یک پایگاه تحلیلی آمریکایی، با اشاره به افشای انتقالات میلیاردی مالی توسط یک بانک معروف جهانی برای ایران، با اذعان به تمایل بانک‌ها و کشورها به کمک به ایران‌ تاکید کرد که ایران راه‌های متعددی برای شکستن تحریم‌ها دارد.

 "مارک دابوویتز" در مقاله‌ای در پایگاه اینترنتی "فارن پالسی" نوشت؛ کار راحتی است. اگر تلاش خود را بکنید و دوستان مناسب نیز همراه‌تان باشند. راه‌هایی وجود دارد که بتوان از روحانیون پول درآورد.

وقتی که درست در میانه هیاهوی بازی‌های المپیک لندن، صدای این امر درآمد که بانک "استاندارد چارترد" یکی از موسسات درخشان در صنعت مالی انگلیس، ممکن است تحریم‌های آمریکا علیه ایران را به مدت چندین سال نقض کرده باشد، در کل خیلی‌ها سر خاراندند. شرکت حسابداری "دلویت" آمریکا که برای بازبینی مستقل مبادلات مالی این بانک استخدام شده بود، ادعاهایی را مطرح کرد و همین طور، مدیران اجرایی بانک استاندارد چارترد ادعاهایی مطرح کردند. حتی وزارت دادگستری و بانک مرکزی آمریکا نیز از این اتهامات بهت زده شدند و ظاهراً‌ نمی‌توانستند درباره دامنه این اقدام خلاف، به یک اتفاق نظر برسند.


* چارترد تنها بانکی نیست که در سال‌های اخیر تحریم‌های ایران را دور زده است

بنابراین، گول زدن قوانین چقدر آسان خواهد بود؟ آیا تحریم‌ها، مانند بازی موش و گربه است که در آن موش موذی می‌تواند به‌راحتی اطلاعات جریانات مالی را از گربه کندذهن پنهان نگهدارد و میلیاردها دلار پنیر بدزدد و فرار کند؟ یا این که آیا تحریم‌ها علیه ایران، به اندازه‌ای نفوذناپذیر است که حتی اگر بخواهید به یک کشور یاغی به دور از چشم مقامات دولت آمریکا کمک کنید، خلاقانه‌ترین روش‌های فرار از دستگیری نیز نمی‌تواند برایتان مصونیت به همراه داشته باشد؟

معلوم شده که بانک استاندارد چارترد انگلیس که پیش از این برای خود اعتباری داشته، ۲۵۰ میلیارد دلار مبالغ غیرقانونی را جابجا کرده و صدها میلیون دلار کارمزد بانکی در این روند به جیب زده است. البته این تنها بانکی نبوده که برخلاف مقررات عمل کرده است. در سال‌های اخیر، مقامات آمریکایی‌، بیش از ۲ میلیارد دلار جریمه برای ناقضان تحریم‌های ایران وضع کرده که از جمله آنها، بانک‌های ING، بارکلیز، کردیت سوئیس، بانک لوید و ای‌بی‌ان آمرو بودند که به خاطر فعالیت‌های مشابه مالی با ایران، جریمه شدند. دو هفته پیش وزارت خزانه‌داری آمریکا، بانک "کونلون" چین و بانک اسلامی عراق را بخاطر معاملات مالی با بانک‌های ایرانی که هدف تحریم قرار دارند، محروم کرد.


* پنهان کردن ارتباط انتقالات مالی با نهادهای ایرانی، تنها یک روش دور زدن تحریم‌ها است

رویکرد استاندارد چارترد در نقض تحریم‌ها، روش ساده‌ای بود که به آن "خالی گذاشتن" گفته می‌شود. این عبارت به معنی حذف اطلاعات شناسایی هنگام انتقال الکترونیکی حساب است که در این مورد بخصوص، منظور پنهان کردن و حذف ارتباط نهادهای ایرانی در انتقال حساب‌ها است. اما این روش، تنها یکی از روش‌های متعددی است که شرکت‌ها و شرکای تجاری ایرانی آنها، برای گریز از تحریم‌ها استفاده می‌کنند.

