آسانسورها در ساختمان هایی با ارتفاع و تعداد طبقات متفاوت نصب و راه اندازی می شوند. در ساختمان ها و آپارتمان های بلند وجود آسانسورها به قدری اهمیت دارد که بدون آن ها کار و زندگی افراد با مشکلات زیادی روبرو می شود. طراحی آسانسور برای ساختمان ها و سازه های بلند شامل اقدامات مختلفی از فنون مهندسی و معماری است تا دستگاه بتواند نیازهای کاربران برای جابجایی در طول طبقات ساختمان را به خوبی برطرف کند.

از این رو باید نکات مهمی را در طراحی این آسانسورها برای ساختمان های بلند مورد توجه قرار داد. در ادامه این نکات مهم را مورد بررسی قرار داده ایم.

طراحی آسانسور ساختمان های بلند، با تحلیل دقیق ترافیک کاربران آغاز می شود. این فرآیند شامل شبیه‌ سازی رفت و آمدهای کاربران برای جلوگیری از بروز ازدحام و زمان‌ های انتظار طولانی است. با تحلیل زمان های اوج ترافیک، معماران و متخصصان آسانسور می توانند تعداد بهینه آسانسورها، مکان ‌های نصب و بهترین نوع آن ‌ها را تعیین کنند. نرم ‌افزارهای شبیه‌ سازی پیشرفته امکان مدل ‌سازی سناریوهای مختلف، از جمله وضعیت‌ های اضطراری و زمان‌های اوج ترافیک را فراهم می ‌کنند تا اطمینان حاصل شود که سیستم آسانسور می تواند تعداد افراد و میزان بار پیش بینی شده را به طور کارآمد ج

در طراحی آسانسور برای ساختمان های بلند، باید نوع و مدل دستگاه متناسب با ارتفاع، نوع کاربری، تعداد طبقات ساختمان، میزان ترافیک کاربران و غیره انتخاب شود. آسانسورها از نظر ظرفیت، نوع موتور، سرعت، ابعاد تجهیزات و قطعات، نوع کاربری و غیره با یکدیگر تفاوت دارند و باید متناسب با ویژگی های ساختمان، دستگاه مناسب را برای آن انتخاب کرد. پس از مشخص شدن مدل مناسب آسانسور، شرکت سازنده می تواند دستگاه مورد نظر را طبق استانداردهای مربوطه طراحی و تولید کند.

پیش از طراحی آسانسور برای ساختمان های بلند باید استحکام چاه و موتورخانه برای تحمل وزن بالابر و تجهیزات آن مورد بررسی قرار گیرد. هر چه ارتفاع ساختمان افزایش یابد، سازه آن با چالش های خاصی همچون زلزله و غیره روبرو می شود. در این صورت چاه و موتورخانه آسانسور در این گونه ساختمان ها باید مقاومت بالایی داشته باشند تا بتوانند تنش ها و لرزش ها را به هنگام جابجایی کابین و بارهای داخل آن تحمل کنند.

در طراحی و ساخت آسانسور برای انواع ساختمان ها و به خصوص ساختمان های بلند، باید تجهیزات مورد نیاز باکیفیت بوده و محصول برندهای معتبر باشند؛ تا کارایی و ایمنی دستگاه پس از نصب و راه اندازی، در سطح بالایی باشد. این تجهیزات شامل موتور، سیم بکسل ها، فلکه های کششی و قرقره ها، درب ها، کابین، ریل ها، تابلو برق، تابلو فرمان، تجهیزات ایمنی و غیره می شوند که باید از نوع استاندارد و باکیفیت باشند.

مساله ایمنی در طراحی آسانسورها اهمیت زیادی دارد؛ به ویژه در ساختمان‌های بلند که وضعیت‌ های اضطراری ممکن است بیشتر رخ دهند. در طراحی آسانسورها تطابق با استانداردها و مقررات ایمنی مساله ای ضروری است؛ این مقررات به شرایطی از قبیل توقف آسانسور در صورت بالا رفتن بیش از حد سرعت، پیشگیری از سقوط کابین، اقدامات ایمنی در برابر آتش سوزی، روش های تخلیه اضطراری و الزامات نگهداری مربوط می شوند. آسانسورها باید مجهز به تجهیزاتی همانند ترمزهای اضطراری، سیستم ‌های برق پشتیبان و پروتکل‌ های تخلیه دقیق و واضحی باشند تا ایمنی کاربران در مواقع اضطراری تضمین شود.

ادغام سیستم‌ های آسانسور با طراحی کلی ساختمان به منظور ایجاد جذابیت زیبایی ‌شناختی و عملکرد درست آن ها نکته ای است که باید به آن توجه شود. آسانسورها باید به گونه‌ ای طراحی و نصب شوند که دسترسی راحتی داشته و سبک معماری ساختمان را تکمیل کنند. این موضوع شامل ملاحظاتی در طراحی لابی ساختمان، علائم برای راهنمایی کاربران و تجربه مطلوب آن ها از ورود به کابین تا خروج از آن است. یک سیستم آسانسوری که به خوبی با طراحی ساختمان ادغام شده باشد، هم قابلیت استفاده و هم ارزش کلی ساختمان را افزایش می دهد.

