در پی خروج آمریکا از توافق هسته ای با کشورمان ،همچنانکه پیش از آن بسیاری از تحلیلگران پیشبینی کرده بودند ، ترامپ به درخواست کشورهای اروپایی نقش آفرین در این تفاهم یعنی «آلمان، بریتانیا و فرانسه» برای ماندن در برجام توجهی نکرد و تحقق یکی ازوعدههای انتخاباتیاش را مقدم دانست.
«گرنل» سفیر آمریکا در برلین، در توییتی شرکتهای آلمانی آمده به ایران را به توقف فعالیتهای خود فرا خواند و این موضعگیری واکنش تند و انتقادی سیاستمداران این کشور را به همراه آورد و نماینده آمریکا در کشورشان را به شناختن مرزها دعوت کردند. در این میان صاحبان صنایع آلمان با توجه به برنامه ریزی ها برای مشارکت در طرحهای اقتصادی ایران که از دیدگاههای متفاوت به نفع هر دو کشور است، از خروج آمریکا از برجام ابراز ناراحتی کردند. "دیترکمپف" از اتحادیه اروپا خواست که به کمک روسیه و چین به اصول برجام پایبند بمانند. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که با وجود تصمیم آمریکا، اروپا به توافق اتمی پایبند میماند.
نا گفته پیداست که خروج آمریکا از برجام وضعیت جدیدی را برای ایران به وجود خواهد آورد که به تازگی با همه تفاوت سلیقه ها، درهای خود را به روی برخی شرکتهای اروپایی گشوده بود .
وضعیت مجهول فعلی، شرکتهای خارجی را در برابر شرایطی تازه قرار میدهد که میتواند به از دست دادن سرمایه و جریمههای مالی منتهی گردد .
کارشناسان مسائل اقتصادی، میگویند قابل انتظار است که در کوتاه مدت حالتی شبیه "نیمه انجماد" در فعالیتهای تمامی شرکتهایی دیده شود که با ایران توافق کرده و در ایران دفتری گشوده و فعالیت اصلی پروژهشان برای سرمایهگذاری هنوز شروع نشده است .
طبعا شرکتهایی که برای انجام پروژههایی با ایران به توافق رسیدهاند دامنه پروژههایشان در پی این تصمیم امریکا، به دلایل روشنی کوچک می شود و شرکتهایی که هنوز به توافق نرسیدهاند در اتخاذ تصمیم تامل می کنند زیرا حساسیت سرمایهگذاری به ریسکهای غیر قابل براورد و تشخیص، آن هم در آینده نزدیک، بیشتر خواهد شد.
بزرگترین آسیب اقتصادی به دلیل خروج آمریکا از برجام به خاطر روابط اقتصادی ایرانمان با سه کشور اروپایی « آلمان، فرانسه و انگلیس» است که نقش مهمی در انجام پروژههای زیرساختی و سرمایه گذاری در کشورمان داشته و در شرایط کنونی نیز به فعالیت خود که با منافع ملی وطنمان هماهنگ است، ادامه می دهند .
طبعا بر اثر تحریمهایی که آمریکا برای شرکتهای معاملهکننده با ایران در پی خروج از برجام مقرر میکند، از وسعت چنین پروژههایی که افزایش درآمد ملی، توسعه زیر بناها و اشتغال افرینی از جمله دست اوردهای آن ست، به یقین کاسته خواهد شد.
در نبود شرکتهای اروپایی در ایران کشورهایی چون روسیه و چین نقش اقتصادی مهمی با همه ویژگیهای منفی از لحاظ کم و کیف، ایفا خواهند کرد و برندگان اصلی خروج آمریکا از برجام ، خواهند بود.
پیشبینی میشود که "اقتصاد دلالی" و پولشویی مجدد توسعه یابد و در این وادی همه کوشش مجلسیان با همین کم و کیف در جهت روشنگری فعالیتهای رانتی باتصویب لوایح 3 گانه و مقاومتهایی که اخیرا با هدایت گروه تند رو و رانت جو بروز کرد خنثی شود و دفترهای مجازی از جمله در قبرس و امارات و هند بیشتر فعال شوند .
در میان مدت بزرگترین بازنده انجام نشدن توافق هسته ای، مردم ایران خواهند بود زیرا در بیش از دو سال، از پنجرهای که رو به اروپا باز شد با ضعف تیم اقتصادی دولت و کارشکنیهای گروههای مخالف پیشرفت کشور، به خوبی استفاده نکردیم؛ درحالی که میتوانست روی زندگی مردم تاثیر بگذارد و اشتغال آفرینی و توسعه صنعت را همرا با روابط بین المللی اصولی با توسعه گردشگری با این همه امکانات ، فراهم سازد.
در نبود پروژههایی که اشتغال و افزایش تولید ملی ایجاد کنند، اقتصاد ایران وابسته به واردات کالاهای ارزان چینی و کالاهای صنعتی با کیفیت پایین از روسیه خواهد بود که دلالیهایی هم در آن میان نصیب افراد و باندهایی در داخل ایران خواهد شد.
اگر "اتحادیه اروپا" از شرکتهای اروپایی خواستار شرکت در پروژههای زیرساختی در ایران حمایت کند، میتوان امیدوار بود که خروج آمریکا از برجام موجب بر هم خوردن توافق هسته ای با ایران نشود و گشایش اقتصادی در ایران ادامه یابد .
چنانچه اتحادیه اروپا متفقا اجازه ندهد که خزانهداری آمریکا عرض اندامی را که با چند بانک در گذشته کرد انجام دهد، اعتماد به نفس زیادی به شرکتهای خودروسازی ، انرژی و....میدهد که خزانهداری آمریکا دیگر حاکم شهر نیست و در این وادی سازمان پرقدرتتر دیگری هست که مانع زور گویی است و این برای ایران اهمیت بسیار بالایی دارد.
البته به شرطی که در این وانفسای بی سیاستی جماعت غیر پاسخگو و پایدار بر احساسات عوام نیازمند معیشت، عمل سوزاندن سمبلیک پرچم و پاره کردن کاغذی در حکم برجام، که در واقع یک خطای راهبردی است با روشهای غیر سازنده گذشته ادامه نیابد. آن وقت میتوان گفت "برجام فقط امریکا نیست".