اما ناقضان تحریم‌ها باید از این امر مطلع باشند که "هر سودی که از بخش پردرآمد انرژی ایران به دست آید هم‌اکنون غیرقانونی محسوب شده، مگر این که معافیت آن مبادله از سوی دولت باراک اوباما صادر شده باشد". کنگره و کاخ سفید اخیراً توانستند نقاط ضعف و منفذهای موجود در تحریم‌های انرژی، مالی، کشتیرانی، بیمه‌ای و تحریم‌های غیرمرتبط با گسترش تسلیحات هسته‌ای را رفع کنند. کلیت کلام این است که هر کسی با ایران تجارت کند خود و تجارت خود را در خطر می‌اندازد.


* شانزده روش دور زدن تحریم‌ها

گفته می‌شود که هیچ نظام تحریمی، به اندازه کافی سفت و سخت نیست. در این مقاله، به معرفی ۱۶ روش دیگری پرداخته می‌شود که ایران و شرکای تجاری آن، برای نقض تحریم‌ها و پنهان کردن ردپای خود استفاده می‌‌کنند، اقدامی که ممکن است به حاکمان ایران فرصت دهد قبل از اتمام پولشان به توانمندی هسته‌ای دست پیدا کنند.

۱- با شیوه‌ و ترفند قدیمی شروع می کنیم؛ دادن رشوه یا حق‌السکوت به مقامات ارشد کشورها که وقتی شما با ایران تجارت می‌کنید آنها سرشان را به سمت دیگری برگردانند. شیوه کارآمد در این روش این است که کیف‌های پر از پول برای مقامات دولتی در مسکو، پکن و آنکارا فرستاده شوند. اماکنی که نظام اداری و دیوانسالاری فاسد آن، ممکن است تمایل داشته باشند به عنوان پوششی برای فعالیت‌های غیرقانونی شما عمل کنند.


* راه‌اندازی شرکت‌ تولیدی کالا و پولشویی تحت پوشش آن

۲- ایجاد یک شرکت تولید کننده کالاهای بی‌ضرر برای پوشش فعالیت‌های غیرقانونی. کارخانجات تولید مواد شوینده در چین، پاکستان، غنا، مکزیک و نیکاراگوئه ایجاد و از آنها به عنوان بانک پولشویی استفاده کرده و رسیدهایی که قیمت‌ کالاها در آن، بالاتر از میزان پرداختی است، دریافت دارید. این کار را می‌شود با ایجاد کارخانه پتوی بچه نیز انجام داد.


* خرید کالای ممنوعه غربی با نام شرکت‌هایی در دیگر کشورها

۳- خرید کالاهای ممنوعه از غرب تحت نام شرکت‌های دیگر کشورها و انتقال آن کالاها، از طریق کشورهایی که ارتباطات محکم و داد و ستد اقتصادی کلان با ایران دارند. مثلا ایجاد یک شرکت جعلی برای پوشش اقدام غیرقانونی در هلند و شرکتی دیگر در ترکیه و پیدا کردن یک ایرانی الاصل دارای گذرنامه هلند و تبدیل کردن وی به مالک شرکت مذکور. تهیه و خرید فناوری‌های حساس از اروپا و پرداخت پول آن از طریق یک حساب بانکی در هلند و فروش آن کالا در مرحله دوم به شرکت ترکیه که پول آن کالا نیز از طریق حسابی در بانکی ترکیه‌ای پرداخت می‌شود. انتقال آن فناوری، از طریق بندر ترکیه‌ای بوروسان که در ساحل جنوبی دریای مرمره واقع بوده و دسترسی دریایی به آن راحت است. از آن بندر نیز کافی است از خط انتقال راه‌آهن ترکیه استفاده کرده یا از کامیون‌ها و از طریق ارتباطات بزرگراهی در ترکیه، کالای مذکور را به تهران منتقل کنید.


