رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران می گوید مهمترین اقدام برای حل بحران آب جداسازی آب شرب از آب آشامیدنی است.

گرمایش جهانی به همراه دوره خشکسالی سی ساله شرایط سختی را برای تهران و دیگر شهرهای ایران به وجود آورده‌است. سختی هایی که مسئولان را به اتخاذ تصمیمات و اقداماتی برای حل این معضل سوق داده است .

یکی از این اقدامات جداسازی آب بهداشتی از آب شرب بود، جداسازی آب شرب و آب بهداشتی بنابر گفته مدیر دفتر مدیریت ونظارت بر کاهش هدر رفت آب، به معنای ایجاد لوله کشی جدید در ساختمان‌ها برای انتقال آب نیست، بلکه در نظر گرفته شده‌است تا آب بهداشتی از طریق لوله کشی موجود در ساختمان‎ها در اختیار خانوار قرارگیرد و آب شرب نیز با استفاده از بخش خصوصی هر روز به در خانه شهروندان آورده‌شود یا اینکه با ایجاد ایستگاه‌های برداشت آب زمینه دسترسی مردم به آب شرب را فراهم کنند. در حال حاضر نمی‎توان از اجرای کامل این طرح در شهر بزرگی همچون تهران حرف زد و به احتمال زیاد اگر زمان مناسب برای اجرای این طرح در تهران فرا برسد، تنها بخش‎هایی از استان تهران قابلیت اجرای این طرح را خواهند داشت.

درهمین راستا محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران از مهمترین اقداماتی که باید در بحث آب صورت بگیرد را جداسازی آب شرب از آب آشامیدنی دانسته و به نامه نیوز می گوید:« باید این اصل در ساخت و ساز شهری و ساختمان ها رعایت شود. با توجه به اینکه ایران در منطقه جغرافیایی خشک قرار گرفته‌است و به دلیل گسترش جمعیت بی اندازه در شهر تهران باید توجه بیشتری به مساله کم آبی شود. دولت، وزارت نیرو و شورای شهر تدابیری برای جدا سازی آب بهداشتی از آشامیدنی در نظرگرفته و ساخت و ساز دو مسیر لوله کشی را در اولویت خود گذاشته‌اند ولی تا کنون هیچ گونه نظارتی در شهرسازی تهران صورت نگرفته‌است. این در شرایطی است که کشورهای دیگر، شهرهایی مجهز به این سیستم دارند.»

تهدید آلودگی آب در جنوب تهران به فرصت تبدیل شد

اقدام دیگر که برای صرفه جویی در مصرف آب انجام گرفته، لوله کشی فاضلاب برای تصفیه آن است تا از این طریق از آب بدست آمده برای آبیاری باغات و فضای سبز استفاده شود. اما این تلاش ها برای مردم مشکلات جدیدی را رقم زد. سرو صدا و گردو غباری که کندن زمین برای جاسازی لوله ایجاد می‌کند، از بین رفتن محل عبور و مرور مردم و تپه های بزرگی از خاک و آسفالت ایجاد می‌شود. تمام این مشکلات وقتی که با هزینه‌هایی که از ساختمان‌ها برای این طرح جمع می‌شود، صبر مردم را سرریز می‌کند.

محمد سالاری اما درباره اجرای طرح شبکه فاضلاب گفت:« اتفاق خوبی که در سال‌های اخیر افتاده ایجاد شبکه فاضلاب است که فکر می‌کنیم با کمک شهرداری‌ها (مناطق ۲۲ گانه ) بتوانیم به پایان برسانیم. شبکه فاضلاب شهر تهران که تا به امروز حدود ۵۰ درصد آن انجام شده یکی از ضرورت‌های اجتناب ناپذیر است، چرا که در نتیجه کامل شدن شبکه فاضلاب و ایجاد تصفیه خانه‌ها و منابع ذخیره که می‌توان برای آبیاری فضای سبز استفاده کرد، تاثیر قابل توجهی در صرفه جویی آب گذاشته می‌شود.»

این درحالیست که افرادی چون عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس نسبت به آبیاری زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با فاضلاب و پساب‌های صنعتی و بیمارستانی و عواقب مصرف این محصولات در جامعه هشدار داده است. محمد هادی حیدرزاده مدیر کل محیط زیست استان تهران هم در خصوص آلودگی و بیماری‌زا بودن محصولات کشاورزی جنوب تهران، تشکیل کار گروهی برای پلمپ واحدهای آلاینده را اعلام کرده بود.

