«تراپ وایر» و « دی ای اس» دو فناوری جدید جاسوسی در آمریکا هستند که حریم‌خصوصی در این کشور را تحت‌الشعاع قرار داده‌اند.

 امروز سیستم‌های جاسوسی و ردیابی در آمریکا می‌توانند حجم نامحدودی از اطلاعات را جمع‌آوری کنند. اطلاعاتی از قبیل مکان و هویت شما از طریق جی پی اس و فناوری تشخیص چهره، تصاویر ویدیویی از دوربین‌های نصب شده در خیابان‌ها یا سراسر جهان و سوابق شما از طریق بررسی تمام پایگاه‌های اطلاعاتی، ارتباطات الکترونیکی مانند پست الکترونیکی. تمام این اطلاعات از طریق پردازنده‌ها، بدون هیچ محدودیتی قابل دسترسی است.

«دیوید روزن» در پایگاه «آلترنت» در این باره نوشت؛ ما از سال ۱۸۸۰ میلادی که «فرانسیس گالتون» انسان شناس انگلیسی، اولین مطالعه علمی را در مورد اثر انگشت به عنوان وسیله‌ای برای تعیین هویت انجام داد، مسیری طولانی را پیموده‌ایم. اکنون، دو قرن پس از آن، تمام اطلاعات دیجیتالی شده‌اند و توسط مجموعه‌ای از صفر و یک‌ها ایجاد، توزیع و نمایش داده می‌شوند. سرورها و مراکز تحلیل داده‌ها در سراسر کشور مشغول به کار هستند. این مراکز از ابرسرورهایی تشکیل شده‌اند که به جمع‌آوری و پردازش مجموعه داده‌ها از طریق برنامه‌هایی بی‌شمار می‌پردازند. آنها داده‌ها و اطلاعات مربوط به سازمان‌های دولتی، فدرال و محلی و همچنین شرکت‌های خصوصی را پردازش می‌کنند.



* سیستم‌های پرهزینه جاسوسی آمریکا به حریم خصوصی مردم بی‌توجه‌اند

سیستم‌های پیشرفته جاسوسی می‌توانند به عنوان کیمیاگری دیجیتال در قرن ۲۱ توصیف شوند. به طور دقیق مشخص نیست که یک فعالیت مشکوک چگونه می‌تواند یک هشدار به موقع و یا اطلاعات سودمند برای یک ارزیابی موثر را ایجاد کند. آیا نهادهایی که سیستم‌های دولتی یا خصوصی را پشتیبانی می‌کنند، هزینه‌های یک سازمان را به طور دقیق تخمین می‌زنند و همچنین هزینه‌های مربوط به برنامه‌هایی در مورد مهار یک نقشه تروریستی را اداره می‌کنند، نهادهایی پرسود و پرهزینه نیستند؟ سردرگمی و آشفتگی پس از حملات یازدهم سپتامبر، به دولت فدرال اجازه می‌دهد که از ارائه هزینه‌های واقعی مربوط به سیستم‌های پیشرفته ضدتروریسم، خودداری کند. بهت و سردرگمی حملات یازدهم سپتامبر، حتی یک دهه بعد نیز باعث می‌شود که مردم یک داستان پلیسی دیگر را بپذیرند؛ آمریکایی‌ها باید از حق حریم خصوصی خود به منظور حفاظت از کشور، چشم‌پوشی کنند.



* روند رو به رشد دنیای دیجیتال و سیستم های جاسوسی

سیستم‌های جاسوسی همانند مجموعه‌های صنعتی-نظامی پس از جنگ جهانی دوم، به سرعت در حال پیشرفت هستند تا بتوانند بخش عظیمی از هزینه‌های دولت فدرال را به دست بیاورند. در صورت بازسازی رو به جلوی اقتصاد آمریکا، شرکت‌های آمریکایی به سود ناشی از سیستم‌های جاسوسی امیدوار هستند. وضعیت جاسوسی در قرن ۲۱، به تجسس در تمام بخش‌های ارتباطات دیجیتالی مربوط می‌شود. به استثنای مکالمات حضوری و رو در رو، تمام زندگی شخصی افراد به دنیای دیجیتال خلاصه می‌شود. طرفداران سیستم‌های جاسوسی معتقدند که سیستم‌های آنها می‌تواند تروریست‌های مظنون را شناسایی کرده و از حملات آنها جلوگیری کند. کارشناسان امنیتی نیز بر این عقیده‌اند که فناوری تشخیص چهره و سایر نرم‌افزارهای پیچیده می‌توانند یک تروریست را شناسایی کنند و همپنین باجه‌های ویژه ترافیکی و اتومبیل‌های مجهز پلیس می‌توانند پلاک‌های خودروهای عبوری را بررسی کنند و در نتیجه آمار خودروهای مسروقه کاهش می‌یابد. البته تاکنون شواهد کمی مبنی بر اثبات این ادعاها وجود داشته است.