* استفاده از پرچم کشورهای کم نام و نشان

۴- شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی و شرکت ملی نفتکش‌ ایران، به منظور پنهان کردن منبع ایرانی ناوگان کشتیرانی خود، به جای پرچم‌ خود از پرچم کشورهایی مانند "تووالو" و تانزانیا استفاده می‌کنند و با مالکان شرکت کشتیرانی که مقر آن در کشورهای بی نام و نشانی مانند جمهوری "سیشلز" یا مجمع ‌الجزایر ویرجین هستند. ایجاد صندوق پستی در جزیره‌ای در میانه اقیانوس آرام و تغییر نام و نشانی کشتی با نام‌هایی غیرفارسی که جلب توجه نمی‌کنند مانند Freedom (آزادی)، Truth(حقیقت)، Honesty (صداقت)، Justice (عدالت) و Leadership (رهبری). البته تغییر نام کشتی نمی‌تواند کسی را گول بزند؛ چراکه هر کشتی به غیر از نام، دارای شماره شناسایی قابل رویت از سازمان بین‌المللی دریانوردی است. با وجود این شماره‌ها، هنوز می‌توان آدم‌های حریصی را پیدا کرد که خود را به ندیدن می‌زنند.


* ایجاد سندیکای بیمه‌ای برای پوشش کشتی‌های ایرانی

۵- کاستن از هیاهو و سروصداها درباره پوشش بیمه‌ای کشتی‌های ایرانی یا کشتی‌های خارجی که در بنادر ایران لنگر می‌اندازند. ایجاد یک شرکت بیمه غیرایرانی و استفاده از این شرکت برای انجام معاملات پشت پرده مستقیم با تجار، در کشورهایی که شما در حال تجارت یا داد و ستد مالی با آنها هستید. تمرکز خاص، بیشتر بر بیمه‌گرهای آسیایی است که به دنبال انعقاد قراردادهای دریانوردی برای انتقال نفت ایران که به صورت پنهانی فروخته شده است، هستند. بسیاری از این شرکت‌ها، خوشحال می شوند به سندیکای ایجاد شده توسط شما بپیوندند.


* استفاده از فرودگاه‌ها یا افرادی غیرایرانی برای انتقال کالا به ایران

۶- کشف فرودگاه‌های متعدد خصوصی در اروپا که در آنها، کنترل صادرات و گمرک بسیار راحت است. آلمان مکان مناسبی برای تأمین کالاهایی است که نیاز دارید. این کشور، شبکه‌ای از فرودگاه‌های خصوصی در اختیار دارد که از آنجا شما می‌توانید به کشوری ثالث و بعد به ایران پرواز کنید. روس‌ها یا اتباع کشورهای اروپای شرقی را پیدا کنید که تمایل دارند به عنوان پوشش تجارت شما با ایران عمل کنند. ایرانی بودن احتمالاً موجب سوء‌ظن می‌شود.


* ایجاد نفوذ در نهادهای سازمان ملل در حد امکان

۷- در سازمان‌ها و برنامه‌های سازمان ملل، تا آن جا که می‌شود با پول برای خود نفوذ و اعتبار کسب کنید. از این نهادهای سازمان ملل مانند سازمان بین‌المللی حقوق نخبگان، برای تأمین تجهیزات با کاربرد دوگانه و فناوری تحت عنوان کمک‌ به توسعه، استفاده کنید. استفاده از کانتینرهای سازمان ملل که کمتر مورد بازجویی قرار می‌گیرد، برای مصونیت در برابر بازرسی‌های اداره گمرکات بهتر است.


* امکان تفتیش کشتی حامل کالا به ایران، بدون اطمینان از غیرقانونی بودن کالا ممکن نیست

۸- استفاده از شرکت‌های حمل و نقل مانند شرکت ملی نفتکش ایران و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی برای جابجایی اقلام و کالاهای غیرقانونی. تحریم‌های اعمال شده علیه ایران، برعکس تحریم‌هایی که علیه کره شمالی اعمال شده، تنها زمانی اجازه تفتیش از کشتی‌ها را در آب‌های سرزمینی یک کشور می‌دهد که آن کشور دلایل کافی برای اثبات این امر که آن شناور در حال حمل و جابجایی کالاهای قاچاق است، داشته باشد.

همچنین باید به خاطر داشته باشید کشورهایی که این کالاهای ممنوعه را از ایران دریافت می‌کنند، عملا دلیل خاصی برای انجام چنین تفتیشی نخواهند داشت.


