پیشنهادهای مطرح شده از سوی ایران و آمریکا اکنون در مرکز ثقل مذاکرات هسته‌ای نیویورک و رسانه های جهان است؛ پیشنهاداتی که بر محور «داعش» و «سانترفیوژها» می چرخند.

سه روز از گشایش دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ در نیویورک می‌گذرد؛ در حالی که انتظار می‌رفت روزهای آغازین مذاکرات هسته‌ای در بی‌خبری سپری شود و عمده تحولات مهم به روزهای پایانی آن موکول شود اما گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها خبر از جدیت ایران و غرب برای حصول توافق در این دور مذاکرات می‌دهد.

روز جمعه، هیئت های مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) به ریاست محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون، مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفتمین دور از مذاکرات هسته‌ای را پس از امضای برنامه «اقدام مشترک» آغاز کردند تا با برگزاری نشست‌های سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و افزوده شدن سران و وزرای خارجه دیگر کشورهای گروه ۱+۵ و ایران تلاش‌ها برای رسیدن به توافقِ جامع و نهایی در آخرین روزهای زمان باقی مانده به بحث و بررسی گذاشته شود.

جدال «پیشنهاد»ها در نیویورک؛ داعش و سانتریفیوژها همچنان در مرکز اختلافات

در این بین اما به نظر می‌رسد تهران و واشنگتن که طرف‌های اصلی مذاکرات هسته‌ای را تشکیل می دهند در ابتدای آغاز این دور از مذاکرات ابتکار عمل را به دست گرفته اند و با در نظر گرفتن شرایط، پیشنهاداتی را ارائه کرده‌اند؛ پیشنهادهایی که اگرچه جزئیات آن از سوی مقامات رسمی دو طرف تایید نشده است اما بیانگر آن است که «سانتریفیوژ»ها همچنان اصلی ترین موضوع اختلاف میان ایران و غرب و مهمترین مانع برای رسیدن به توافق نهایی است.

روزنامه نیویورک تایمز، روز جمعه با انتشار گزارشی از ارائه پیشنهادی از سوی واشنگتن به ایران در جریان مذاکرات نیویورک خبر داد، طرحی که بر اساس آن ایران می‌تواند همه‌ی تعداد سانتریفیوژهایی را که اکنون در اختیار دارد همچنان حفظ کند با این تفاوت که اتصال سانتریفیوژها با توجه روند توافقی غنی سازی و زمان بندی نهایی قطع خواهد شد.

خبرگزاری رویترز در تحلیل این طرح نوشت: در صورت توافق بر روی این طرح، آمریکا می تواند ادعا کند که به برنامه غنی سازی ایران پایان داده است؛ همزمان، ایران می تواند با پذیرش این طرح بگوید، اجازه حفظ سانتریفیوژها به آنها داده شده است.

ایران هم اکنون بیش از ۱۹ هزار دستگاه سانتریفیوژ در اختیار دارد اما از این تعداد، تنها ۱۰ هزار دستگاه فعالیت می کنند. گروه ۱+۵ به دنبال کاهش سانتریفیوژهای ایران در توافق نهایی به رقمی کمتر از ۵ هزار دستگاه است.

یک روز از انتشار این خبر و انتشار تحلیل ها و جزئیات و جوانب طرح پیشنهادی آمریکا به ایران نگذشته بود که روز گذشته، خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی از جزئیات اظهارات وزیر خارجه ایران در جمع کارشناسان آمریکایی خبر داد. یک مقام ایرانی در گفت‌وگو با این خبرگزاری عنوان داشت که تهران حاضر است با واشنگتن و متحدانش برای متوقف کردن داعش همکاری کند، اما در مقابل خواهان انعطاف پذیری بیشتری در مورد برنامه غنی سازی ایران است.

اگرچه اصل جزئیات بیان شده در رسانه‌ها از سوی مقامات رسمی تایید نشده است اما می تواند گفت که ایران که بارها با درخواست همکاری غرب برای مقابله با داعش مواجه و همکاری نظامی با واشنگتن را در عراق رد کرده است اکنون از این برگ برنده برای پیشبرد مذاکرات هسته ای و برداشته شدن موانع پیش روی توافق نهایی استفاده کرده است.

در همین رابطه «آلن ایر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در همین مورد درباره پیشنهادات فاش شده از سوی رسانه‌ها در چند روز اخیر، گفت: من وارد جزییات مذاکرات نمی شوم و به این نکته اکتفاء می کنم که هر چه در رسانه ها منتشر شده لزوما قابل اعتماد نیست.

وی افزود: در گفتگوهایمان با مذاکره کنندگان ایرانی، با دقت به دیدگاه ها و نظرات شان درباره نیازهای عملی مشروع آنها گوش داده ایم و راه حل های خلاقانه ای را برای رسیدگی به آنها ارائه داده ایم.

آلن ایر همچنین گفت: طی یک هفته آینده، با گردهم آمدن سران کشورها، وزرای امور خارجه، و بسیاری دیگر از رهبران جهانی در نیویورک فرصت بی نظیری در دست داریم تا با حسن نیت، ‌جدیت و احترام متقابل این مذاکرات را پیش ببریم و ببینیم آیا خطوط اساسی، و مهم تر از آن جزئیات یک موافقتنامه مرضی الطرفین به طور کامل تر از آنچه که در گذشته دیده ایم پدیدار خواهند شد یا نه.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره فضای حاکم بر مذاکرات نیز گفت: طرفین برای کار به اینجا آمده اند. نشست‌هایی که طی چند روز پیش برگزار شد سازنده بودند و کارهای فنی بسیار دشواری که باید بخشی از موافقتنامه جامع باشند از سوی همه طرف ها در دست انجام است.
منبع:نامه نیوز