امروز رسانه یک علم است . از این رو لازم است تا همه دست اندرکاران رسانه با قواعد و کارکردهای آن آشنا باشند وگرنه حداقل ضرری که به جامعه وارد می شود فرصت سوزی است . اگرچه ما اغلب چندان به فرصت سوزی اعتقادی نداریم و معتقدیم باید در این دنیای بزرگ کارخودمان را بکنیم وکاری به کارهای دیگر نداشته باشیم! ( مثلا همان کاری که سالهاست در مواجهه با پدیده هایی مثل ماهواره انجام می دهیم ) با اینحال اکنون دیگر زمانیست که نمی توانیم از فرصت هایی که رسانه، بخصوص در حوزه فیلم و سریال، به جهت تاثیرگذاری بسیار بر جامعه در اختیار ما می گذارد غافل شویم .
برای نمونه می خواهیم نگاهی داشته باشیم به یکی از سریال هایی که اخیرا پخش آن از شبکه سوم سیما پایان یافت . امسال هم رسانه ملی سعی کرد با پخش سریال های مختلف مردم را در ایام ماه مبارک رمضان همنشین تلویزیون نماید . ما در این نوشتار به هیچ وجه قصد نداریم این سریال ها را نقد کنیم یا حتی به این سوال پاسخ دهیم که آیا لزومی دارد بعد از افطار تا پاسی از شب گذشته، مردم بیننده سریال باشند یا خیر؟ و حتی نمی خواهیم به این موضوع بپردازیم که موضوع سریال های رمضان تا چه حد باید با رمضان و مبانی آن بطور مستقیم یا غیر مستقیم در ارتباط باشد. اینها هر کدام مباحث مهمی هستند که می تواند در جای خود مورد دقت و بررسی قرار گیرد. برای نمونه می خواهیم در مورد سریال « مادرانه » صحبت کنیم. این سریال یکی از سریال های پرطرفدار پخش شده در ایام ماه مبارک رمضان بود که از طریق شبکه سوم سیما پخش می شد. قبل از هرچیز نباید از این رویکرد ناخواسته صدا وسیما در رمضان امسال بدون تحسین بگذریم که بالاخره به دلیل فشارهای مالی و استفاده از سریال های پیشتر تولید شده، امسال در ماه مبارک رمضان از شیاطین و ارواح سرگردان و اجنه فاصله گرفت. با این حال از این نکته که بگذریم طرح این سوال به قوت خود باقیست که این سریال چه هدف مهم و اساسی را دنبال می کرد و حال که سنت شکنانه به روابط پیچیده اجتماع و خانواده های خاص پرداخته چه راه حلی را در پس طرح این مشکل بزرگ پس از گذشت یک ماه به جامعه مخاطب خود که از قضا خانواده ها هستند ارائه می کند ؟
تکلیف دو سریال دیگر یعنی « خروس » و « دودکش » تا حد زیادی روشن بود. این سریال ها بیش از هرچیز به دنبال خنداندن مردم بودند و ایجاد لحظاتی شاد. البته سریال « دودکش » به مدد بازیگران خوب و مهمتر از همه متن قوی به نظر می رسد که در این راه موفق تر بود بخصوص اینکه توانست چند پیام اخلاقی را هم چاشنی کار خود سازد اما « مادرانه » چه نسخه ای را قرار بود بطور غیر مستقیم برای مخاطب ما بپیچد؟ آنچه همه بینندگان در پایان شتاب زده سریال با آن مواجه شدند توصیه عجیبی بود مبنی بر اینکه گویی تمام این مشکلات مهم در خانواده و جامعه، یعنی فرار عاطفی فرزند از خانواده، تاثیرات مخرب طلاق بر ذهن کودک، روابط ناسالم خیابانی، اعتیادهای نوپدید و.... تنها با محو شدن همه چیز از ذهن فرزندمان است که حل می شود. از اینرو، بطور منطقی و بر اساس توصیه سازندگان سریال، حال که مطابق آمار، اغلب حادثه ها و تصادف های خیابانی و کما رفتن ها اینگونه با خوش شانسی به فراموشی حادثه دیده ختم نمی شود لابد باید فرزندانمان را هراز گاهی مثل « لب تاپ » مان « فورمت » کنیم تا تمام ویروس ها و « بد سکتور » های آنها پاک شود . این است حاصل سی شب گوش دادن به توصیه های « مادرانه » رسانه ملی .
اجازه دهید دوباره در پایان سخن به خانه اول برگردیم . چه می شود که یک روز جامعه ما از « تب ویکتوریا » می سوزد و روز دیگر « حریم سلطان » تمام حریم ها را می شکند ؟ چه می شود یک روز « اوشین » می شود الگو و روز دیگر « جومونگ » می شود قهرمان؟ چه می شود که « عمونوروز » فراموش می شود و « بابا نوئل » می شود سمبل سال نو؟ چه می شود .......؟ تمام اینها از افسون رسانه است . نباید اینچنین به فرصت سوزی ها ادامه دهیم. جای مدیران شایسته و سیاستگذاران فرهنگی در حوزه های رسانه ای ما خالیست. امیدوارم هرچه زودتر متصدیان فرهنگ و هنر و رسانه جامعه به این باور برسند که رسانه علم است و باید آن را به کاردانش سپرد .