مردم سالاری آنلاين - تهدید بارزانی به جدایی‌طلبي

انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق که قرار بود روز ۲۷ سپتامبر (پنجشنبه گذشته) برگزار شود به تعویق افتاد. همزمان مسعود بارزانی تهدید کرد که اگر عراق به سمت ‌دیکتاتوری برود جدایی کامل کردستان از عراق را اعلام خواهد کرد.

پايگاه خبري دويچه‌وله در گزارشي نوشته است: مناسبات اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق با تنش‌هایی روبرو شده است که می‌تواند زمینه‌ساز بحرانی جدی باشد. انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان قرار بود روز ۲۷ سپتامبر برگزار شود، اما بدون تعیین تاریخ مشخصی به تعویق افتاد. کمیسیون انتخابات در اربیل اعلام کرد که این تصمیم به‌خاطر مشکلات ناشی از حق نمایندگی اقلیت‌های ساکن اقلیم کردستان اتخاذ شده است، اما توضیح بیشتری در این مورد نداد.

یک ماده قانون انتخابات حقوق انتخاباتی اقلیت‌های قومی و مذهبی ساکن کردستان، به ویژه مسیحیان را مشخص می‌کند. ظاهرا برسر این ماده اختلاف‌نظرهایی وجود دارد که باید تا قبل از برگزاری انتخابات حل شود.

مشکل درآمدهای نفتی

اقلیم کردستان، علاوه بر مشکل اقلیت‌ها، بر سر تقسیم درآمدهای نفتی با حکومت مرکزی عراق اختلاف‌نظرهایی دارد که حل‌نشده باقی مانده است. در حال حاضر دولت مرکزی عراق ۱۷ درصد درآمدهای نفتی این کشور را به حساب دولت خودمختار کردستان واریز می‌کند. اما کردها به این راضی نیستند و خواستار در دست گرفتن منابع نفت خود هستند که برای عراق اهمیت زیادی دارد. بغداد تاکنون چند بار پرداخت سهم ‌نفت کردستان را به تعویق انداخته و در مواردی حتی تهدید به قطع آن کرده است.

"سربست پرمنی"، یکی از وزیران پیشین دولت اقلیم کردستان، در گفت‌وگو با دویچه وله هشدار داده است که منظره سیاسی اقلیم کردستان پس از برگزاری انتخاباتی که اکنون به تعویق افتاده است، تغییر خواهد کرد. پرمنی گفته است: «تغییر سیاسی در کردستان بر سراسر عراق و آینده آن تاثیر خواهد گذاشت.»

خطر دیکتاتوری و تجزیه عراق

تنها انتخابات پارلمانی کردستان نیست که می‌تواند بر اوضاع سراسر عراق تاثیر بگذارد. مسعود بارزانی، رئیس دولت اقلیم کردستان، به تازگی هشدار داده است که اگر عراق مسیر دیکتاتوری را بپیماید، کردستان استقلال کامل خود را از عراق اعلام خواهد کرد.

بارزانی گفته است: «برای جلوگیری از استقرار دیکتاتوری در بغداد باید همه احزاب این کشور قانون اساسی را رعایت کنند، در غیر این‌صورت عراق به سه بخش کردستان در شمال، سرزمین شیعیان در جنوب و سرزمین سنی‌ها در مناطق مرکزی تقسیم خواهد شد.»

بسیاری از سیاستمداران عراقی نوری‌ مالکی، نخست‌وزیر شیعه عراق را، به قدم‌ برداشتن در مسیر استبداد فردی متهم کرده‌اند.

شکوفایی اقلیم کردستان

از سال ۱۹۹۱ که شمال عراق منطقه پرواز ممنوعه اعلام شد، اقلیم کردستان عراق پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته است. این پیشرفت‌ها در سایه ۱۷ درصد سهم درآمد نفتی عراق و امنیت نسبی در کردستان حاصل شده است. همزمان اقلیم کردستان نه تنها با ترکیه مناسبات گرمی دارد، بلکه در میان کردهای شمال سوریه نیز دارای نفوذ نسبی شده است.

دولت ترکیه با این که گرایش‌های قومی کردهای خود را سرکوب می‌کند، مناسبات خود را با کردستان عراق تقویت کرده است. در حال حاضر آنکارا بزرگترین شریک تجاری اقلیم کردستان محسوب می‌شود. آنکارا از این طریق توانسته است مانع نزدیکی اقلیم کردستان عراق با حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) شود.

در کردستان علاوه بر شکوفایی اقتصادی و ثبات نسبی، ظرف ۲۰ سال اخیر نهادهای مدنی و آموزشی گسترش یافته‌اند. اقلیم کردستان همچنین توانسته است با تامین استقلال سه قوه قضاییه، مجریه و مقننه، زیرساخت‌های یک جامعه قانونمدار را تامین کند.