با توجه به این که پایداری انرژی در پروژه های ساخت ‌و ساز روز به ‌روز اهمیت بیشتری پیدا می کند، سیستم ‌های آسانسور با کارایی انرژی بیشتری در حال رایج شدن هستند. آسانسورهای مدرن از درایوهای بازیابی استفاده می ‌کنند که انرژی را در حین پایین آمدن کابین جمع ‌آوری کرده و آن را به سیستم برق ساختمان باز می‌گردانند. علاوه بر این، الگوریتم ‌های زمان ‌بندی هوشمند می ‌توانند با کاهش سفرهای غیر ضروری در دوره ‌های کم ترافیک، مصرف انرژی را بهینه کنند.

تجربه کاربری جنبه ‌ای ضروری در طراحی آسانسور برای ساختمان ‌های بلند است و بر راحتی و آسودگی کاربران در حین جابجایی با آسانسور تاکید دارد. عواملی از قبیل ابعاد کابین، نوع متریال داخلی، نورپردازی، رابط ‌های کنترلی  و غیره همگی به راحتی و کارآمدی سفر با آسانسور توسط افراد مربوط می شوند. طراحی دقیق آسانسور می تواند رضایت کاربران را به طور قابل توجهی افزایش داده و سفرها را دلپذیرتر و آسان تر کند.

یکی دیگر از نکاتی که باید در طراحی آسانسور ساختمان های بلند به آن توجه شود، دسترسی به تجهیزات مختلف دستگاه به هنگام سرویس و نگهداری آن است. سرویس و نگهداری آسانسورها به منظور حفظ کارایی، ایمنی و قابلیت اطمینان آن ها در طول دوره استفاده از آن ها مساله ای بسیار ضروری است. از این رو در طراحی این دستگاه ها باید مساله سرویس و نگهداری آن ها مورد توجه زیادی قرار گیرد. داخل چاه آسانسور باید فضای کافی برای تکنسین ‌ها فراهم شود تا  آن ها بتوانند با خیال راحت بازرسی ‌ها و تعمیرات روتین دستگاه را انجام دهند. علاوه بر این، باید برنامه‌ هایی برای نگهداری از دستگاه تعیین شود تا زمان خاموشی آن را به حداقل رسانده و اطمینان حاصل شود که تمام تجهیزات ایمنی به درستی عمل می ‌کنند.

سرعت آسانسور یکی از فاکتورهای اساسی در طراحی این سیستم ها برای ساختمان های بلند محسوب می شود. زیرا در چنین ساختمان هایی مسافت سفرها نسبتا طولانی است و کاربران نیاز دارند تا در مدت زمان کوتاهی آن را طی کنند. آسانسورهای کششی مدرن می ‌توانند با سرعت‌ هایی بیش از 5 متر بر ثانیه حرکت کنند. به طوری که چنین آسانسورهایی با کاهش زمان انتظار و بهبود جریان ترافیکی، به افزایش کارایی ساختمان کمک می کنند. با این حال، سرعت بالا باید با ایمنی و راحتی کاربران متعادل شود؛ زیرا آسانسورهای بسیار سریع ممکن است باعث ناراحتی کاربران شوند.

موقعیت‌ یابی آسانسورها برای نصب آن ها در یک ساختمان تأثیر زیادی بر کارایی و دسترسی آن‌ ها دارد. در حالت ایده آل آسانسورها در مرکز ساختمان قرار می گیرند تا فاصله ای که ساکنان باید از مقاصد خود تا لابی آسانسور را طی کنند، به حداقل برسد. طراحان معمولا در موقعیت یابی برای نصب آسانسور حداکثر فاصله 40 متر از هر نقطه در هر یک از طبقات ساختمان را تا نزدیک ترین آسانسور در نظر می گیرند.

در طراحی آسانسور ساختمان های بلند یکی از نکات مورد توجه کنترل میزان سروصدا و به حداقل رساندن آن است؛ تا در این صورت راحتی و آسودگی کاربران به هنگام طی مسیرهای طولانی در این گونه ساختمان ها افزایش یابد. به این منظور می توان از فناوری های پیشرفته عایق صوتی در کابین آسانسور استفاده کرد تا میزان سروصدا به حداقل برسد.

طراحی چاه و کابین آسانسور باید به نحوی باشد که فضای قابل استفاده در داخل ساختمان را به حداکثر برساند؛ البته این طراحی باید با مقررات ایمنی مربوط به دسترسی به دستگاه در موقع تعمیر و نگهداری نیز مطابقت داشته باشد. چیدمان کارآمد تجهیزات آسانسور می تواند به صرفه‌جویی در فضای ارزشمند در ساختمان‌ های بلند کمک کند.

در طراحی آسانسور برای ساختمان های بلند باید نگاهی آینده نگرانه داشت. زیرا در آینده امکان تغییرات در سازه و نمای ساختمان وجود دارد که طراحی آسانسور نیز باید انعطاف پذیری لازم برای تطابق با تغییرات احتمالی ساختمان در آینده را داشته باشد.

کلام آخر

طراحی آسانسورها برای ساختمان‌ های بلند نیازمند رویکردی چند وجهی است که کارایی، ایمنی، تجربه کاربری و پایداری انرژی را افزایش دهد. با توجه به ملاحظات کلیدی از قبیل مدیریت ترافیک کاربران، بهینه ‌سازی سرعت، انطباق با مقررات ایمنی، موقعیت ‌یابی برای نصب دستگاه، ابتکارات برای کارایی انرژی و جذابیت زیبایی ‌شناسی، معماران و مهندسان می توانند آسانسورهای کارآمد و ایمنی را طراحی کنند که عملکرد کلی ساختمان‌ های بلند را تقویت و حفظ کنند.