سر در سينما فلسطين و سپيده پر از پرچم و تابلو است و جواناني که گروه گروه ، در حال صحبت کردن با يکديگرند و همه اين ها نشان دهنده اين است که اين جا اتفاقي در حال وقوع است.

اتفاقي از نوع خوب، از جنس دوستي و با شکل و شمايل جشنواره اي ،" جشنواره سينما حقيقت".جشنواره امسال فيلم هاي مستند يا همان سينما حقيقت ، جشنواره اي متفاوت است. اول اين که نخستين جشنواره مديران سينمايي دولت فعلي محسوب مي شودو ديگر اين که حاصل کار دو گروه سينمايي است. يعني ابتدا با مديران پيشين شروع شد و با مديران فعلي به سرانجام رسيد. به هر حال اين جشنواره نخستين جشنواره دولت يازدهم است .در اين دوره ميهمانان بسياري را شاهد هستيم ، ميهماناني از فرانسه ، روسيه ،آلمان و ساير کشور هايي که هنرمندانشان ، دستي در سينماي مستند و توليد چنين فيلم هايي دارند اما در اين ميان نيز نبايد سينماگران و مستند سازان پيشروي خود را نيز دور از نظر داشته باشيم و در اين دوره مسئولان برگزاري جشنواره با رويکردي جديد، سينماي مستند را در جنوب ايران در نظر گرفتند و قرار است از دوتن از مستند سازان اين خطه يعني از ناصر تقوايي وسيد حسن بني هاشمي تقدير شود.

تقوايي: دولت بايد زيرساخت سينما را محکم کند

وقتي ناصر تقوايي به عنوان يکي از پيشگامان سينماي مستند جنوب ، معرفي مي شود، بدون شک انتظارات بسياري را هم از اين خطه و نوع نگاهشان در توليدات مستند ، مي توان داشت.تقوايي بااين که تعداد محدودي فيلم مستند را کارگرداني کرده است ،اما تاثير بسياري را در اين حوزه داشته تا جايي که خودش مي گويد: من هيچ وقت با تهيه کنندگان دولتي کار نکردم و دوست هم ندارم اين اتفاق بيفتد، چون مخالف سرمايه گذاري دولت در سينما هستم ودولت بايد به سينما به ويژه بخش خصوصي کمک کند اما دولت بايد زير ساخت هاي سينما را محکم کند و با تاسيس و رسيدگي به وضعيت سينماها، اين هنر را در پيشبرد اهدافش ياري کند.محمدرضا اصلاني ، مستند ساز نيز درمورد فيلم مستند معتقد است: ابتدا بايد واقعيت را شناخت. واقعيت ، اتفاقي است که مي افتد. ما در فيلم مستند مي خواهيم انديشه مان را از طريق سند منتقل کنيم. فيلمي که فيلمساز مستند مي سازد، نشات گرفته از فرديت اوست، فرديتي که انسان از جهان مي گيرد و با فرديت خود واقعيت را مطرح مي کند. وي افزود: سينماي مستند تصوير کردن خبر، گزارش و يا يک تحقيق نيست. فيلم مستند مواجهه فيلمساز با جهان و موضوع است و اين همان ديدگاه فيلمساز و بيان شخصي او در فيلم است.

سينماي مستند از نگاه ۳ سينماگر خارجي

امسال در نشست هاي جشنواره ، کساني حضور داشتند که در عرصه سينما تاثير گذارنداما مهمترين مسئله و وجه اشتراک در ميان سخنان همه آنان اين است که بر گسترده بودن جشنواره اذعان دارند. پروفسور آرنه برو رييس دانشکده فيلم کپنهاگ دانمارک ضمن حضور در اين جشنواره ،مي گويد: زماني که در اين جشنواره بين المللي شرکت کردم، از نزديک شاهد برنامه سازمان يافته آن بودم. عوامل پشت صحنه، فيلم ها، تماشاگران و ميهمانان زياد همه بر گسترده بودن جشنواره سينماحقيقت دلالت دارند.

اين استاد دانشگاه در موردويژگي هاي يک مستند تاثيرگذار مي گويد: توضيحاتي که در مورد يک فيلم خاص صدق مي کند، نمي‌تواند در مورد همه فيلم ها مصداق داشته باشد . از نظر من، تاکيد بر عناصر مختلفي که يک جامعه را تشکيل مي دهد سبب مي شود تا يک فيلم مستند جذاب به نظر برسد.عناصر اجتماعي ويژگي هاي قابل توجهي هستند، زيرا تجربه زيستن در حومه و يا مرکز شهر کاملا متفاوت است. ممکن است فيلمساز از خانواده فقير يا ثروتمند باشد يا اينکه از خانواده اي که به موسيقي و ادبيات علاقه مند هستند. هر کدام از اين موارد، نگاه خاصي از زندگي را به شما مي بخشد. وي با تاکيد بر اين که ساخت يک مستند خوب،وقت بسياري را به خود اختصاص مي دهد، گفت: به جريان شکل گيري يک اثر مستند آگاه هستم و مي دانم براي توليد يک مستند خوب زمان زيادي صرف مي شود؛ اما کاملا واضح است که براي برگزاري و طراحي اين جشنواره، يافتن مخاطبان کافي، دريافت حمايت هاي مالي لازم از وزارتخانه ها و سازمان هاي مختلف و سامان دهي تشکيلات به اين عظمت، کار دشواري انجام شده است.به همين دليل زماني که در هفتمين دوره جشنواره سينماحقيقت شرکت کردم، از نزديک شاهد برنامه سازمان يافته اين جشنواره بودم. عوامل پشت صحنه، تماشاگران و مهمانان زياد و تعداد زياد فيلم ها همه بر گسترده بودن جشنواره سينماحقيقت دلالت دارد.آناماريا گالونه، مدير جشنواره فيلم هاي آسيايي ميلان که از اعضاي هيئت داوران بخش بين الملل جشنواره است، مي گويد:اين نخستين باري است که به ايران سفر مي کنم و اکنون که به تماشاي شماري از آثار مستندسازان ايراني نشسته ام، مي توانم بگويم با تجربه اي ماجراجويانه و اکتشافي عميق و تازه روبه رو شدم. ماسيژ دريگاس، فيلمساز بزرگ لهستاني نيز مرز بين سينماي داستاني و مستند را در آثار ايراني بسيار باريک توصيف کرده و مي گويد: نمايش حقيقت و انسان دوستي به دور از تصنعات بصري مرسوم ، از ويژگي هاي برجسته فيلم هاي ايراني است.آن چه در سالن هاي نمايش فيلم و تعداد مخاطبان مي توان برآورد داشت،اين است که اين دوره از جشنواره با کيفيتي قابل قبول برگزار شده است وبايد ديد که در دوره هاي بعدي سينماي مستند ، به کجا مي رود. حالا اين دوره از جشنواره با شعار دو پهلوي معنادار "حقيقت بهترين راهنماست"برگزار شده و فقط يک گام تا معرفي برترين‌ها و انتخاب هاي نهايي باقي مانده است.

نويسنده: اکرم محمدي mohammadi@khorasannews.com