* ایجاد بنگاه‌های خیریه و خرید کالا تحت پوشش این بنگاه‌ها

۹- ایجاد شرکت‌های خیریه و بخصوص شرکت‌های خیریه مذهبی، برای ارایه کمک به کودکان مریض و سپس استفاده از این بنگاه‌‌های خیریه برای کمک به جابجایی پول و خرید کالا و ایجاد نفوذ و جایگاه.


* ایجاد داد و ستد با بانک‌های خارجی که ارتباطی با آمریکا ندارند

۱۰- راه‌اندازی عملیات مالی فراسرزمینی خارجی با بانک‌های خارجی که هیچ داد و ستدی با آمریکا یا اروپا ندارند و به تحریم‌های غرب علیه ایران اهمیت نمی‌دهند. پیدا کردن بانک‌های تازه اگر یک یا دو نمونه از این بانک‌ها هدف تحریم‌ها قرار بگیرند (مانند بانک کونلون و بانک اسلامی عراق). همیشه بانک دیگری در کار خواهد بود که با شما در داد و ستد کمک کند. استفاده از سامانه پیام پرداخت جهانی سویفت برای انتقال پول از این بانک ها، به بیش از دوازده نهاد ایرانی که اتحادیه اروپا هنوز آنها را هدف تحریم قرار نداده یا ارتباط آنها قطع نشده است.


* به دنبال آدم‌ها یا نهادهای بانفوذ در بازارهای نوظهور بگردید

۱۱- اگر نیاز دارید که با بانک‌های معتبرتر معامله کنید، به دنبال کسانی بگردید که بخاطر اقدامات تجاری خاص و تهاجمی که در بازار‌های نوظهور دنیا انجام داده‌اند، اعتباری برای خود دست و پا کرده‌اند. اگر حذف اطلاعات شناسایی الکترونیک سخت شود، تلاش شود که اعتبارنامه از طریق بانکی صورت گیرد که تمایل به صدور آن داشته باشد. به روش زیر می‌توانید این کار را انجام دهید. پرداخت به گونه‌ای باشد که به نظر برسد به دست شریک رسمی‌تان می‌رسد و دوستان در این بانک‌ها، بدون هیچ زحمتی این پرداخت را به نیابت از ایران به جایی دیگر منتقل می‌کنند. مثلاً در مالزی خرید کنید و پولش را به فردی در آفریقا بدهید. نگران نباشید حساب و کتاب پول رو به راه است.



* ذخیره سازی و فروش نفت خام ایران در تأسیسات کشوری ثالث

۱۲- نفت ایران را در تأسیسات ذخیره کشوری ثالث قرار داده و فروش همه آن نفت را تحت نام و پوشش شرکتی خارجی انجام دهید. تأسیسات فجیره در امارات عربی متحده و "عین سکنا" در مصر، تأسیسات خوبی هستند. شما می‌توانید نفت ایرانی را به جایی در کشوری دیگر منتقل کرده و با تغییر پرچم یا بسته بندی آن، دوباره آن را صادر کنید. پالایشگاه‌های نیازمند به پول مانند یونان و اندونزی، خوشحال خواهند شد نفت شما را بپذیرند و مقامات گمرکات نمی‌توانند به اختلاف آن دو پی ببرند. در مرحله بعد، روند تجارت آن نفت ذخیره و فروش آن به عهده یک موسسه ایرانی که هنوز نامش در زمره لیست سیاه اروپا و آمریکا قرار نگرفته سپرده می‌شود (ضمن این که مبلغی به مقامات این کشورها و تخفیفی به این پالایشگاه‌ها داده می‌شود) اگر خیلی عجله دارید، این نفت پالایش شده از نفت خام ایران را به آمریکا بفروشید. هنوز در قوانین آمریکا، آنقدر نقص وجود دارد که اجازه چنین کاری را به شما بدهد.


* مبادله پایاپای نفت در ازای ارز کشور خریدار

۱۳- نفت خود را به صورت پایاپای معامله کنید. نفت خود را به چین، هند،‌ کره‌جنوبی و دیگر کشورها داده و به ارز محلی پول دریافت کنید و بعد از آن کالاها و خدمات مورد نیاز خود را از آن کشورها خریداری کنید. بانک‌ها و مقاماتی که تمایل به همکاری دارند را ترغیب کنید که برخی از این پول‌ها را منتقل کرده و به بنگاه‌های ارز‌های خارجی در خلیج فارس برده و بعد از آن، این پول‌ها را در ازای هزینه ای به پول نقد بدل کنید. در هر حال، ترک‌ها با خوشحالی پول نفت ایران را به طلا پرداخت می‌کنند.


* مبادله نفتی با کشورهای انرژی که مالکیت آنها دولتی است

۱۴- نفت خود را با شرکت‌های انرژی دولتی معاوضه کنید، ترجیحا با شرکت‌هایی که کرملین مالکیت آنها را در اختیار دارد. به این شرکت‌ها در ازای نفت شما به مشتریان‌تان، کمیسیون سنگین پرداخت کنید. نفت آنها را از نو از طریق دریای خزر یا نفتکش‌هایی که از شمال به جنوب می‌رانند به ارمنستان منتقل کنید. همین روش را در قبال ترکیه و دوستانی که در محفل درونی حزب حاکم دارید، انجام دهید. بیش از حد به کرملین تکیه نکنید.



* ارایه امکان دسترسی به تجارت پرسود در بازار ایران

۱۵- از آسیا، غرب و کشورهای آفریقایی، سفارش کالاها و فناوری‌های ارتباط راه دور طلب کنید. مطمئن شوید که این کالاها امکان رهگیری، نظارت و سانسور را برای امور انتظامی در اختیار شما قرار می‌دهد اما به کسی نگویید که از این کالاها، علیه ناراضیان استفاده می‌کنید. بدون اطلاع شرکت‌های معروف آمریکایی، در زمینه فناوری بر امکانات نرم افزاری و سخت افزاری خود از این شرکت‌ها بیفزایید. ارایه امکان دسترسی به مجوزهای پرسود تجارت با ایران به دیگری، در راستای شکستن تحریم‌ها و تقویت نفوذ ایران. پرداختن پول به مقامات ارشد دولتی یا دیگر افرادی که نفوذ واقعی در حکومت‌های دیگر دارند تا به نفع شما سخنرانی کنند، برای این سخنرانی‌ها به آنها پول خوبی بدهید.


* آخرین راه مراجعه به نهادهای مالی خصوصی بین‌المللی است

۱۶- و اگر همه این راهکارها به شکست انجامید، به سراغ بانک خصوصی خود در یکی از نهادهای مالی مشهور بین‌المللی بروید. آنها ظاهرا، هر آن چه را که بخواهید در اختیار دارند و حتی آن خدمات را با لبخند به شما ارایه خواهند کرد.


این موارد تنها تعداد اندکی از راه‌هایی بودند که ناقضان تحریم می‌توانند به ایران کمک کرده یا کمک کرده‌اند. اما این ناقضان باید از طرفی بسیار مراقب باشند که اگر به فکر چنین کارهایی افتادند بدانند که مقامات انتظامی، تاکنون بسیاری از روش‌های دیگر را بررسی و شناسایی کرده‌اند. برای ناقضان تحریم، بسیار دشوار شده است که نقصی در نظام تحریمی آمریکا علیه ایران پیدا کنند. مقامات آمریکایی بطور فزاینده‌ای گرایش پیدا کرده ‌اند که ناقضان تحریم‌ها را از کشورهای همپیمان یا کشورهایی که از نظر سیاسی حساسیت روی آنها هست، دنبال کنند.

میزان نقض تحریم‌ها، همچنین به تمایل بازیگران این عرصه به پذیرفتن خطرات کار بستگی دارد. این بازیگران قدرت، بازار خود را با چانه‌زنی بر سر تخفیف بیشتر یا پاداش‌های نقدی کمک به ایران در گریز از تحریم‌ها، تقویت می‌کنند. در حقیقت، هر چقدر مقررات، قوانین و اجرائیات قوانین سخت‌تر شود، ناقضان پول بیشتری برای دور زدن تحریم‌ها در ازای هر بشکه نفت از ایران دریافت می‌کنند.