مرزهای قبلی مانند خانه، مرسولات پستی و تماس‌های تلفنی که حریم‌خصوصی را تعریف می‌کردند، مربوط به قرن بیستم بودند. حریم خصوصی در دنیای دیجیتال نیز مربوط به گذشته است. حضور آنلاین ما در اینترنت، هر کلمه‌ای که تایپ می‌کنیم، ارتباطات صوتی، مبادلات تجاری و هویت دیجیتالی ما تبدیل به یک ویژگی شبه دولتی شده است که توسط دولت و نهادهای وابسته به آن نظارت می‌شود.



* فناوری «تراپ وایر» و « دی ای اس»، دو فناوری جدید جاسوسی در آمریکا

دو سیستم جاسوسی به نام‌های «تراپ وایر» و « دی ای اس» که اخیراً در خبرها نام برده شدند، اشاره به آینده وضعیت تجسس و جاسوسی در آمریکا خواهند داشت. اولاً، عناصر مجزا مانند اثرانگشت و چهره متهمین، در یک پروفایل دیجیتالی پیچیده تلفیق می‌شوند. بنابراین سیستم تجسس در قرن ۲۱، به راحتی به حدس و بررسی درمورد یک فرد یا شی مشکوک می‌پردازد. دوماً، این سیستم‌ها بیانگر دو مدل متفاوت هستند؛ یکی استفاده دولتی از سیستم خصوصی (تراپ وایر) و دیگری همکاری مشترک میان دولت و یک شرکت خصوصی (دی ای اس). این امر می‌تواند مرحله بعدی در وضعیت توسعه سرمایه‌داری شرکت‌ها را تعیین کند. از همه مهم‌تر، تراپ وایر و دی ای اس، نشان می‌دهند که دولت هم در سطح فدرال و هم در سطح محلی، چگونه قدرت خود را مبنی بر جاسوسی در زندگی مردم عادی در آمریکا افزایش می‌دهد.

فناوری تراپ وایر تصاویر ویدیویی را با سایر اطلاعات تطبیق می‌دهد. اطلاعاتی از قبیل لیست مجرمان و تروریست‌ها، پروفایل‌های تشخیص چهره، اطلاعات مربوط به پلاک خودروها، گزارشات خودروهای مسروقه و سایر حوادث مربوط. ظاهراً غیرمنتظره‌ترین ویژگی این فناوری، قابلیت پیش‌بینی‌کننده آن است که به منظور شناسایی الگوهای پیش از حمله طراحی شده است. شرکت «ابراکساس» واقع در ایالت ویرجینیا، فناوری تراپ وایر را در سال ۲۰۰۴ توسعه داد اما امتیاز آن توسط شرکت «کیوبیک» واقع در سن دیگو، به مبلغ ۱۲۴ میلیون دلار خریداری شد.



* «ویکی لیکس» اطلاعات لورفته مربوط به تراپ وایر را منتشر کرد

«جاستین فرگوسن» یک محقق امنیتی، توانست منبع ده‌ها ایمیل از میان پنج میلیون ایمیلی که از موسسه مطالعات استراتژیک «استرتفور» به بیرون درز پیدا کرده و توسط سایت «ویکی لیکس» منتشر شده بود را پیدا کند. ویکی لیکس، پنج میلیون ایمیل مربوط به موسسه استرتفور را در فوریه ۲۰۱۲ منتشر کرد و در کمتر از چند ساعت مورد حمله هکرهای ناشناس قرار گرفت. گفته می‌شود این حملات توسط افرادی که نمی‌خواستند این اطلاعات منتشر شود، رهبری شده است. ویکی لیکس گزارش کرد: «حملات به سایت ویکی لیکس، پس از آنکه ما لینک‌های مربوط به فایل‌های لورفته از برنامه جدید جاسوسی به نام تراپ وایر را بر روی سایت توییتر قرار دادیم، افزایش یافت».



* سرنوشت متفاوت دی ای اس

اما دی ای اس سرنوشت متفاتی دارد. این فناوری، طی یک شراکت تجاری میان اداره پلیس نیویورک و مایکروسافت بر اساس هزینه‌ای بالغ بر ۳۰ تا ۴۰ میلیون دلار، توسعه یافت. طبق گفته‌های شهردار نیویورک «مایک بلومبرگ»: «ما دیگر قیم و سرپرست پلیس شما نیستیم!». نیویورک، ۳۰ درصد از سود فروش این فناوری به سایر شهرها و کشورها را کسب خواهد کرد. بلومبرگ در مراسم افتتاحیه این برنامه گفت: «ما در قرن آینده و همواره پیشتاز و پیشگام هستیم». با این فناوری ماموران قادر خواهند بود افراد یا اشیا (مانند یک بسته مشکوک) را از طریق تصاویر زنده ویدیویی از ۳۰۰۰ دوربین مداربسته ردیابی کنند، شماره پلاک خودروها را بررسی کرده، آمار جرم و جنایت را کاهش داده و تمام اطلاعات مربوط به مجرمان و تروریست‌ها را تجزیه و تحلیل کنند. بنابراین، این دو برنامه به فناوری پیشرفته و رو به رشد اجرایی توسط دولت فدرال و محلی در مقابله با تروریسم، اضافه می‌شوند.



