انجام فعالیت‌هایی که به طور مستقیم بدن ما را درگیر می‌کنند، حتی اگر به صورت نامحسوس و تدریجی اثر بگذارند، در بلندمدت می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر فرم و ساختار بدن ما داشته باشند. این تأثیرات ممکن است هم به صورت درونی و هم به صورت بیرونی ظاهر شوند. بنابراین، بسیار مهم است که به نحوه‌ی درگیری بدن خود در موقعیت‌های ثابت و فعالیت‌هایی که نیاز به حفظ وضعیت‌های خاص دارند، توجه کنیم.
اهمیت شیوه‌ی صحیح نشستن در نواختن پیانو
یکی از مواردی که به طور خاص به این موضوع مرتبط است، نحوه‌ی نشستن صحیح هنگام نواختن پیانو است. اگر نوازنده از شیوه‌ی درست نشستن آگاه نباشد، فشار زیادی به کمر، گردن و شانه‌های او وارد می‌شود. این فشارها در طولانی‌مدت می‌توانند منجر به مشکلاتی مانند دردهای مزمن عضلانی یا حتی آسیب‌های جدی به ستون فقرات شوند که ممکن است جبران‌ناپذیر باشند.
بدن انسان به گونه‌ای طراحی شده است که ساختار طبیعی عضلات و مفاصل باید در هماهنگی با حرکات و فعالیت‌های فرد قرار بگیرند. اما وقتی بدن را در وضعیت نادرستی قرار می‌دهیم، عضلات مجبور می‌شوند برای جبران این اشتباهات، فشار بیشتری را تحمل کنند. این مسئله نه تنها احتمال بروز آسیب‌های جسمی را افزایش می‌دهد، بلکه باعث خستگی و کرختی نیز می‌شود. این خستگی‌ها می‌توانند کیفیت اجرای نوازنده را کاهش داده و از طولانی شدن تمرین‌ها جلوگیری کنند.
ما از مقاله شیوه صحیح نشستن پشت پیانو از وبسایت ملودیکا به عنوان منبع استفاده کردیم که می توانید آن را نیز مطالعه کنید.
7 عامل مهم در نشستن پشت پیانو
در ادامه به معرفی و بررسی کامل 7 تا از مهم ترین عوامل در نشستن صحیح پشت پیانو خواهیم پرداخت.
۱. ارتفاع صحیح
وقتی پشت پیانو می‌نشینید، بسیار مهم است که آرنج و بازوی شما آزادانه از شانه‌تان آویزان باشد. ساعد شما باید موازی با زمین باشد و بازوی شما کمی بیشتر از زاویه‌ی ۹۰ درجه خم شود. صندلی خود را طوری تنظیم کنید تا به ارتفاع مناسب برسید.
۲. جلو بنشینید
به اندازه‌ی کافی جلو روی صندلی بنشینید تا بتوانید بالاتنه‌ی خود را به راحتی حرکت دهید، اما نه آنقدر جلو که احساس بی‌ثباتی کنید. وقتی دست‌هایتان روی کلیدها قرار دارد، آرنج‌هایتان باید کمی جلوتر از بدنتان باشد.
۳. قوس دستان
دستان خود را به شکل قوس‌دار روی کلیدها قرار دهید. انگشتان شما باید کمی به سمت پایین خم شوند و به صورت صاف به کلیدها ضربه نزنند. مچ دست شما نیز باید در راستای بازو باشد. اگر لازم است، صندلی خود را دوباره تنظیم کنید. اگر مراحل قبلی را به درستی انجام داده‌اید، اکنون باید در موقعیت مناسبی قرار داشته باشید. ممکن است در ابتدا کمی عجیب به نظر برسد، اما به مرور به آن عادت خواهید کرد.
انگشت شست خود را روی نت وسط (C) قرار دهید و مطمئن شوید که احساس راحتی می‌کنید. دست‌های شما باید روی پیانو قوس طبیعی داشته باشند تا انگشتان بتوانند با دقت کلیدها را فشار دهند. همچنین، تقویت انگشتان برای نواختن پیانو را فراموش نکنید.
۴.وضعیت بازوها
بازوهای شما باید تقریباً زاویه‌ی قائمه تشکیل دهند. بازوها باید آزادانه از شانه‌ها آویزان باشند و ساعدها موازی با زمین قرار بگیرند.
۵. وضعیت مچ دست
معمولاً مبتدی‌ها تمایل دارند مچ دست خود را صاف نگه دارند، زیرا این حالت برایشان راحت‌تر است. اما سعی کنید این کار را نکنید؛ مچ دست شما باید در راستای بازو باشد. تصور کنید که یک تخم مرغ را در کف دست خود نگه داشته‌اید. این حالت، وضعیت صحیح دست هنگام نواختن پیانو است. این حالت به شما کمک می‌کند دست‌هایتان شل باشد و بتوانید با آرامش بنوازید.
6.انتخاب صندلی مناسب برای پیانو
مطمئن شوید که صندلی شما ثابت و محکم است. اگر صندلی خیلی پایین است، از کوسن یا بالش‌های سفت برای بالا بردن خود استفاده کنید. به جلو بنشینید تا کمرتان صاف بماند. یکی از مزایای استفاده از چهارپایه یا نیمکت این است که نمی‌توانید به عقب خم شوید. اگر قد شما کوتاه است، از بالش یا کوسن برای بلند کردن خود استفاده کنید. چهارپایه‌های قابل تنظیم گزینه‌ی مناسبی هستند، زیرا می‌توانید ارتفاع آن را تغییر دهید و همزمان کمر خود را صاف و باسن خود را انعطاف‌پذیر نگه دارید.
7.وضعیت نیمکت پیانو
نیمکت پیانو را در عرض صفحه‌کلید قرار دهید و مطمئن شوید که کاملاً رو به پیانو باشد. همانطور که قبلاً گفته شد، روی نیمه‌ی جلویی نیمکت بنشینید تا بتوانید در صورت نیاز به جلو یا عقب متمایل شوید. پاهای خود را شل کنید و از پاشنه تا انگشتان پا، پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید. کمر خود را صاف نگه دارید و طوری بنشینید که بتوانید به راحتی وزن خود را به نوک انگشتان منتقل کنید.
تأثیرات روانی نشستن نادرست
رعایت نکردن شیوه‌ی صحیح نشستن پشت پیانو تنها به آسیب‌های فیزیکی محدود نمی‌شود، بلکه آرامش روانی نوازنده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. نوازندگی نیاز به دقت و تمرکز بالایی دارد و این موضوع ارتباط مستقیمی با وضعیت فیزیکی نوازنده دارد. اگر بدن در حالت متوازن و راحتی قرار نگیرد، ذهن نیز نمی‌تواند در آرامش باشد و این موضوع بر کیفیت اجرا تأثیر منفی می‌گذارد.
نکات مهم در نشستن صحیح پشت پیانو
1. تنظیم ارتفاع صندلی: ارتفاع صندلی باید به گونه‌ای باشد که آرنج‌ها کمی بالاتر از سطح صفحه کلید قرار بگیرند و زاویه‌ی آن‌ها حدود 90 درجه باشد. این وضعیت باعث می‌شود تا مچ‌ها و دست‌ها در یک خط مستقیم قرار بگیرند و از فشار اضافی روی مچ‌ها جلوگیری شود.
2. حالت طبیعی ستون فقرات: ستون فقرات باید تا جای ممکن صاف باشد و شانه‌ها در وضعیتی آرام و بدون تنش قرار بگیرند. سر نیز باید به گونه‌ای قرار گیرد که بدون نیاز به خم کردن بیش از حد گردن، نگاه نوازنده به صفحه‌ی نت باشد.
3. فاصله‌ی مناسب از پیانو: فاصله‌ی نوازنده از پیانو باید به اندازه‌ای باشد که دست‌ها برای نواختن نیاز به کشیده شدن یا خم شدن بیش از حد نداشته باشند.
4. استفاده از وسایل کمکی: وسایلی مانند پدهای نشیمنگاه و زیرپایی‌های قابل تنظیم می‌توانند به حفظ تعادل بدن و کاهش فشار روی ستون فقرات کمک کنند.
استراحت‌های منظم
یکی از نکات مهم در حفظ سلامت جسمانی و روانی نوازنده، استراحت‌های منظم است. نشستن طولانی‌مدت در یک وضعیت ثابت باعث خستگی عضلات و کاهش تمرکز می‌شود. بنابراین، توصیه می‌شود که نوازندگان هر 30 تا 45 دقیقه یک‌بار از پشت پیانو بلند شوند، حرکات کششی انجام دهند و به بدن خود استراحت دهند.
نتیجه‌گیری
نشستن صحیح پشت پیانو نه تنها کیفیت نوازندگی را بهبود می‌بخشد، بلکه از آسیب‌های جسمی نیز جلوگیری می‌کند. با رعایت اصول صحیح نشستن، نوازنده می‌تواند کنترل بیشتری بر حرکات خود داشته باشد، انرژی کمتری صرف کند و از خستگی زودهنگام جلوگیری شود. این عادت نه تنها به حفظ سلامت جسمانی نوازنده کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز رشد حرفه‌ای او در نوازندگی نیز خواهد بود.
در نهایت، توجه به این جزییات و رعایت اصول صحیح نشستن، نه تنها به بهبود عملکرد نوازنده کمک می‌کند، بلکه آینده‌ی روشن‌تری را در مسیر نوازندگی برای او رقم می‌زند.
دریافت صفحه با کد QR