سال قبل برای پروفایل خود گذاشتید برای همان سال نباشد مثلا عکسی باشد که چهار یا پنج سال پیش آن را گرفته اید.) همچنین این خیلی بعید نیست که افراد عکسی جز چهره خودشان را برای عکس پروفایل انتخاب کنند. خیلی افراد عکسی از حیوان خانگی، گیاهان، بچه های خود یا شعر و سخنی را برای عکس پروفایل خود انتخاب می کنند.
به عبارت دیگر این خیلی راحت تر و مطمئن تر است که شما عکسی با عنوان اکنون-گذشته از افراد داشته باشید.
در این چالش عکس ده سالگی در فیسبوک بسیاری از افراد داوطلبانه عکسی از خود در سال 2008 و عکسی از خود در سال 2018 منتشر کردند و حتی عده ای اطلاعات بیشتری در کنار عکس گذاشتند و نوشتند این عکس در فلان دانشگاه گرفته شده و عکس دیگر در فلان شهر و موزه گرفته شده است. حالا فیسبوک به لطف این چالش یک منبع داده بسیار قوی و قابل اعتماد برای خود دارد.
یکی دیگر از انتقادات به این توییت این بود که در میان عکس هایی که مردم از خودشان در این چالش منتشر کردند بسیاری هم عکس هایی برای جوک ساختن با این هشتگ منتشر کردند. مساله اینجاست که منتقدین این نکته را در نظر نگرفتند که دانشمندان و محققین داده می دانند که باید قبل از این که این مساله به جوک و شوخی تبدیل شود اطلاعات خود را جمع آوری کنند. همچنین تکنولوژی تشخیص چهره انقدر پیشرفته است که داده های نامربوطی مثل عکس حیوانات در میان هزاران داده مربوط پیدا کند و از تحلیل خود کنار بگذارد.
با این حال سخنگوی فیسبوک گفته است که آنها دستی در این چالش ندارند و این چالشی است که خود کاربران راه اندازی کرده اند. اما حتی اگر فیسبوک نقشی در این چالش نداشته باشد ما نقش این شبکه اجتماعی در فروش اطلاعات بیش از 70 میلیون کاربر در آمریکا را به موسسه آنالیز داده کمبریج فراموش نمی کنیم.
حالا به صورت کلی آیا این مساله بد و منفی است که اگر یک نفر از داده ها و عکس های ما در فیسبوک برای فناوری تشخیص چهره استفاده کند؟ نه لزوما. این مساله تا حدودی غیر قابل اجتناب است اما این نکته مهم است که مردم بدانند که داده های خود را برای چه مقصودی و هدفی به اشتراک می گذارند. من چند هدف برای این فناوری متصور هستم.
هدف قابل احترام و مفید: تکنولوژی تشخیص چهره و به ویژه قابلیت تشخیص تغییر چهره به علت افزایش سن می تواند به پیدا کردن کودکان گمشده کمک کند. سال گذشته پلیس دهلی با استفاده از این تکنولوژی در چهار روز توانست سه هزار کودکی را که سال های قبل گم شده بودند پیدا کند و آنها را به خانواده شان بسپارد.
هدف مادی و تجاری: در حقیقت بیشترین استفاده از این تکنولوژی ماهیت تجاری دارد. این تکنولوژی می تواند با استفاده از دوربین گوشی ها و لپ تاپ ها سن دارنده آن ها را حدس بزند و بر این اساس شرکت های تجاری با استفاده از این اطلاعات می توانند تبلیغ هدفمندتری برای مشتریان خود داشته باشند. اما استفاده از این تکنولوژی می تواند یک روزی عجیب و خطرناک باشد. برای مثال شاید یک روزی شرکت های بیمه از این تکنولوژی برای قبول کردن بیمه افراد استفاده کنند و اگر اطلاعات تشخیص چهره شما نشان دهد که شما در طی مدت 10 سال بیشتر از سایرین پیر شده اید شاید خیلی مورد مناسبی برای بیمه گذار نباشید و آنها از قبول بیمه کردن شما سرباز زنند.
 
حالا اگر شما هم جزو شرکت کنندگان در این چالش بودید در خطر هستید؟ آیا کار اشتباهی انجام دادید؟ نه الزاما. فقط باید این مساله را در نظر داشته باشیم که قبل از شرکت در چالش های این چنینی کمی محتاطانه تر عمل کنیم.