مردم سالاری آنلاين - شصتمین سال تاسیس کانون علوم اداری ایران

اولین بار در سال 1301 قانونی مشتمل بر 5 فصل و74 ماده شامل9 رتبه اداری برای کارکنانی که وارد دستگاه دولت میشدند تهیه و به تصویب ارکان تقنینی کشور رسید و مقرر شد که رتبه بندی ها بر اساس تحصیلات، تجربه، توان و قابلیتهای شخصی سامان گیرد و ارتقا شغلی بر اساس ضوابط و آئین شایسته سالاری انجام شود.
با توجه به ضعف حاکم بر ارکان حا کمیت کشور و مشکلات عدیده از جمله فقدان کارشناسان واقف به موازین اداری و مدیریتی کشور و مشکلات اجرائی، تصویب آئین نامه های این قانون تا سال 1325 بطول انجامید.
در سال 1332 براساس ضرورتهای اجتناب ناپذیر برای اداره امور کشور که مورد اهتمام همه جانبه دولت ملی بود و متعاقب ان فارغ از رخ دادهای تاسف بار سیاسی، تشکیل «موسسه علوم اداری» در دانشکده حقوق دانشگاه تهران دارای اولویت تشخیص داده شد.
موسسه جهت کارآیی بیشتر و آگاهی از سیستم های اداری در کشورهای پیشرفته تعدادی از فارغ التحصیلان ممتاز خود را عازم اروپا و امریکا نمود تا در بازگشت آموخته های خود را محمل تغییر و تحول در اداره امور کشور کنند و تدوین ضوابط مربوط به «ثبات در خدمات کشوری، طبقه بندی مشاغل و اصلاح امور دستگاههای اداری» را مطالعه ، بررسی و پیشنهاد نمایند .
با بازگشت هیات و به دنبال مطالعات انجام شده «اداره کل طبقه بندی مشاغل» در وزارت دارائی تشکیل و این اداره کل در سال1336 جهت اشراف همه جانبه به ارکان اداری کشور به نخست وزیری منتقل شد و در سال37 به «سازمان خدمات کشوری» تغییر نام داد.
اما بعد: همزمان تعدادی از کارشناسان بازگشته گروه اعزامی بوسیله «موسسه علوم اداری» با توجه به ضرورت در صدد تاسیس «کانون علوم اداری ایران» برآمده و با هیات مدیره و اعضائی مرکب از آقایان (با حذف عناوین وبدون رعایت حق تقدم): محمد علی احمدی، فضل اله اکبری، موسی درودی، امین عالیمرد، علی محمد اقتداری، نیازمند، مصطفی نبوی، سیف اله وحید نیا، عبدالحسین سالور، حسین راضی، محمد رکن الدین ذوالنصر، هوشنگ پژوه افسر، ابوالحسن نقابت، جلال الدین اعتمادی، اخلاقی، احمد آرام، حشمت اله امیری همچنین استاد بزرگوار که هم اکنون نیزمفتخر به حضورشان هستیم «منوچهر موتمنی طباطبائی» که عموما مدرسین این رشته بودند تشکیل شد.
بتدریج آقایان: احمد صرفی، محمد طایفی، هادی عسگری، ایرج نخستین آصف، محمد نجفیان، ابوالفضل صفائی، منوچهر امیر شاهی، عطاء اله صدیقیان، محمد کسرائی، داود مصحفی، ابراهیم شاکری، بابک کاظمی، رضا خاکی، ضیاءمصباح و....که عموما فارغ التحصیلان رشته علوم اداری یا شاغل در «سازمان امور اداری و استخدامی کشور» بودند به این پیشکسوتان ملحق شدند.
این کانون فصلنامه ای که گاهی ماهانه منتشر می شد به نام : فنون اداری یا هنر مدیریت –art of management تا شهریور سال 57 در 60 شماره تقدیم علاقه مندان نمود . نشست های کانون از آغاز تاکنون ضمن گرامیداشت یاد و خاطره همه عزیزان در گذشته، با همت دوستان حاضر، تقریبا بلا وقفه با همه حواشی، ماهانه ادامه دارد و در آغاز در سالن هواپیمائی ملی (فرودگاه مهرآباد) سپس «هتل هما» و بعد از سال 58 با چند ماهی وقفه بشکل فعلی تداوم دارد . جلسات بیشتر به منظور دیدار و تبادل افکار با نگاهی کلان به شرایط روز جامعه، امکانات و مقدورات از یکطرف، و بررسی ضعف و آفات در مدیریت خرد و کلان کشور برگزار و با حضور صاحبنظران و مفسرین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بعنوان مهمان به بررسی همه جانبه نظام سیاسی حاکم بعنوان مدیریت کلان کشور که در درون آن سیستم های مدیریتی و اداری قرار دارد، در راستای سیاستهای کلی برای برون برد میهنمان از معضلات،اهتمام می ورزند .
چگونگی جایگزینی رابطه بجای ضابطه که موجب تقلیل و افت جایگاه و شان کارشناسی در کشور شده بویژه هجوم بی مهابای ایدئولوژی و القاء خط مشی کلی نظام دایر بر "متعهد بجای متخصص" که آفت شایسته سالاری در نظام اداری کشور بعد از انقلاب شد و با آموزه های دینی هم خوانش ندارد و رفع آن را در رسالت خود میبینند .
