به گزارش مردم سالاری آنلاین، مهندس احمد خرم بی شک از جمله مدیران اجرایی برجسته پس از انقلاب است، وقتی از بایدها و نبایدهای سیاستگذاری طرح های کلان عمرانی راه و مسکن کشور، صحبت می کند تاکید دارد که «نمی توانیم از دانش و تکنولوژی عقب بمانیم. عقب بمانیم تا قیامت عقب مانده ایم.» مرور آنچه به گفته او «بیکارنامه ها» و« کارنابلدها» بر سر زیرساختها، طرح های عمرانی و نظام مهندسی کشور آوردند، برایش رنج آور است تا جایی که گاه ادامه گفت و گو را برایش دشوار می کند. به یاد آنچه گذشته ، سری تکان می دهد و می گوید «ما را به سخت جانی خود این گمان نبود....».
در آستانه روز مهندسی، گفت وگویی متن گفت و گوی تفصیلی با وزیر راه و ترابری در دولت خاتمی و رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان انجام داده است که متن کامل آن بدین شرح است:
احمد خرم، رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان در گفت و گو با جماران، ضمن تاکید بر ضرورت توجه به نقش و جایگاه مسکن در زندگی مردم، با بیان اینکه حدود ۸۰ درصد سرمایه بیش از ۸۰ درصد میانگین جامعه، در مسکن قرار گرفته است و آنها چیز دیگری ندارند، تصریح کرد: اکنون ۵ میلیون بی مسکن در کشور داریم. ۵ میلیون نفری که سرمایه ای در زندگی شان ندارند و از فردای خود ناامیدند.
وی با اشاره به اهمیت نیازهای معیشتی در سلسله مراتب نیازهای انسانی که در «هرم مازلو» مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: در زمینه کاستی ها و محرومیت های معیشتی، امروز شرایط، مانند ۱۰ یا ۴۰ سال پیش، است و گویا هیچ اتفاقی نیفتاده. مردم از تورم و نبود مسکن و بدمسکنی و سایر امور معیشتی مانند خوراک، پوشاک، دارو و درمان، حمل و نقل و آموزش در رنج هستند و همه از مسائل معیشتی می نالند. رسیدگی به اینها باید در اولویت قرار گیرد و پس از آن گامهای بعدی درنظر گرفته شود.
خرم ضمن تاکید بر ضرورت تامین امنیت در جامعه، با بیان اینکه آحاد جامعه باید امنیت جانی و مالی داشته باشند، امنیت شغلی را از دیگر ابعاد امنیت لازم برای جامعه عنوان کرد و افزود: نمی شود که در یک جامعه، تکلیف ۸ میلیون نفر به لحاظ شغلی، مشخص نباشد! ۶ ماه و یا یک سال یک بار با آنها قرارداد بسته شود.
وزیر پیشین راه و ترابری صیانت از رای مردم را از دیگر ابعاد امنیت اجتماعی برشمرد و ادامه داد: باید وقتی رای داده می شود، اطمینان داشته باشیم که رای ما به صندوق می رود و همان هم در صندوق خوانده می شود. رای برای آن کسی که به او رای داده شده، خوانده شود. باید اینها را تامین کرد. والا جامعه دچار یاس، بی اعتمادی و بی انگیزگی برای خدمت به مردم و کشور می شود.
با تقسیم زمین های اطراف تهران، همه را به پایتخت کشاندند!
منابع ملی اطراف تهران را تقسیم کردند و شک نداشتند که به بهشت می روند!
