رفع نگرانی های جمهوری اسلامی ایران در باب تحریم های اعمال شده به منظور دستیابی به توافق جامع و نهایی به دغدغه این روزهای کاخ سفید تبدیل شده است.

ایران و گروه ۱+۵ برای رسیدن به توافق جامع هسته ای تا پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده یعنی سوم آذرماه موانع متعددی را پیش رو دارند.

برخی از آنها برای طرفین نه تنها مانع بلکه دغدغه جدی محسوب می شود. نمونه اش تحریم ها برای ایران. موضوعی که به اولویت دولت حسن روحانی تبدیل شده است و او شعارهایش در انتخابات را بر آن بنا نهاده بود یعنی رفع تحریم ها.

در همین راستا جدی تر از گذشته و با یک رویکرد متفاوت تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تحت هدایت وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران وارد مذاکرات با گروه ۱+۵ شد تا با باز کردن گره مذاکرات تحریم های همه جانبه در چارچوب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم های یکجانبه اعمال شده از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا را لغو کند.

از این رو تاکنون هر نوع توافقی با گروه ۱+۵ همراه با رفع و یا تعلیق بخشی از تحریم های به خصوص تحریم های یکجانبه اعمال شده از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و آزاد شدن دارایی های مسدود شده ایران بوده است.

در توافق مقدماتی ایران و گروه ۱+۵ موسوم به برنامه اقدام مشترک هم کشورهای عضو گروه ۱+۵ متعهد شدند در ازای گام های عملی ایران در تعلیق بخشی از برنامه هسته ای خود، بخشی از تحریم هایی اعمال شده را به حالت تعلیق درآوردند.

به عقیده مقامات جمهوری اسلامی ایران الاکلنگ توافق جامع هسته ای هم زمانی به تعادل می رسد که رفع تحریم ها به طور جدی مورد موافق طرف مقابل قرار گیرد.

با توجه به اینکه بخش اعظمی از تحریم های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران در چارچوب تحریم های یکجانبه آمریکا است، در دوره جدید مذاکرات هسته ای طرف اصلی مذاکرات به رسمی ایران و آمریکا شده اند. به گونه ای که اکنون مذاکرات هسته ای بیش از آنکه مابین ایران و گروه ۱+۵ باشد مابین ایران و آمریکا برگزار می شود.

دلیل آن هم این است که ایران همزمان با رفع نگرانی های آمریکا نسبت به ماهیت برنامه هسته ای خود این کشور را متقاعد کند که تحریم های اعمال شده را متوقف کند.

رفع تحریم ها در صورت پاسخ به نگرانی ها نسبت به ماهیت برنامه هسته ای ایران اگر چه مورد موافقت واشنگتن است اما به دلیل آنکه تصمیم گیری در این رابط به صورت یکجانبه در حیطه اختیارات دولت باراک اوباما نیست تاکنون موافقت آنها از سوی مذاکره کنندگان هسته ای ایران جدی گرفته نشده است.

بخش عمده تحریم های اعمال شده توسط آمریکا از سوی کنگره این کشور تصویب شده است و به نوعی رییس جمهوری آمریکا مجری تصمیمات کنگره محسوب می شود.

براین اساس برابر قانون آمریکا رفع تحریم های علیه ایران باید همان راهی را طی کند که علیه ایران اعمال شد یعنی پیش از دولت اوباما باید کنگره نسبت به رفع آن موافقت کند.

امری که چندان آسان نیست چرا که مخالفان دستیابی به توافق با ایران در کنگره آمریکا کم نیست و آنها بر خلاف دولت باراک اوباما علاقه ای رفع تحریم ها و برداشته شدن فشارهای بین المللی علیه ایران نیستند.

از این رو رفع نگرانی های جمهوری اسلامی ایران درباره تحریم ها به هموار شدن بخش عمده ای از مسیر دستیابی به توافق جامع و نهایی منجر خواهد شد.

دولت باراک اوباما که به شدت خواستار رسیدن به توافق هسته ای پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده و پیش از آغاز رقابت های میان دوره ای کنگره است تا از این موفقیت به عنوان یک برگ برنده در انتخابات استفاده کند با درک این واقعیت تمام همت خود را به کار بسته است تا ظرف ۵ هفته باقی مانده نسبت به رفع نگرانی ایران اقدام کند.

در همین حال روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با پرداختن به مذاکرات هسته‌ای ایران و مخالفت‌های کنگره آمریکا نوشت: «ایران در این مذاکرات خواهان لغو تحریم‌هایی است که موجب بروز مشکلاتی در بازار نفت این کشور و سیستم بانکداری و ارتباطش با غرب شده است. وزارت خزانه‌داری آمریکا در یک تحقیق که از علنی کردنش سر باز زده بود اعلام کرد باراک اوباما قادر است بخش اعظم تحریم‌ها علیه ایران را بدون این‌که به موافقت کنگره نیازی داشته باشد متوقف کند.»

این روزنامه درعین حال تاکید کرد که باراک اوباما از تمام قدرت خود استفاده خواهد کرد تا مانع از رأی کنگره درباره توافق با ایران شود.

نیویورک تایمز نوشت: «هیچ‌کس نمی‌داند که آیا دولت اوباما هفته‌های باقیمانده تا ضرب‌الأجل ۲۴ نوامبر را برای حصول توافق نهایی با ایران چگونه مدیریت خواهد کرد. بسیاری در کاخ سفید این توافق را بزرگترین دستاورد حوزه سیاست خارجی اوباما می‌دانند. توافقی که موجب محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران می‌شود. اما کاخ سفید یک تصمیم مشخص و دقیق گرفته است؛ اینکه اگر توافق جامع هسته ای با ایران حاصل شود اوباما هر کاری که لازم باشد انجام می دهد تا از وتو شدن این توافق در کنگره جلوگیری کند.»

موضوعی که نشان می دهد که کاخ سفید تا چه اندازه در رسیدن به توافق هسته ای با ایران جدی است و رسیدن به این توافق برای آن جنبه حیاتی دارد.
منبع:فرارو