اگرچه به گفته معاون اجرایی رئیس جمهور و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت قیمت نان قرار است اصلاح شود و اندکی هم افزایش یابد، اما برخی نانوایان در سطح شهر اقدام به افزایش خودسرانه قیمتها کرده و به پیشواز این تصمیم دولت برای تغییر قیمت نان رفتهاند. در عین حال، خبرهایی هم از احتمال افزایش یارانه نقدی نان به گوش میرسد.
محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس جمهور طی روزهای گذشته به صراحت از تصمیم دولت برای اصلاح قیمت نان خبرداد و البته اعلام کرده است که افزایش قیمت نان به صورت جزئی و بدون اینکه مردم تحت فشار قرار گیرند، صورت خواهد گرفت. او دلیل این تصمیم دولت را نیز بی کیفیت بودن نان و عدم رضایت نانوا و مردم از شیوه پخت نان و البته قیمت طرف عرضه بوده است.
این گفته شریعتمداری در حالی مطرح شده است که او البته اقدام دولت گذشته مبنی بر واقعی کردن قیمت نان را نیز مورد ستایش قرار داده و گفته که این تصمیم توانسته تا حدودی کیفیت نان را افزایش دهد، اما به دلیل اینکه هنوز قیمت به میزان واقعی خود نرسیده و دولت مجبور است یارانه بپردازد، نه رضایت مشتری در پی است و نه رضایت نانوا، چراکه هر دو به نوعی طرف ناراضی وضعیت فعلی نان به شمار می روند که تنها در دو موضع متفاوت قرار گرفته اند.
در عین حال، علی قنبری، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت که به تازگی منصوب شده است نیز خبر از تصمیم جدی دولت برای واقعی کردن قیمت نان داده و اعلام کرده است که دولت در نیمه دوم سال جاری قیمت را افزایش خواهد داد، اما او هم همانند معاون اجرایی رئیس جمهور که به نوعی متولی تغییر قیمت نان شده است، بر این نکته اصرار دارد که افزایش قیمت جزئی خواهد بود.
این اظهارنظرها برای تغییرات قیمتی در حالی صورت می گیرد که نانوایی هایی در سطح شهر، به صورت خودسرانه و به بهانه های مختلف، قیمت انواع نان را افزایش داده و زمانی هم که با اعتراض مشتریان مواجه می شوند، با این جمله که کیفیت آرد مرغوب تر است و درصد تداخل آرد دولتی و آزاد به نفع آرد آزاد و کیفی سنگینی می کند، این افزایش قیمت را توجیه می کنند.
برخی دیگر نیز در سایه نبود نظارت ها، اقدام به افزایش قیمت خودسرانه کرده و به مشتریان خود اعلام می کنند که دولت تصمیم گرفته که قیمت نان را افزایش دهد، در حالیکه هیچ یک از این نانوایی ها، قیمت های مصوب دولت را در مقابل چشم مشتریان خود قرار نمی دهند و تنها به این جمله بسنده می کنند که همه چیز گران شده است و نان نیز گران شده است. این در شرایطی است که مردم هم اغلب با این عنوان که همه چیز گران شده است، از کنار این موضوع ساده می گذرند.
گزارش میدانی از کم فروشی و گرانفروشی برخی نانوایان
گزارش میدانی مهر از برخی نانوایی های سطح شهر نیز حکایت از آن دارد که برخی نانوایی ها، اقدام به افزایش خودسرانه قیمت نان کرده اند و برخی دیگر نیز اگرچه قیمت را تغییر نداده اند، اما وزن چانه نان را به شدت کاهش داده به نحوی که ضخامت برخی نان های سنگک، بسیار کم شده و به گفته برخی مردم، به سمت نان لواش پیش رفته است.
از سوی دیگر، برخی نانوایان، قیمت هر نان را در حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومان افزایش داده اند که البته این افزایش قیمت بیشتر در نان های سنگک و بربری محسوس است. به نحوی که یک قرص نان سنگک که در گذشته ۷۰۰ تومان بوده است، اکنون به قیمت ۸۰۰ تومان عرضه می شود، این در حالی است که نان کنجدی نیز که قیمت ۸۰۰ تومانی داشته است، اکنون از سوی برخی نانوایان ۱۰۰۰ تومان هم عرضه می شود.
نان بربری نیز که تا پیش از این ۶۰۰ تومان عرضه می شده است، اکنون به قیمت ۷۰۰ تومان عرضه می شود، این در حالی است که برخی بربری فروشان هم اندکی کنجد به نان اضافه کرده و آن را به قیمت گرانتر به مشتریان می فروشند، در حالیکه میزان کنجدی که اضافه می شود، به اندازه صد تومان افزایش قیمت، ارزش ندارد.
اما شاید بیشتر از آنچه که افزایش قیمت نان در دید مشتریان محسوس باشد، کم شدن وزن چانه ها که به نوعی گرانفروشی هم هست، به چشم می خورد و نظارتی هم در این زمینه صورت نمی گیرد.
سناریوهای افزایش قیمت نان و احتمال افزایش یارانه نقدی
در این میان سناریوهای مختلفی از سوی دولت برای تغییر قیمت نان وجود دارد، اما آنچه که محتمل تر بوده و البته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در رابطه با آن صحبت به میان آورده است، افزایش میزان یارانه نقدی نان به مردم است، چراکه به گفته او، طرح جدید دولت سبب می شود که ۳ هزار میلیارد تومان دیگر از یارانه ای که دولت برای نان می پردازد، آزاد شود و احتمال دارد که این یارانه به سمت پرداخت های نقدی بیشتر به مردم پیش رود.