وی در ادامه درخصوص برخی رویکردهایی که بعد از پیروزی انقلاب درخصوص مسکن شکل گرفته است و ناکامی مسئولان در تحقق اهداف انقلاب در این حوزه، خصوصا با توجه به تاکیدات امام خمینی در این رابطه، گفت: بعد از انقلاب، ابتدا هر چه جلوتر رفتیم، دیدیم مسائل بسیار پیچیده است. حکومت داری یک فن و تخصص است و ما مساله را خیلی ساده گرفتیم. بعد آمدیم مشکل مسکن را حل کنیم، اولین کاری که کردیم، این بود که مرحومان خسروشاهی و سیدمهدی طباطبایی، به عنوان حاکمان شرع، رای صادر می کردند و همه زمینها و منابع ملی اطراف تهران را تقسیم کردند و با یک زمین دادن مردم را از گوشه و کنار کشور، به تهران کشاندند. البته آنها شک نداشتند که برای این کار به بهشت می روند.
همه طرح ها شکست خورد و مشکل مسکن و کیفیت تولید مسکن حل نشد
خرم اضافه کرد: گام بعد این بود که مرحوم مهندس کازرونی، گفت چرا زمین انفرادی می دهید، مجموعه بدهید، به جای اینکه یک قطعه زمین 400 متری را به دو نفر بدهید، بین 8 نفر تقسیم کنید. این طرح، کمی مساله را جمع کرد. بعد از آن، مساله انبوه سازی و مسکن اجتماعی و استیجار مطرح شد. همه اینها شکست خورد و مشکل مسکن و همچنین مشکل کیفیت تولید مسکن را حل نکرد. هر روز کیفیت بدتر شد. البته اکنون در ظاهر وضعیت ساختمان سازی بهبود پیدا کرده، اما در مقایسه با آنچه در دنیا انجام می شود، بسیار ضعیف است.
رئیس سابق سازمان نظام مهندسی ساختمان، با بیان این انتقاد که روند این حرکت، درباره تولید مسکن، به گونه ای بود که گویا تازه متولد شده و از همان جا آمده بودیم در حوزه مسکن کار کنیم، اظهارداشت: شروع به نوشتن و خواندن و عمل کردن براساس الفبای مسکن کردیم. در حالی که دنیا اینجا نبود و فرسنگها پیش رفته بود. برای ما مطرح نبود که دنیا چه گامهایی برداشته است.
در زمان آقای خاتمی، تولید مسکن به ۸۳۰ هزار واحد در سال رسید
اکنون این رقم، حداکثر ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار واحد در سال است
خرم یادآورشد: در دولت هفتم و هشتم، در زمان آقای خاتمی، و در سال 83، تولید مسکن به 830 هزار واحد در سال رسید. اکنون این رقم، حداکثر 120 تا 130 هزار واحد در سال است. در حالی که نیاز کشور ما، در حدود ساخت یک میلیون مسکن در سال، در دو بخش «تجدید بنا و نوسازی خانه های کلنگی و بافت فرسوده» و همچنین «بخش توسعه» است. مجموع اینها، در کنار انباشت تقاضایی که در گذشته ایجاد شده، رقمی بین 900 هزار تا یک میلیون واحد برآورد می شود. باید در نظر داشت که در گذشته، سالی 600 هزار تقاضا ایجاد می شده، پاسخ گویی ما مثلا 450 هزار واحد بوده است. در واقع سالی 150هزار واحد به تقاضای انباشت شده اضافه می شده است.
وی افزود: سال 1400، ما شق القمر کردیم، 300 هزار واحد ساختیم. یعنی 600 تا 700 هزار واحد عقب افتادیم. درواقع، هر سال، هر میزان که کمتر از یک میلیون واحد، خانه ساخته شود، به همان اندازه عقب می افتیم. در این شرایط، اتفاقی که می افتد این است که سرمایه های مردم نابود می شود.
وزیر پیشین راه و ترابری با تاکید بر اینکه می توان برای مستاجرها مسکن ساخت و قسط آن را بر 50درصد حقوق افراد سوار کرد، توضیح داد: یکی از نمونه انحراف ها از دانش و تکنیک های تولید مسکن در دنیا این است که به متقاضیان مسکن گفته می شود آورده تان را به حساب بانک بریزید! بین یک تا دو سال بعد هم وامش را می دهند. وام هم در حساب مسکن می رود، بعد به طور میانگین شش سال طول می کشد تا واحد را به او تحویل دهند. چرا ساخت یک ساختمان باید شش سال طول بکشد! مردم را معطل می کنند!