* تراپ وایر می‌تواند حملات تروریستی را پیش‌بینی کند؟

معاون اجرایی موسسه استرتفور گفت: «تراپ وایر یک فناوری است که الگوهای رفتاری را در نواحی حساس و پرخطر پیش‌بینی می‌کند، در نتیجه باعث تسهیل در شناسایی و تجسس می‌شود». تراپ وایر با استفاده از دوربین‌ها و سایر تجهیزات دیجیتالی، اطلاعات را از نقاط نظارتی مرکزی در شهرهای مهم ایالات متحده جمع‌آوری می‌کند. اگر یک شخص در حال عکسبرداری مکرر از مناطق حساس شهر مشاهده شود و یا خودرویی به طور پی در پی از یک خیابان مشخص عبور کند، آنگاه سیستم، اطلاعات مربوط به آن را جمع‌آوری می‌کند. سپس داده‌های دیجیتال به سرعت به سایت‌های محلی ارسال شده و در آنجا با سایر برنامه‌های اطلاعاتی تطبیق داده می‌شوند.



* استفاده گسترده از فناوری جاسوسی در آمریکا

چندین سال قبل، «سازمان امنیت داخلی ایالات متحده» نسخه آزمایشی تراپ وایر را در واشنگتن و سیاتل اجرا کرد. این آزمایش که هزینه‌ای معادل ۸۳۲۰۰۰ دلار درپی داشت، توسط ۱۵ دوربین نظارتی اجرا شد اما مسئولان این برنامه را متوقف ساختند زیرا نتایج آن امیدبخش به نظر نمی‌رسید. با این حال، این فناوری در بسیاری از شهرهای ایالات متحده و کانادا مورد استفاده قرار گرفت. به عنوان مثال، تراپ وایر به عنوان بخشی از سیستم جاسوسی پلیس لس آنجلس به حساب می‌آید، برنامه‌های تجسسی و نظارتی نیویورک با استفاده از ۵۰۰ دوربین، از این فناوری استفاده می‌کنند. همچنین «مرکز مطالعات و تهدیدات منطقه‌ای واشنگتن» و «پایگاه اطلاعاتی لاس‌ وگاس» نیز از این فناوری بهره می‌برند. ایالت تگزاس بیش از نیم میلیون دلار به همراه سالانه ۱۵۰۰۰۰ دلار بابت هزینه صدور مجوز برای این فناوری متحمل می‌شود. در نهایت، ارتش ایالات متحده این برنامه را در پایگاه مشترک نظامی «مایر هندرسون هال» و «فورت مید» مورد آزمایش قرار داد.



* دی ای اس، نسخه کوچکتر تراپ وایر

دی ای اس نسخه کوچک شده تراپ وایر است. یک مقام ارشد پلیس اظهار داشت: «ما می‌توانیم خودروی متعلق به یک مظنون یا مجرم را به سرعت ردیابی کنیم و بفهمیم در طی چند روز، هفته یا ماه‌های گذشته کجا بوده است. این سیستمی است که توسط افسران پلیس برای افسران پلیس طراحی شده است!». دی ای اس تصاویر دوربین‌های مدار بسته پلیس نیویورک، اطلاعات مربوط به پلاک خودروها و همچنین گزارش‌های پلیس و سرویس‌های اطلاعاتی را جمع آوری می‌کند. دوربین‌ها به صورت ۲۴ ساعته مشغول ضبط تصاویر هستند و در مراکز مهم تجاری، مرکز منهتن و محل‌های استراتژیک مانند پل‌ها و تونل‌ها نصب شده‌اند. طبق اظهارات پلیس، فقط مناطق عمومی نظارت می‌شوند و از فناوری تشخیص چهره استفاده نمی‌شود. تصاویر ویدیویی به مدت یک ماه نگهداری و سپس حذف می‌شوند اما تصاویری که پلیس نیویورک قصد بررسی بیشتر آنها را دارد، حذف نخواهند شد. اطلاعات مربوط به پلاک خودروها به مدت پنج سال نگهداری می‌شود و زمان نگهداری «اطلاعات نامعلوم محیطی»، نامحدود است.



* سیستم‌های ‌جاسوسی مغایر با آزادی‌های مدنی در آمریکا

«نیل آنگرلیدر» از نویسندگان مجله اقتصادی «فست کمپانی»، پس از مشاهده مرکز کنترل و فرماندهی دی ای اس در منهتن، بسیار شگفت زده شد؛ زیرا او متوجه شد که در آنجا مکان‌هایی برای نمایندگان «سیستم بانکی فدرال»، «بانک نیویورک»، «گلدمن ساکس» و «سیتی گروپ» مهیا شده است اما وی نمایندگان «اتحادیه آزادی های مدنی آمریکا» را در آنجا نیافت.