مذاکره‌کنندگان ایران و آمریکا دیگر نگرانِ نشستن بر سر یک میز دوسویه ندارند و در فضای آرام و به گفته عراقچی بسیار خوب، راه حل‌‌های خروج از 12 سال بحران هسته‌ای را بررسی می‌کنند.

میز مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در نخستین نشست پس از تمدید مجدد دو سوی داشت؛ ایران و آمریکا برای چندمین بار طی یک سال گذشته پشت درهای بسته و بدون حضور طرف سومی به چانه زنی‌های هسته‌ای ادامه دادند.

پس از آنکه سوم آذر ماه گذشته ایران و گروه ۱+۵ اعلام کردند که مذاکرات هسته ای و اجرای برنامه اقدام مشترک با هدف دستیابی به توافق جامع و نهایی به مدت ۷ ماه و ۷ روز دیگر تمدید می‌شود، این برای نخستین بار است که دور جدید تلاش ها برای خروج از این بحران ۱۲ ساله آغاز شده است.

بر این اساس، از روز سه شنبه، معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا وارد نشست دوجانبه ای شدند و به مدت ۶ و نیم ساعت پشت درهای بسته به مذاکره پرداختند، مذاکراتی که روز گذشته (چهارشنبه) نیز ادامه پیدا کرد و عباس عراقچی، مجید روانچی و وندی شرمن بار دیگر در ژنو سوئیس جزئیات گپ های موجود میان طرفین را مورد بررسی قرار دادند.

این مذاکرات اما به نظر می‌رسد در فضایی آرام و متفاوت از گذشته برگزار می شود ؛ دو طرف طی یک سال گذشته بارها رو به روی هم نشستند و بحث و مذاکره و گفت وگو کردند و اکنون دیگر با روشن شدن ماهیت مذاکرات و اراده طرفین برای رسیدن به توافق نهایی به نظر می رسد، تابوی ایران و آمریکا بر سر یک میز شکسته شده است.

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در پایان نخستین روز از مذاکرات دوجانبه با آمریکا، گفت: فضای جلسات فضای بسیار خوبی است اما در اینکه به راه حل برسیم هنوز فاصله وجود دارد.

قرار است در چهار ماه آینده ایران و گروه ۱+۵ به توافق کلی برسد و زمان باقی مانده را به بررسی جزئیات اختصاص دهند؛ عراقچی در این باره نیز گفت: به دلیل انکه بحث ها خیلی جزئی و خیلی ریز شده است در برخی از موارد راه حل هایی وجود دارد و در بعضی از مراحل هنوز باید بیشتر تلاش و بحث شود.

ایران و آمریکا بر سر یک میز؛ از نیویورک و عمان تا وین و ژنو

یک سال و چندماه پیش بود که نخستین نشست ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در سطح وزرا و همچنین پس از تشکیل دولت جدید در ایران برگزار شد؛ در آن نشست بود که برای نخستین بار وزرای خارجه ایران، آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس، چین و روسیه در کنار یکدیگر بر سر یک میز قرار گرفتند و قرار و مدارهای خود را برای حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران گذاشتند و در آن نشست بود که برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران چند کلمه ای به صورت دوجانبه میان وزرای خارجه ایران و آمریکا رد و بدل شد.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در سخنانی درباره نخستین نشست دوجانبه خود با «جان کری» می‌گوید: پس از دیدار وزرای خارجه، جان کری به سمت من آمد و از من خواست تا به سالن مجاور برویم و درباره آغاز دور جدید مذاکرات هسته ای صحبت کنیم؛ جان کری پس از این نشست در کنفرانس خبری حاضر شد و درباره دیدار با وزیر خارجه جدید ایران، گفت: «با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود.»

کمتر از سه ماه پس از پنج مهرِ تاریخی، وزرای خارجه ایران و آمریکا با رسیدن به درک مشترکی در کسب توافق نهایی، دستان یکدیگر را در مقابل دوربین های رسانه های جهان فشردند و خبر از امضای برنامه اقدام مشترک و ادامه مذاکرات برای رسیدن به توافق نهایی دادند.

این روند بازهم تکرار شد، ظریف دولت یازدهم به وین می‌رفت و جان کری به همراه دیگر وزرای خارجه گروه ۱+۵ خود را به هتل پله کوبرگ وین می رساندند تا آخرین راه حل های روی میز برای خروج از بین بست مذاکرات هسته ای را به گفت وگو بنشینند، مذاکراتی که در مرداد ماه گذشته به اوج خود رسید و با تمدید مذاکرات در عمان تکرار شد.

در عمان اما دیگر خبری از وزرای خارجه گروه ۱+۵ نبود؛ ظریف و کری خود را به هتل بستان مسقط رساندند تا در کشور میانجی بازسازی روابط خود و با حضور کاترین اشتون، آخرین تفاهامات و آخرین اختلافات را در وزنه تمدید، قطع و با توافق مذاکرات بگذراند و خود را برای سوم آذر ماه اماده کنند.

در آستانه سوم آذر ماه، حضور اشتون در نشست های دوجانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا تکرار نشد و برای نخستین بار پس از نیویورک، ظریف و کری وارد کارزاری دوجانبه شدند؛ نور فلش های بی پایان از دو وزیر خارجه ایران و آمریکا در کنار یکدیگر چیزی نبود که رسانه ها از آن بگذرند؛ تابویی که مدت ها پیش شکسته شده بود و ایران و آمریکا به زعم روسای جمهور دو کشور قدم در مسیر بی بازگشتی گذاشته بودند؛ مسیر دیپلماسی و گفت‌وگو.