*بررسی چالشها و بحرانهای عدیده کشور، نبود پاسخگویی به لحاظ عدم وجود اصل برابری مسئولیت و اختیار، بررسی فساد اداری که منحصر به ارتشاء و اختلاس نیست ...
*هر گونه تصمیمات غیر علمی و خودسرانه مبتنی بر خواست ایدئولوژیک وصرف منابع کشور در غیر چارچوب منافع ملی که از وجاهت قانونی و شرعی و اخلاقی برخوردار نیست.
* ناهنجاریهای ساختاری و بحران نا کارآمدی عملکردها و مسائل اقتصادی از جمله نبود رشد اقتصاد ملی و تولید ناخالص داخلی، تورم همراه با رکود و بیکاری، حاشیه نشینی و بسیاری مسائل دیگر مورد بحث و بررسی و کنکاش قرارذ گرفته و تا حدودی نتیجه این بررسی ها در معرض آفکار عمومی جامعه قرار گرفته میگیرد .
با این امید که کانون کماکان در قرن بیست و یکم که دنیای دانش کاران است بتواند حضور موثری در صحنه داشته باشد. به قول «پیتر دراکر»(1909-2005 ) نظریه پرداز بزرگ مدیریت که میگوید :
در طول تاریخ تغییراتی دگرگون ساز رخ میدهد که همه چیز را همراه خود تغییر میدهد، جهان بینی ها، ارزشهای بنیادین، ساختارهای اجتماعی، سیاسی و نهادهای اساسی دگرگون خواهند شد... بنابراین خود را به روز نگه دارید .
-او معتقد است که پنجاه سال دیگر جهان جدیدی بوجود می آید که افراد آن حتی نمیتوانند تصور کنند که پدران آنها در چه دنیایی زندگی میکردند.
*روزگار اداره کردن امور چه در سطح کلان اداره کشور و چه در سطح بنگاهها و سازمانهای کشوری، بخش عمومی و خصوصی به سیاق گذشته نه ممکن و نه میسور .
*سازمان به مدیری نیاز دارد که بتواند بیندیشد، آن هم نه اندیشیدن عادی (آنچنانکه در حل مسائل روزانه در گیر میشویم)، بلکه اندیشیدنی خلاق، پویا، شفاف و سازنده که بتواند دنیا، جامعه، سازمان و بنگاه را به فراخور تحولات و تغییرات پیوسته، اداره کند.
*چگونه از دانش و تجربیات دیگران در اداره امور، کار و کسب خود بهره بگیرد.
مدیران آینده باید به چند مورد اثر گذاربشرح زیر توجه بایسته داشته و مبنای استراتژی راهبردی خود قرار دهند:
1-مهارت حل مسئله: شامل شناسایی، ساختن تصویری واقعی از آن، پیدا کردن راه حل مناسب، تصمیم گیری، پیاده سازی و مانیتور کردن فید بکها.
2-خلاقیت و نو آوری: توانایی دید و درک جهان به روشی جدید برای پیدا کردن الگوهای مخفی و نادیده شده، با توجه به این مهم که خلاقیت و نو آوری دو روند دارد: تفکر و تولید. اگر ایده و تفکر را نتوان عملی کرد میتوان گفت خلاقیتی وجود ندارد.
3- تفکر انتقادی: قدرت بیان شفاف نظرات خود بدون هیچ پرده پوشی و توجه متواضغانه به عقاید و نظرات دیگران، بدون هیج جزمیت وپافشاری مبتنی بر خود بینی و خودشیفتگی
4-مدیریت افراد: توجه و عنایت به افراد، کارکنان و احترام به عقاید و نظرات آنها، در صورت لزوم ایجاد مراکز آموزش حین خدمت برای ارتقاء سطح تخصص، دانش و انگیزه مند کردن آنها برای اجرای بهتر
5-روحیه متعالی: نسبت به پیشرفت کارها، رعایت عدالت و انصاف همه جانبه در همه امور مدیریتی و رعایت دقیق ضابطه مند کردن روشها، اجتناب از هر نوع روابط و از همه مهمتر رعایت اصل مترقی شایسته سالاری
6-مهارت تصمم گیری و قضاوت: مهارت در انتخاب و گزینه تصمیم بهینه از طریق روشهای علمی، کارشناسی و مشاورت با صاحبنظران خبره و قضاوت در امور بدون حب و بغض صرفا براساس منطق، منافع و مصالح سازمان
7- توانایی کنترل احساسات: برای حفظ روابط فردی و گروهی، مهارت هماهنگ شدن
8-انعطاف پذیری شناختی: توانایی لازم برای سوئیچ بین تفکر در دو یا چند موضوع یا مفهوم متفاوت بطور هم زمان با در نظر گرفتن جنبه های مختلف فکری
با این امید که «کانون علوم اداری ایران » نقش سازنده و پر باری در راستای خدمت به این کهن دیار جاوید داشته باشد.
*دبیر کانون علوم اداری ایران