به گفته قنبری، افزایش قیمت نان زیاد نخواهد بود و با پرداخت یارانه جبرانی به مردم این بار را از دوش آنها برمیداریم. علاوه بر این، یداله صادقی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز چندی پیش در خصوص سناریوهای افزایش قیمت نان به مهر گفته بود که هر گونه تغییر در قیمت نان بستگی به سیاستهای کلی دولت دارد؛ به این معنا که چنانچه دولت تصمیم داشته باشد که پرداخت یارانه نقدی نان به مردم را استمرار دهد، آن گاه هیچ گونه تغییری در قیمت نان صورت نخواهد گرفت.
وی، یکی دیگر از سناریوهای مطرح شده در مورد قیمت نان را عدم تغییر در قیمت گندم و آرد دانست و تصریح کرد: در این صورت، دولت خود مستقیم به گندم و آرد یارانه پرداخت می کند و در نتیجه قیمت نان افزایشی نخواهد یافت. به گفته صادقی، سناریوی دیگر این است که قیمت آرد افزایش یافته و تغییری نیز در قیمت نان ایجاد شود اما در مجموع هنوز جمع بندی مشخصی در خصوص تغییر قیمت نان در دولت صورت نگرفته و هنوز قیمتگذاری آرد و قیمت نهایی انواع نان نهایی نشده است.
البته مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران هم به این نکته اشاره کرده بود که دلیل دولت برای افزایش قیمت نان این است که دولت در شرایط فعلی گندم را حدود هزار و ۱۵۰ تومان خریداری میکند؛ اما برای مصرفکننده ۴۶۵ تومان محاسبه میشود و این شکاف قیمتی موجب ایجاد رانت و فساد شده بنابراین باید قیمت واقعی شود تا رقابت ایجاد شده و مداخله دولت کمتر شود.
نام مسئول اظهار نظر
محمد شریعتمداری- معاون اجرایی رئیس جمهور
دولت اصلاح قیمت آرد و نان را در دستور کار قرار داده است و بر این اساس در حال جمع آوری نظرات کارشناسی دستگاههای مختلف دولت هستیم، اما به طور قطع، تغییر قیمت نان با رویکرد حمایت از مصرف کنندگان خواهد بود.
محمدرضا نعمت زاده- وزیر صنعت، معدن و تجارت
نعمت زاده با اعلام اینکه افزایش قیمت نان باید با تدبیری مناسب به سرانجام برسد، افزود: طی جلساتی که داشتیم به این نتیجه رسیدیم که یارانه فعلی را حفظ و قیمت را نان را افزایش دهیم اما یکی دیگر از طرحها این است که یارانه به صورت کلی برداشته شود و این یارانه به صورت مستقیم به مردم ارائه شود.
مجتبی خسروتاج- قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: یکی از این سناریوها حفظ شرایط موجود و حمایت از کارخانجات درخصوص هزینههای آرد بوده است. سناریوی بعدی تفویض اختیارات به استانها در این خصوص بود و که بین ۱۵ تا ۲۰ درصد به قیمت انواع نان اضافه شود و سناریوی آخر افزایش قیمت نان و پرداخت یارانه به همین تناسب به مردم است
علی قنبری- معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت
بر اساس طرح جامعی که در دولت در حال بررسی است به سمت قیمت واقعی نان خواهیم رفت. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران افزود: این طرح امسال به تصویب دولت میرسد و در صورت تصویب آن یارانه ۱۰ هزار میلیارد تومانی که الان برای تولید نان پرداخت میشود کاهش پیدا میکند و ۳ هزار میلیارد تومان از این یارانه آزاد میشود.
یداله صادقی- رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران
چنانچه دولت تصمیم داشته باشد که پرداخت یارانه نقدی نان به مردم را استمرار دهد، آن گاه هیچ گونه تغییری در قیمت نان صورت نخواهد گرفت. یکی دیگر از سناریوهای مطرح شده در مورد قیمت نان را عدم تغییر در قیمت گندم و آرد دانست و تصریح کرد: در این صورت، دولت خود مستقیم به گندم و آرد یارانه پرداخت می کند و در نتیجه قیمت نان افزایشی نخواهد یافت.
سناریوی دیگر این است که قیمت آرد افزایش یافته و تغییری نیز در قیمت نان ایجاد شود
محسن لزومیان- رئیس اتحادیه تولیدکنندگان نان صنعتی
یکی از این دو سناریو پرداخت یارانه نقدی نان به مردم و دیگری پرداخت یارانه گندم است که در صورت اجرای راهکار اول قیمت نان افزایش خواهد یافت، اما با اجرای سناریو دوم احتمال افزایش قیمت نان کم خواهد شد.
به گزارش مهر،آخرین افزایش قیمت نان مربوط به حدود ۳ سال پیش بود آن هم زمانی که قانون هدفمندی یارانه ها اجرا شد و قیمت آرد و سایر مواد اولیه به نرخ آزاد و بدون یارانه در اختیار نانواها قرار گرفت گرچه بعد ها یارانه هرنفر برای نان از ۴۰۰۰ تومان به ۵۰۰۰ افزایش یافت.
جدول قیمت تمام شده ۴ نوع نان
از سوی دیگر، دولت جداول قیمت تمام شده نان را نیز استخراج کرده است که بر اساس آن، قیمت تمام شده نان تافتون گردان ۳۶۰۴ ریال است که به مردم ۲۰۰۰ ریال عرضه می شود، قیمت تمام شده نان بربری ۱۱۷۰۳ ریال است که به مردم ۶۰۰۰ ریال ارایه می شود، ضمن اینکه قیمت تمام شده قرص نان تافتون ۵۹۳۶ ریال است که به مردم ۳۰۰۰ ریال عرضه می شود و قیمت هر قرص نان لواش نیز ۳۶۰۴ ریال است که به مردم ۱۶۰۰ ریال عرضه می شود.