امسال در سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر داریوش مهرجویی با فیلم سینمایی «اشباح» حضور دارد که به نظر می‌رسد در ادامه محتوا و حال و هوای فیلم‌های چند سال اخیر وی باشد.

قطعا خیلی از کسانی که سینمای ایران را دنبال می‌کنند دست‌کم یکبار «هامون» را دیده‌ و با نام داریوش مهرجویی آشنا هستند. این کارگردان که سال‌های زیادی در جشنواره فیلم فجر حضور یافته است، امسال با فیلم «اشباح» در این رویداد حضور دارد که شنیده‌ها حاکی است این اثر در ادامه فیلم هایی است که مهرجویی در سال‌های اخیر ساخته است.

مهرجویی فعالیت خود را در سالهای قبل از انقلاب در سینمای ایران آغاز کرد. از جمله آثار شاخص وی در آن سالها «گاو» است که عزت الله انتظامی، علی نصیریان، جمشید مشایخی و... بازیگران آن بودند.

او سینما را بعد از انقلاب با فیلم «مدرسه ای که می رفتیم» ادامه داد اما حضور جدی وی در جشنواره فیلم فجر به «اجاره نشین ها» بر می گردد که در سال ۶۵ ساخته شده و در پنجمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر روی پرده رفت. این فیلم که اتفاقا در رده فیلم های پر مخاطب سینمای ایران است و منتقدان هم نقدهای مثبتی درباره آن نوشته اند، در این رویداد بین المللی در بخش فنی جایزه ای را به دست آورد.

«شیرک» فیلم بعدی این کارگردان که در سال ۶۶ ساخته شد فضای کاملا متفاوتی از «اجاره نشین ها» داشت. این فیلم در ششمین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش در آمد و بازیگر نوجوان آن جوایزی دریافت کرد.

«هامون» مهمترین فیلم کارنامه مهرجویی است که یکی از آثار شاخص سینمای ایران به شمار می رود. در کنار موضوع و محتوا که از ویژگی‌های بارز این اثر محسوب می‌شد حضور خسرو شکیبایی نیز فیلم را بسیار محبوب کرد و پس از این فیلم لقب هامون سینمای ایران به شکیبایی داده شد. یکی از دلایل جذب مخاطبان به سینمای مهرجویی همین فیلم است. این فیلم در هشتمین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش در آمد و مهرجویی برای کارگردانی و فیلمنامه سیمرغ از آن خود کرد و اتفاقا شکیبایی هم جایزه گرفت.

«بانو» فیلم دیگری از مهرجویی است که در سال ۱۳۷۰ ساخته شده است. در این فیلم بیتا فرهی، خسرو شکیبایی به همراه عزت الله انتظامی و گوهر خیراندیش به ایفای نقش می پردازند. این فیلم قصه زن‌محوری دارد که در ادامه نگاه مهرجویی به سینمای اجتماعی برگرفته از شرایط روز است. این فیلم در جشنواره های خارجی متعددی به نمایش در آمد.

«سارا» اولین همکاری نیکی کریمی با مهرجویی است که پس از آن در فیلم «پری» نیز ادامه یافت. این فیلم هم با استقبال مردم روبرو شد و در یازدهمین جشنواره فیلم فجر در بخش های مختلف نامزد دریافت جایزه شد و توانست در بخش فیلمنامه و بهترین بازیگر سیمرغ دریافت کند.

«پری» گرچه شباهت‌هایی با «هامون» داشت اما نتوانست موفقیت هامون را برای کارگردان به همراه آورد. در این فیلم نیکی کریمی، علی مصفا، خسرو شکیبایی و... بازی می کردند. این فیلم در سیزدهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر در بخش های مختلفی نامزد دریافت جایزه شد و در بخش کارگردانی و بازیگری جوایزی نصیب خود کرد.

«لیلا» فیلمی بود که مهرجویی با آن در پانزدهمین جشنواره فیلم فجر شرکت کرد. زوج علی مصفا و لیلا حاتمی در این اثر به خوبی ایفای نقش کردند و پس از آن شاید این باور در سینمای ایران به وجود آمد که این دو می توانند در یک فیلم زوج خوبی باشند. ادامه نگاه زن محور مهرجویی به همراه نمایش زندگی یک زوج جوان و عاشق در «لیلا» ویژگیهای این اثر به شمار می رود. این فیلم در پانزدهمین جشنواره فیلم فجر در بخش بازیگری سیمرغ گرفت.

«درخت گلابی» را مهرجویی سال ۷۶ ساخت و در شانزدهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد. این فیلم نیز کار متفاوتی در کارنامه مهرجویی است. «درخت گلابی» در آن دوره جشنواره در بخش بین الملل جوایزی را برای مدیریت فیلمبرداری و بازیگری به ارمغان آورد.

«داستانهای جزیره ـ اپیزود اول» در سال ۷۷ ساخته شد. این فیلم یک اثر اپیزودیک است که در کیش فیلمبرداری شد. دو اپیزود دیگر این فیلم توسط کارگردانان دیگری ساخته شد. این فیلم در چندین جشنواره خارجی به نمایش در آمد.

«میکس» در سال ۷۸ ساخته شد و در آن مهرجویی درباره پشت صحنه سینما حرف زد و فیلم برگرفته از شخصیت‌هایی بود که تا کنون در آثار مهرجویی بازی کرده اند. فیلم در هجدهمین جشنواره فجر روی پرده رفت و در بخش هایی نامزد دریافت جایزه شد.

«بمانی» فیلمی از مهرجویی با دوری از فضای شهری است. این فیلم در بیستمین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش درآمد و نامزد دریافت جایزه شد. «بمانی» از جمله آثاری است که مهرجویی و وحیده محمدی فر همسرش نویسنده فیلمنامه آن بودند. این فیلم در جشنواره های خارجی متعددی به نمایش در آمد.

«مهمان مامان» فیلمی است که برخی منتقدان آن را آغاز نوع دیگری از سینمای مهرجویی می‌دانند اما برخی دیگر آن را اثری در ادامه کارنامه مهرجویی. این فیلم یک اقتباس ادبی به شمار می‌رود که گلاب آدینه، ژاله علو، حسن پور شیرازی، امین حیائی و... بازیگران آن بودند. «مهمان داریم» از جمله آثار پربازیگر مهرجویی است. این فیلم در بیست و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد و سیمرغ بهترین فیلم را دریافت کرد.

«سنتوری» یک فیلم متفاوت از مهرجویی است که به شدت وابسته به موسیقی است چراکه زندگی یک آهنگساز را به تصویر می کشد که چگونه اعتیاد مسیرش را تغییر می دهد. در این فیلم بهرام رادان و گلشیفته فراهانی بازی کردند. این فیلم در بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد که اتفاقا با حاشیه های زیادی همراه بود. این فیلم هرگز اکران نشد.

این فیلم اولین حضور محسن چاووشی در سینما است که صدا و ترانه هایش آن روزها در میان مردم با استقبال روبرو شده بود. این فیلم در جشنواره فجر برای بهرام رادان سیمرغ به ارمغان آورد.

«تهران-طهران» یک فیلم اپیزودیک است که در ابتدا قرار بود در کنار مهرجویی و مهدی کرمپور، مرحوم سیف الله داد نیز یکی از اپیزودها را کارگردانی کند که این امر محقق نشد و وی دار فانی را وداع گفت و فیلم در دو اپیزود در بیست و هشتمین جشنواره فجر به نمایش در آمد. فیلم به نوعی در ستایش تهران و یک اثر ایرانگردی به شمار می رفت.

«آسمان محبوب» به عقیده تعداد زیادی از مردم و منتقدان شروع همان سینمایی است که نتوانست مخاطبان مهرجویی را راضی کند. یک اثر ماورائی که کاملا از کارنامه مهرجویی دور بود. این فیلم در بیست و نهمین جشنواره فجر روی پرده رفت و با نقدهای متعددی روبرو شد و در بخش بین الملل جوایزی دریافت کرد. نویسندگی این فیلم هم برعهده همسر مهرجویی بود.

«نارنجی پوش» همکاری دوباره مهرجویی با لیلا حاتمی است و اتفاقا اولین همکاری حامد بهداد با این کارگردان که پیش بینی می شد اثر درخوری باشد، اما این فیلم نیز خیلی نتوانست مورد توجه قرار بگیرد. «نارنجی پوش» در سی امین دوره جشنواره فجر حضور یافت و در بخش جلوگاه شرق این رویداد جایزه گرفت.

«چه خوبه که برگشتی» آخرین اثری از مهرجویی که در جشنواره فجر حضور یافته است. این فیلم در شمال ایران فیلمبرداری شد و قصه‌ای اجتماعی داشت که به مسایل ماورایی گره می‌خورد.

در این فیلم بازیگرانی چون حامد بهداد، رضا عطاران، همایون ارشادی، مهناز افشار و... حضور داشتند. این فیلم در هیچ بخشی از سی و یکمین جشنواره فیلم فجر جایزه دریافت نکرد.

«اشباح» آخرین ساخته مهرجویی است که بی‌شباهت به فیلم های این چند سال اخیر مهرجویی نیست. مهتاب کرامتی، همایون ارشادی، حسن معجونی، مهدی سلطانی، ملیکا شریفی نیا، هنگامه حمیدزاده، امیرعلی دانایی و احمد یاوری شاد از جمله بازیگران حاضر در این فیلم هستند.

در خلاصه داستان این فیلم سینمایی آمده است: تیمسار سلیمانی که درگیر مسائل حاد زندگی است با همسر خود دچار مشکلات عجیبی می شود. سارا در کشاکش زندگی پرتلاطم خود با تیمسار، به فکر رهانیدن خود از زندگی است و در تقابل عشق و عقل که در قاموس مقررات جاری او نمی گنجد. دایی‌بابا وکیل خانواده در تلاش آرام کردن اوضاع است و از سوی دیگر معمار برای اهداف خود شرایط سختی را برای ناجی خانم و دخترش بوجود آورده است. مازیار نیز پس از آمدن به ایران درام‌های تازه ای را رقم می زند و اهالی خانواده چون شبح های سرگردان بدنبال خلوت‌های زندگی خود می‌گردند.

مهتاب کرامتی در اولین همکاری خود با مهرجویی جلوی دوربین وی رفته است.