این اولین‌بار نیست که منطقه سیستان شاهد چنین توفان گردوغباری شدید و خطرناکی است، با این حال به هر میزان که در زمینه کنترل منشاهای این توفان‌ها کوتاهی شود عواقب و عوارض آن هم برای بافت جمعیتی این منطقه مرزی کشور و هم برای سلامتی مردمی که در این نقطه زندگی می‌کنند بسیار خطرناک خواهد بود.

رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل از ابتلای سالانه ۵۰۰نفر از اهالی زابل به بیماری «سل» به‌دلیل بروز گردوغبار در این منطقه خبر داده است. دکتر علی‌اکبر نصیری، رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل این آمار را روز پنجشنبه در جلسه‌ای که پیرامون مشکلات به‌وجودآمده ناشی از توفان چندروزه در منطقه سیستان رخ داد، اعلام کرد.

پیش از این هوشنگ ناظری، فرماندار زابل نیز در همین‌باره گفته بود: «بعد از خشک‌شدن تالاب هامون، بیماری «سل» در این منطقه به شکل بسیار زیادی شایع شده، هم‌اکنون منطقه شماره اول کشور به‌لحاظ شیوع بیماری «سل»، زابل است. دلیل آن نیز وقوع ریزگردهای همیشگی از بستر خشک‌شده تالاب است. ریزگردها از کف دریاچه بلند شده و به گوش و حلق و بینی مردم می‌رود، به غیر از بیماری «سل»، بیماری‌های گوش و حلق و بینی هم در سیستان بسیار زیاد داریم.» ناظری البته از ارایه آمار دقیق مبتلایان به این بیماری خودداری کرده بود اما بر اساس آخرین آمارهای مبتلایان به «سل» در ایران گفته می‌شود رقم ۲۲درصدهزار مبتلا به «سل» به ثبت رسیده است، بر این اساس اگر جمعیت کشور ۷۵میلیون‌نفر در نظر گرفته شود کل بیماران مبتلا به «سل» در ایران حدود ۱۷هزارنفر خواهند بود که آمار ارایه‌شده از سوی رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل نشان می‌دهد هرسال به اندازه شش‌درصد این تعداد بیمار فقط در شهرستان کوچک زابل به «سل» مبتلا می‌شوند.

شهرستان زابل بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیتی در حدود ۲۵۹هزارنفر داشته است که این تعداد کمتر از ۰۴/۰ درصد جمعیت کل کشور را شامل می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت جمعیتی به اندازه ۰۴/۰ درصد از کل کشور به‌تنهایی شش‌درصد مبتلایان سالانه به «سل» در کل کشور را دارد. این تنها یکی از عوارض بروز ریزگردها و گردوغبارهای شدید در این منطقه محروم از کشور است. در روزهای سه‌شنبه تا پنجشنبه هفته گذشته این منطقه شاهد بروز یکی از شدیدترین توفان‌های گردوغباری بود. شدت این پدیده به حدی بود که کمیته بحران استان سیستان‌و‌بلوچستان در فرمانداری شهرستان زابل برای پیگیری موضوع تشکیل جلسه داد. در این جلسه مدیران کل بحران، جهاد کشاورزی و محیط‌زیست استان، فرمانداران شهرهای شمالی این استان و مسوولان بقیه ادارات مرتبط با مشکلات به‌وجودآمده ناشی از این توفان چند‌روزه حاضر بودند تا با برآورد خسارات و ارایه راه‌های برون رفت از بحران این مشکل را مورد رسیدگی قرار دهند.
نجفی، مدیرکل جهاد کشاورزی استان سیستان‌و‌بلوچستان در این جلسه از خسارات بخش کشاورزی منطقه سیستان به‌دلیل این توفان اشاره کرد و گفت: «در این توفان به هزارو۷۰۰هکتار از باغات و ۳۴هزارهکتار از مزارع جالیزی خسارت وارد شده است.» وی همچنین در ادامه از مصوبات جدید دولت برای استان خبر داد و گفت: «مبلغ یک‌هزارمیلیاردتومان به ستاد بحران اختصاص داده شده و همچنین مبلغ ۵۵۰هزارمیلیاردتومان برای احیای تالاب هامون تصویب شده است. علاوه بر این ۱۵۰میلیاردتومان نیز از مصوبات سفر ریاست‌جمهوری در اختیار استان قرار گرفته است که می‌تواند کمک خوبی در زمینه رفع خشکسالی‌ها در سیستان باشد.» خسرو افسری، مدیرکل محیط‌زیست استان سیستان‌وبلوچستان نیز در این جلسه بر لزوم استفاده درست از تالاب اشاره کرد و گفت «با مدیریت یکپارچه تالاب می‌توانیم راهگشای حل بسیاری از مشکلات تالاب هامون باشیم که رسیدن به این هدف یاری همه مسوولان را می‌طلبد.»

علی‌اکبر نصیری، رییس دانشگاه علوم پزشکی، دیگر سخنران این جلسه بود، او طی گزارشی در رابطه با این توفان گفت: «در بحث بهداشت و درمان تمامی بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های دولتی و خصوصی برای مقابله با عوارض توفان در آماده‌باش بوده‌اند، بر اساس آمارهایی که داریم در مدت وقوع این توفان حدود ۲۰۰نفر به‌دلیل تنفس آلاینده‌های ناشی از توفان به مراکز بیمارستانی مراجعه کرده‌اند که از این تعداد ۱۷۰ بیمار به‌صورت سرپایی مداوا و تعداد ۲۳نفر نیز بستری شده‌اند.» نصیری در ادامه گفت: «ما در زابل سالانه ۵۰۰نفر بیمار مربوط به «سل» داریم که این آمار تکان‌دهنده‌ای در سطح کشور است و به همین دلیل نیاز به اعتبارات بیشتری جهت رسیدگی به این بیماران احساس می‌شود.» او همچنین در پایان صحبت‌های خود پیشنهاد داد برای کاستن از عوارض اینگونه توفان‌ها ماسک رایگان برای تمامی مردم سیستان تهیه و در دسترس آنها قرار گیرد. ناظری، فرماندار ویژه زابل نیز در ادامه این جلسه ضمن جمع‌بندی از گزارشات فرمانداران و مسوولان گفت: بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داریم کانون‌های اصلی حرکت شن‌های روان از استان‌های فراه و نیمروز در کشور افغانستان نشات گرفته است، این مناطق بحرانی شناسایی شده و لازم است با دولت جدید افغانستان مذاکراتی در جهت تثبیت شن‌های روان و تامین حقآبه سیستان داشته باشیم.»

این اولین‌بار نیست که منطقه سیستان شاهد چنین توفان گردوغباری شدید و خطرناکی است، با این حال به هر میزان که در زمینه کنترل منشاهای این توفان‌ها کوتاهی شود عواقب و عوارض آن هم برای بافت جمعیتی این منطقه مرزی کشور و هم برای سلامتی مردمی که در این نقطه زندگی می‌کنند بسیار خطرناک خواهد بود.

منبع: شرق