فیلم «خواب زمستانی» نوری بیلگه جیلان، برنده نخل طلا نتوانست به فهرست نامزدهای نهایی بهترین فیلم خارجی زبان راه پیدا کند. تکلیف «امروز» هم که از خیلی قبل تر مشخص بود شانسی ندارد...

اسکار با اعلام فهرست نامزدهای بهترین فیلم خارجی زبان یکی از شگفتی های امسال را رقم زد. نادیده گرفتن فیلمی که برنده نخل طلای کن امسال شده بود یعنی «خواب زمستانی» نوری بیلگه جیلان که از طرف ترکیه به اسکار معرفی شده بود، منتقدان و سینمادوستان را شگفت زده کرد. البته رابطه اسکار و کن به جز در مورد فیلم های آمریکایی خیلی خوب نیست.

اگر فهرست بهترین های کن و اسکار را در قرن بیست و یکم با هم مقایسه کنیم فقط در چند مورد اشتراک نظر داشته اند: سال ۲۰۰۲ «پیانیست» پولانسکی هم در کن مورد توجه قرار گرفت و هم اسکار. به خاطر نگاه پولانسکی به جنگ جهانی دوم قابل پیش بینی بود که این اتفاق می افتد.

سال ۲۰۰۴ فیلم«فارنهایت ۹۱۱» مایکل مور را داشتیم که درباره ماجرای یازده سپتامبر بود و هم در اسکار و هم کن تحسین شد. «درخت زندگی» کارگردان کم کار آمریکایی، ترنس مالیک، سوگلی جشنواره کن ۲۰۱۱ بود و در اسکار هم نامزد چند جایزه شد.

به جز اینها در مورد فیلم های اروپایی هم اتفاق نظری وجود ندارد. فقط سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ در مورد فیلم های «کلاس» لوران کانته و «روبان سفید» میشاییل هانکه اتفاق افتاد که هم برنده نخل طلای کن شدند و هم جزو نامزدهای بهترین فیلم خارجی زبان اسکار بودند.

برادران داردن که از فیلمسازان محبوب جشنواره کن هستند امسال هم راهی به اسکار پیدا نکردند. «چند متر مکعب عشق» ساخته جمشید محمودی که نماینده افغانستان بود، «مردان» ساخته بتین قبادی نماینده عراق و «نبات» نماینده آذربایجان با بازی فاطمه معتمد آریا نیز در میان فیلم های منتخب نیستند.

«امروز» رضا میرکریمی هم که از ایران معرفی شده بود، از همان اول هم معلوم بود شانسی ندارد. فهرست نامزدهای بهترین فیلم خارجی زبان به شرح زیر است:

* آیدا/ لهستان: این فیلم ساخته پاول پاولیکوفسکی مخاطبان وسیعی در سراسر جهان داشت و جوایز زیادی تاکنون برده است. این فیلم تنها در آمریکا فروشی ۳.۵ میلیون دلاری را ثبت کرد و فرانسوی ها از هواداران سرسخت این فیلم بوده اند.

داستان «آیدا» در اوایل دهه ۱۹۶۰ می گذرد و درباره راهبه ای جوان به نام آناست که راز پدر و مادرش را کشف می کند. این فیلم هفته پیش در بیست و هفتمین دوره جوایز فیلم اروپا برنده جایزه شامل بهترین فیلم، کارگردان و جایزه انتخاب مردم شد. شانس «ایدا» برای بردن اسکار امسال خیلی زیاد است.

* لویاتان/ روسیه: ساخته آندری زویا گینسنف که برنده جایزه بهترین فیلمنامه فستیوال فیلم کن شده بود، انتخاب این فیلم از طرف روسیه خیلی تکان دهنده بود بخصوص چون شامل صحنه ای می شود که چند پلیس با سلاح های ای کی - ۴۷ خود به پرتره های رهبران روسیه شلیک می کنند و به شوخی از یکدیگر می پرسند که آیا هنوز وقت شلیک کردن به پوتین فرا رسیده است یا خیر.

* آزادیبخش/ ونزوئلا: این فیلم با بودجه ۵۰ میلیون دلاری درباره زندگی سیمون بولیوار ساخته شده است.
* فورس ماژور/ سوئد: این فیلم در بخش نوعی نگاه جشنواره کن امسال به نمایش درآمد و جایزه ویژه هیات داوران را دریافت کرد. درامی ساخته روبن اوستلوند درباره هجوم بهمن بر یک خانواده سوئدی است. این خانواده که برای اسکی در تعطیلات راهی کوهستان شده اند در بهمن گیر می افتند. این دومین فیلم ساخته اوستلوند است که به عنوان نماینده سینمای سوئد راهی اسکار می شود.
* تیمبوکتو/ موریتانی: اولین نماینده موریتانی در اسکار است.

* قصه های وحشی/ آرژانتین: مجموعه ای از شش اپیزود بی ارتباط با یکدیگر است که داستان هایی درباره واکنش های خشونت بار را تصویر می کند.

«نارنگی ها» از استونی، «جزیره ذرت» از گرجستان و «متهم» از هلند بقیه فیلم هایی هستند که نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی زبان امسال شده اند و البته شانس شان نسبت به بقیه کمتر است.