با این وجود رییس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران از افزایش فضای سبز در جنوب تهران بر اثر استفاده از همین فاضلاب های تصفیه شده سخن می گوید و معتقد است« طبق گزارشی که از اداره آب و فاضلاب شهر تهران به دستمان رسیده الان در مناطقی از شهر تهران که شبکه فاضلاب اجرا شده علیرغم اینکه در گذشته مناطق جنوبی شهر تهران به دلیل فاضلاب شهر تهران و آلودگی هایی که در سکونت گاه های شهر تهران به وجود آمده بود ناراضی بودند. الان این تهدید به فرصت تبدیل شده و اگر شهر تهران را از ارتفاع بالا ببینیم متوجه خواهیم شد که نسبت به گذشته فضاهای سبز و درختکاری‌های جنوب شهر تهران، بسیار با نشاط تر و سرسبزتر از شمال شهر تهران شده‌است. چرا که حال با تکنولوژی ایجاد شده می‌توان آب فاضلاب را به طور کامل تصفیه کرد و از پساب آن در آبیاری باغات و فضای سبز و جنگل‌ها استفاده کرد.»

این عضو شورای شهر با درخواست صبر از مردم برای کامل شدن طرح شبکه‌بندی فاضلاب گفت:«مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران رقابتی برای مجاب کردن اداره آب و فاضلاب برای اجازه ایجاد و احداث منابع ذخیره و سیستم تصفیه دارند تا بتوانند فاضلاب خود را تصفیه کنند. این یکی از راهکارهاست ولی متاسفانه در فرآیند ایجاد شبکه فاضلاب، شهرداری مناطق همکاری خوبی ندارند. با توجه به اینکه شرکت فاضلاب به لحاظ فنی وتوانمندی، توانایی اجرای بیش از مقداری که اکنون در حال ساخت شبکه فاضلاب، اجرا می کند را دارد و بنابر اعتقاد دوستان که سالانه می‌توانند هزار کیلومتر شبکه ایجاد کنند. باید به مردم بگوییم که هر چیزی که بدین طریق اتفاق بیافتد هم به سود خودشان است و هم به سودشهر. چون در این پروسه آب می‌تواند تصفیه شده و مجدداً مورد استفاده قرار گیرد. که این برای افرادی که دغدغه‌های زیست محیطی دارند مناسب خواهد شد. ما در هر صورت اعتقاد داریم که این شبکه فاضلاب باید انجام و اتمام شود.»

با روند فعلی زمان اتمام طرح باید لوله‌ها را به دلیل پوسیدگی تعویض کنیم

وی درباره زباله ها و مشکلاتی که طی حفاری برای شهروندان ایجاد می‌شود گفت:«افرادی که طرح شبکه فاضلاب را اجرا می‌کردند ناچارند خیابان های تهران را حفاری کنند. در جریان حفاری محل تردد افراد، پیاده‌روها و پارکینگ‌ها با مشکل مواجه می‌شود، علاوه بر این مدتی محدود جلوی خانه افراد، خاک و زباله جمع شده که موجب ناراحتی افراد می‌شود. مردم بعضا از طریق سامانه‌هایی که در دسترس است اعتراض خود را به شهرداری مناطق اعلام می‌کنند. به همبن جهت شهرداری‌های مناطق همکاری کاملی با اداره آب و فاضلاب ندارند و در پیشبرد کار آنها محدودیت ایجاد می‌کنند.»

رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران افزود:«ما بر این اعتقاد داریم که باید شهروندان را توجیه کرد تا هرچه زودتر شبکه آب و فاضلاب تمام شود. الان ۲۰ سال است که از شروع شبکه آب و فاضلاب و ۱۸ سال از اجرای آن می‌گذرد، هنوز ۵۰ در صد آن را اجرا کرده‌اند . اگر ۱۸ سال دیگر هم طول بکشد تا این طرح کامل شود و عمر مفید لوله ها ۴۰ سال در نظر گرفته شود، در این صورت با پایان طرح، باید از اول لوله‌ها را تجدید کنیم. پس باید کاری کنیم که مناطق شهرداری همکاری خوبی با اداره آب و فاضلاب داشته باشند. تا بتوانند در فاصله در نظر گرفته شده کار را تمام کنند چون تاثیر مستقیم این طرح بر آب شربی است که پشت سدهای مربوط به تهران است.»

از سویی دیگر بنابر اطلاعات سایت شرکت تامین و تصفیه آب و فاضلاب تهران، شهر تهران دارای هفت تصفیه خانه فاضلاب در حال بهره برداری و یک تصفیه خانه خارج از مدار است. سالاری در این زمینه بیان کرد:« تعداد تصفیه خانه‌ها را نمی‌دانم ولی تصفیه خانه‌های زیادی در مناطق نصب شده و با هم رقابت می‌کنند. همچنین اگر شبکه فاضلاب تکمیل شود، پسابی که در شبکه فاضلاب قرار می‌گیرد، می‌تواند با هزینه‌ای از مخازنی که در محلات مختلف نصب شده‌اند، جمع آوری، تصفیه شده و برای مصارف کشاورزی و باغات و فضای سبز استفاده شود.»