رضا قربانی، هم بنیانگذار راهکار، نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران و رئیس سابق کمیسیون فینتک سازمان نصر تهران، مهمان امروز «کافه خبر» خبرآنلاین بود؛ با توجه به بازتاب گسترده دستگیری مدیرعامل پیامرسان تلگرام در فرانسه، با رضا قربانی به چرایی وقوع این رویداد و شکلگیری تهدیدی جدی به نام دبی برای کشورهای سراسر دنیا پرداختیم. مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
رضا قربانی با اشاره به سندی که از اتاق اقتصاد دیجیتال دبی به دست آمده است، گفت:« این سند حاکی از آن است که کشوری مانند امارات و شهری مانند دبی در حال تلاش برای تبدیل شدن به هاب اقتصاد دیجیتال منطقه است. دبی از نظر آبوهوایی شرایط مساعدی برای زندگی ندارد و برخلاف زرق و برق توریستی، از نگاه جغرافیایی هیچ امکانات طبیعی ندارد و تمام فضای آن مصنوعی است و حتی در بعضی از ساعات روز نمیتوان یک قدم در خیابانهای دبی برداشت. چنین کشوری در حال جذب مردم از سراسر دنیا و نه تنها فارسی زبانان، بلکه از اروپا و آفریقا است و شهری که همواره دست انداخته شده است، در حال حرکت به سمت ساخت پلتفرمها و ایجاد کسب و کار است.»
او در ادامه با واکنش به دستگیری پاول دورف در یکی از شهرهای فرانسه هنگام پیاده شدن از هواپیما، گفت:« دفتر اصلی تلگرام در دبی است و خیلی از کسب و کارهای بزرگ دنیا که ممکن است دفاتری در شهرهای بزرگ دنیا مانند لندن یا نیویورک داشته باشند، یک دفتر اصلی در دبی دارند و بخش زیادی از کارکنان خود را به دبی میبرند.»
خروجیهای ما ورودیها دبی میشوند
بنابر گفته رضا قربانی، دبی پروژهای را برای جذب صد هزار برنامهنویس راه انداخته است؛ او گفت:« در بخشی از برنامه هفتم توسعه کشور آورده شده است که باید ۵۰۰ هزار فعال اقتصاد دیجیتال در کشور آموزش داده شود و میتوان دید که به مرور زمان خروجیهای ما ورودی آنها میشود. همانطور که دانشگاههای ما در طول سالهای گذشته نیروهای متخصصی را آموزش دادهاند که پس از طی کردن دورههای آموزشی، جذب کسب و کارهای بزرگ در سراسر دنیا شدهاند.»
پیشرفت ترسناک عربستان سعودی در اقتصاد دیجیتال
نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران در ادامه خاطرنشان کرد که دبی در ساختار ذهنی دولتمردان ما خیلی حائز اهمیت نیست و همچنان نگاه سنتی بندرگاه به آن میشود؛ او افزود:« این نگاه باید اصلاح شود.
عربستان نیز از منظر پیشرفتهایی که در بحث اقتصاد دیجیتال کرده است، خیلی ترسناک شده است اما ما با دبی به شکلهای مختلف رفتوآمد داریم و اقتصاد دیجیتال در دبی مسیر جدیدی را طی میکند و در حال تبدیل شدن به شهری برای زندگی است.»
فعالان اقتصاد دیجیتال در ایران به این نتیجه رسیدهاند که جمع کنند و بروند
او در ادامه با ابراز ناراحتی از مهاجرت آزادکاران و کسبوکارهای کشور به دبی، گفت:« خیلی از فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال در این کشور به این نتیجه رسیدهاند که باید بروند و در دبی به ادامه فعالیت خود بپردازند، حتی از نظر رفتوآمد نیز، دبی بسیار شهر مناسبی و یک روزه میتوان از ایران به این شهر رفتوآمد کرد.»
پیشرفتهای دبی ادعای پوشالی نیست
قربانی در ادامه به این موضوع اشاره کرد که افزایش سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص ملی در دبی یک ادعای پوشالی نیست؛ او در این خصوص گفت:« به عنوان مثال در حال حاضر دبی وزارت هوش مصنوعی دارد و اولین کشوری بود که چنین وزارتخانهای داشت. درست است که دبی خیلی اهل بزرگنمایی است اما تغییری که در سیستم بانکی و حمل و نقل این کشور در حال رخ دادن است، نشان دهنده این پیشرفت است. دبی برخلاف ما که در تجارت الکترونیک پیکی را زدیم، خیلی آهسته و گام به گام حرکت میکند و تمام ابعاد زندگی در دبی در حال تغییر است، به عنوان مثال در روزهای اخیر رمزارز را به عنوان ابزار پرداخت پذیرفته است و این اتفاقی ناگهانی نیست بلکه در چهار، پنج سال گذشته برای رسیدن به این نقطه، تنظیمگری و تلاش کردهاند، تا جایی که کسب و کارهای مطرح رمزارزی دنیا، مانند بایننس در دبی دفتر باز کرده است.»
۷ هزار و ۵۰۰ شرکت ایرانی به دبی مهاجرت کردند
قربانی در ادامه با اشاره به اینکه این اقدامات برای کشور ما خیلی خطرناک است؛ گفت:« نزدیک به ۷ هزار و ۵۰۰ شرکت ایرانی به دبی مهاجرت کردند، اما این عدد دقیق نیست؛ خیلی از شرکتهای ایرانی که به دبی مهاجرت میکنند، به اسم شرکت ایرانی این کار را نمیکنند، بلکه با واسطه در دبی ثبت میشوند. عددی که وجود دارد میگوید یک میلیون ایرانی در دبی رفت و آمد دارند و تعدادی از این شرکتها نیز اصلا شرکت واقعی نیستند، بلکه شرکتهای کاغذی هستند که نام آنها تنها برای دریافت ویزای بلند مدت ثبت شده است. اما تعدادی از شرکتها نیز در دبی با وجود محدودیتهای بیشمار برای ایرانیان در حال شکل گیری است.»
زنگ خطر برای ایرانیان ساکن دبی
او در ادامه با اشاره به اینکه زنگ خطر برای ایرانیان ساکن دبی به صدا درآمده است؛ گفت:« ایرانیهایی که در دبی هستند، تجارت سنتی را پیش گرفتند و در واقع در تجارت سنتی ماندهاند و در بازی اقتصاد دیجیتال که در حال شکلگیری در دبی است و هندیها و پاکستانیها در آن درگیر هستند، شرکت نمیکنند.»
باید با پاکستانیها رقابت کنیم
نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران در ادامه افزود:«بعضی از کشوهای همسایه نگاه خیلی منفی به ما دارند و در دبی میتوان متوجه این موضوع شد و علاقهای ندارند مبنی بر اینکه ایرانیان و شرکتهای ایرانی در دبی رشد کنند و بتوانند پروژه بگیرند. در انتها اما، ما مجبور هستیم که با هندیها و پاکستانیهایی که جامعه خیلی گسترده و قوی دارند، کار را پیش ببریم. ما اشتباه فکر میکنیم که وقتی به دبی میرویم باید با آمریکاییها یا اروپاییها رقابت کنیم، در صورتی که اصلا در بازی رقابت با آنها نیستیم و آنها در لیگ دیگری بازی میکنند و ما باید با پاکستانیها رقابت کنیم، آنهم وقتی که جوامع به شدت قوی دارند و در لایههای مختلف شرکتهای بزرگ حضور دارند و خیلی راحت جلوی فعالیت ملیت ایرانی را میگیرند و به ما نگاه منفی دارند.»
بازی نکرده، بازنده هستیم
او در ادامه گفت:«زمین بازی برای رقابت با پاکستانیها است و ما ورود نکرده به این زمین بازی، بازنده هستیم؛ چراکه جامعه بسیار قدرتمندی دارند و پشت یکدیگر ایستادهاند، برخلاف ایرانیان که به شدت واگرا هستند. ما نقطه متمرکزی که بتوانیم به آن وصل بشویم را نداریم.»
اقتصاد دبی از نفت جدا شده است
قربانی در ادامه گفت:« جدا شدن از اقتصاد نفتی برای دبی اتفاق افتاده است و در اقتصاد دیجیتال از مصرفکننده به تولیدکننده بدل شده است توامان که اقتصاد نفتی و گردشگری را دارا است و عربستان حتی از آن جلوتر است. دبی دنیا را هدف گرفته است و نه تنها ما ایرانیان، بلکه هدف آن اروپاییها و آمریکاییها نیز هستند.»
خیلی تخت گاز نروید
او در ادامه گفت:« گرفتن پاول دورف در فرانسه، پیامی بود به دوستان روسی و فعالان حوزه کسبوکار که در امارات هستند، که خیلی تخت گاز نروید. گرفتن مدیری در آن سطح بخاطر مسائل مالیاتی، توجیهی ندارد و قابل قبول نیست.»
او در ادامه گفت:«فرانسه با این کار پیامی را به امارات منتقل کرد و برای انتقال این پیام نیز به سراغ فردی رفت که روسی است و افکار عمومی نیز در حال حاضر به دلیل جنگ در اوکراین علیه روسیه است؛ پیش از این پاول دورف به شکل پیوسته در اروپا رفت و آمد داشته است و به این شیوه بازداشت کردن وی پیامی داشته است که مخاطب آن نیز اروپاییها بودند، چراکه دبی برای دنیا در حال حاضر تهدیدی جدی است.»