حتماً چیزهایی درباره‌ی مافیا به گوشتان خورده. اگر اهل سینما باشید لابد با فیلم «پدرخوانده» هم آشنایی دارید. حالا همه‌ی آنها را فراموش کنید. صحبت نه از شایعات و تخیلات است نه از داستان‌پردازی‌های سینمایی. صحبت از گنگسترهای واقعی است؛ آدم‌های تبهکاری که هم دنیای اطرافشان را دگرگون کردند هم عالم سینما را.

حتماً چیزهایی درباره‌ی مافیا به گوشتان خورده. اگر اهل سینما باشید لابد با فیلم «پدرخوانده» هم آشنایی دارید. حالا همه‌ی آنها را فراموش کنید. صحبت نه از شایعات و تخیلات است نه از داستان‌پردازی‌های سینمایی. صحبت از گنگسترهای واقعی است؛ آدم‌های تبهکاری که هم دنیای اطرافشان را دگرگون کردند هم عالم سینما را.
در میان جنایتکاران واقعی آدم‌های بلندپروازی هستند که با توان رهبری بالا و البته خشونت بی‌حدومرز، گروهی از تبهکاران خرده‌پا را دور هم جمع می‌کنند و امپراتوری بزرگی شکل می‌دهند که در آن حرف آخر را گلوله می‌زند.
گنگستر به جنایتکاری گفته می‌شود که عضو یک «گنگ» یا همان گروهی  است که دست به جنایت‌های سازمان یافته می‌زند. گنگ‌ها سطحی از سازمان‌یافتگی و منابع را فراهم می‌کنند که از جنایت‌هایی پیچیده‌تر و بزرگتر از جرائم فردی حمایت کنند و مافیا -به معنای واقعی آن- از مجموعه‌ی همین گروه‌ها شکل می‌گیرد.
گنگسترها بخصوص بین‌سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۹۰ سوژه‌ی رمان‌ها و فیلم‌های سینمایی بی‌شماری بوده‌اند. ماجرا در واقع از دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ شروع شد که رکود بزرگ و منع فروش مشروبات الکلی از یک طرف، و آزاد بودن حمل سلاح از طرف دیگر، دوران طلایی فعالیت دارودسته‌های تبهکار در ایالات متحده را رقم زد.
این پدیده در فرهنگ عامه‌ی آمریکایی هم منعکس شد. رمان‌های بسیاری درباره‌ی فعالیت گنگسترها نوشته شد و سینماگران هالیوودی هم از دهه‌ی ۳۰ آنها را تصویرپردازی کردند. تصاویری که حالا بخش اعظم تصور ما از یک تبهکار یا عضو مافیا را شکل می‌دهد.
اما ستاره‌های این ماجرا فقط بازیگرانی مثل جیمز کاگنی، همفری بوگارت، آل پاچینو و رابرت دنیرو نبودند؛ داستان گنگسترها آنقدر در روزنامه‌ها، کتاب‌ها و فیلم‌ها گفته شد که دیگر آل کاپون، دلینجر و بانی پارکر و لوچیانوی خوش‌شانس، به ستاره و قهرمان‌های فرهنگ عامه تبدیل شدند.
با اینکه فیلم‌های گنگستری همیشه جزء ژانرهای محبوب بوده‌اند اما شکل «کلاسیک» فیلم گنگستری در سال‌های اخیر بندرت تولید شده است. این فیلم‌ها اغلب داستان گنگستری را روایت می‌کنند که نوعاً شخصیتی خوش مشرب هرچند تنها و افسرده است و با اتکا به دل‌وجرئتش کارش را پیش می‌برد، اما درست در اوج قدرت امپراتوری‌اش فرو می‌پاشد. گرچه معمولاً پایان‌بندی این فیلم‌ها بخصوص در نمونه‌های کلاسیک، یک جمع‌بندی «اخلاقی» است، اما چیزی بیشتر از یک شکست اتفاقی برای شخصیت اصلی نیست و چنین شخصیتی بخصوص برای نوجوانان جذبه‌ی بالایی داشته است.
این تصویر کلیشه‌ای و اسطوره‌ای با جرایم سازمان‌یافته در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ ارتباط نزدیکی دارد و درست در هیمن دوران، در سال‌های ۱۹۳۱ و ۱۹۳۲ شرکت «برادران وارنر» سه اثر کلاسیک در این زیرگونه‌ی سینمایی تولید کرد: «سزار کوچک» و «دشمن مردم» که از ادوارد جی. رابینسون و جیمز کاگنی شمایل‌های سینمایی ساخت و «صورت‌زخمی» هاوارد هاکس با هنرنمایی پل مانی که تحلیل روانشاختی تیره‌وتاری از شخصیت آل‌ کاپون -گنگستر افسانه‌ای- ارائه می‌دهد. این فیلم‌ها که تاریخچه‌ی ظهور و سقوط سریع سه جنایتکار جوان و خشن را نشان می‌دهند، پیش از آنکه فشارهای اخلاقی این گونه‌ی سینمایی را محدود کند، سه نمونه‌ی ناب این نوع فیلم‌ها را عرضه کردند.
گنگستر در این فیلم‌ها با سقوطی خشونت‌بار مواجه می‌شود که طراحی شده تا به بینندگان یادآوری کند تبهکاری عاقبت خوشی ندارد، اما مخاطبان اغلب می‌توانند با شخصیت ضدقهرمانِ کاریزماتیک فیلم همذات‌پنداری کنند.
شمایل‌نگاری فیلم‌ها در کنار ویژگی‌های سمعی-بصری و الگوهای روایی مشابه در این دسته از فیلم‌ها، زیرگونه‌ یا «ساب‌ژانر» جدید «گنگستری» را در ژانر جنایی ایجاد کرد و در این چهارچوب ده‌ها فیلم ریز و درشت ساخته شد که نمونه‌هایی مثل «دشمن مردم»، «صورت‌زخمی»، «سزار کوچک»، «بانی و کلاید»، «پدرخوانده» و «رفقای خوب» جزء برترین‌های تاریخ سینما هستند.
بعضی از این فیلم‌ها بر اساس رویدادهای یا شخصیت‌های واقعی ساخته شده‌اند، و بسیاری دیگر بر پایه‌ی خیالات سینماگران؛ اما قدر مسلّم این خیالات هم برپایه‌ی آن وقعیات بوده است! در ادامه چند گنگستر که در دنیای واقعی و کارخانه‌ی رویاسازی هالیوود اسم و رسمی به هم زده‌اند را معرفی می‌کنیم: