مصدق مصدق پور، کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد کنفرانس گفتوگوی ملی سوریه در گفتوگو با ایلنا اظهار کرد: به صورت کلی گفتوگوهای ملی سوریه که توسط دولت موقت این کشور به رهبری ابومحمد الجولانی برگزار شده، ابعاد گستردهای از موضوعات را در بر میگیرد. موضوع اول بحث تأکید سوریه بر عقبنشینی اسرائیل از مرزهای این کشور بود و دوم تأکید بر محدود کردن سلاح به دولت فعلی است. سومین مسأله هم تأکید بر حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی سوریه بود و چهارم بحث تشکیل کمیته قانون اساسی و شورای قانونگذاری موقت و مسائل اجتماعی بوده است. آنچه در این کنفرانس مطرح شد، برای طی شدن دوران گذار سوریه مهم به نظر میرسد اما واقعیت این است که چالشهای گوناگونی بر سر راه تحقق این مسائل وجود دارد. باید توجه داشت که سوریه به یک دوره گذار طولانی مدت نیاز دارد تا بتواند بر تمام مشکلاتی که با یکدیگر آمیخته شده است، فائق آید تا در نهایت ثبات بر این کشور حاکم شود.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که در مسیر سیاسی و اجتماعی که سوریه در شرایط کنونی آن را طی میکند، سه مشکل وجود دارد. نخست آنکه طیف دروزیهای حاضر در سوریه، تمایلی به ادغام در نظام سیاسی فعلی این کشور ندارند به همین مسأله میتواند یک چالش خطرناک برای این کشور باشد. دومین مسأله، عدم پاسخگویی نیروهای دموکراتیک سوریه یا همان قسد به فراخوانها و دعوتهای دولت حاکم بر دمشق است و این طیف هم به دنبال آن است تا بر مناطق تحت تسلط خود مانند زمینهای کشاورزی و نقاط نفتخیز کنترل گذشته را داشته باشد که این مسأله هم میتواند موجب چند دستگی و چند پارگی سوریه شود. سومین مانع هم عدم احساس امنیت در بین علویها از ناحیه دولت حاکم بر دمشق است که این مسأله هم میتواند باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی برای سوریه شود و حاکمیت را در برابر چالشهای بزرگ قرار دهد. بر همین اساس این سه موضوع را باید موانع داخلی سوریه و گذار این کشور از مشکلات دانست.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: باید توجه داشت که فارغ از موانع داخلی سوریه، شاهد موانع خارجی در این کشور هستیم که یکی از آنها مواضع و سخنان بیپروای مقامهای رژیم صهیونیستی در قبال مناطق جنوبی اسرائیل است. این مواضع را میتوان نوعی جاهطلبی از سوی مقامات اسرائیل برای رسیدن به شمال شرق فرات یعنی جایی که کردها در آنجا حضور دارند، قلمداد کرد. اسرائیل به دنبال آن است که بر اساس عملیات توسعه طلبانه خود بتوانند کوریدور داوود را در شمال سوریه تا جنوب این کشور با محوریت خود ایجاد کند. این پروژه پس از سقوط بشار اسد از سوی اسرائیل مطرح شد و صهیونیستها حالا به دنبال عملیاتی کردن این پروژه با نام «شمشیر باشان» از ارتفاعات جبل الشیخ لبنان تا شمال سوریه هستند. در این فضا باید گفت که کلیت نظام مستقر در سوریه با خطر جدی تجزیه از طریق اجرای پروژه آمریکایی- اسرائیلی روبهرو است و هر لحظه ممکن است که این پروژه موجب بروز خطرات و پیچیدگیهای جدید در سوریه شود که حاکمیت دمشق را تهدید خواهد کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: معتقدم که با توجه به چالشهای موجود در سوریه که مهمترین آن دیدگاه آمریکا در خصوص عدم استقرار یک نظام منسجم در این کشور به شمار میآید، اهدافی که در کنفرانس گفتوگوی ملی سوریه مطرح شده اجرایی نخواهد شد و به موازات این روند اهداف و سناریوهای اسرائیل هم در این راستا مانع برقراری صلح و ثبات در این کشور خواهد شد. در این میان باید متوجه بود که اسرائیل به نوعی با پروژه کریدور داوود به دنبال قطع ارتباط سوریه با عراق است و بحث نیل تا فرات را در دستور کار قرار داده است که این مسأله را نباید ساده تحلیل کرد؛ چراکه از اهمیت بالایی برخوردار است.