فرمولی که در دنیا برای ساخت مسکن استفاده می شود
در ادامه گفت و گو با جماران؛ خرم پیشنهاد داد: فرض کنیم قرار است 10 برج صد واحدی ساخته شود که مجموعا هزار واحد می شود. می توان با دریافت 50 میلیون از هر خانوار، هزار خانوار را ثبت نام کرد. 100 میلیون وام به آنها اختصاص داد و شروع به ساخت کرد. ساخت این پروژه، شش سال زمان خواهد برد. در حالی که اگر آورده صد نفر را بگیریم و وام صد نفر را همان زمان تخصیص دهیم و شروع به ساخت یک برج کنیم، این صد نفر در یک سال خانه دار می شوند.
وی افزود: حالا می توان دو برج را 5 ساله ساخت، سالی دو برج. پول شما به اندازه دو برج است و شش ساله می توان هزینه را تامین کرد. فرض می کنیم این زمان را به پنج سال برسانیم. ابتدای سال 200 نفر آورده و وام را تامین می کنند، همان سال ساخته می شود و انتهای سال، تحویل داده می شود. از 200 نفر دوم آورده ای گرفته نمی شود و آورده آنها، سال بعد باید دریافت شود تا به همین روش، در انتهای سال، خانه به آنها داده شود. یک سال معطل می شوند و مستاجر هستند، اما بعد از یک سال، خانه دار می شوند.
به گفته خرم؛ اگر پول به 10 برج تقسیم شود، ساخت و تحویل آن، حدود پنج تا شش سال زمان می برد. وقتی آورده تحویل داده می شود، از آنجا که پول بانک محدود است و در طی شش سال می تواند تخصیص دهد. در این شرایط، اگر فردی که اجاره می دهد، وقتی واحدش را یک ساله دریافت کند، چهار سال نیازی به اجاره دهی نخواهد داشت و آن اجاره را می تواند به قسط خانه اش اختصاص دهد. بعد از یک سال که خانه را دریافت کرد، پولی که به اجاره می داد را برای قسط خانه می دهد. به این طریق، سرمایه های مردم حفظ می شود. این یک فرمولی است که دنیا آن را پیاده کرده و به نتیجه رسیده است. اما متاسفانه ما گیج هستیم و نمی دانیم چه باید بکنیم!
طرح ملی، مساله مسکن را حل نخواهد کرد
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان اظهارداشت: سه سال است طرح ملی مسکن را اجرا می کنند! چند واحد تحویل داده ایم؟! شش سال طول می کشد و عده زیادی امید ندارند در این مدت، خانه ها را تحویل بگیرند. پولشان در بانک قفل می شود و همزمان اجاره هم می دهند! مگر چقدر دارایی و سرمایه دارند! او مستضعف است، نباید به او چنین مسائلی را تحمیل کرد. پول اجاره را تحمیل می کنیم، اقساط آورده هم باید بپردازد! این چه طرح ملی ای ست! طرح ملی، مساله مسکن را حل نخواهد کرد.
یک باره خود را گرفتار ساخت یک میلیون مسکن نکنیم
ابتدای سال، ساخت صد هزار واحد را شروع و آخر سال تحویل دهیم
خرم تاکید کرد: اولین گام برای حل مساله مسکن، این است که نباید سرمایه گذاری در سطح باشد. یک باره خود را گرفتار یک میلیون مسکن نکنیم، ابتدای سال، ساخت صد هزار واحد را شروع و آخر سال تحویل دهیم. فرمولش را هم گفتم.
دولت نمی خواهد پایش برای مسکن خیس شود
نمی خواهد کمترین میزان برای مسکن مردم هزینه کند
وی ناکافی بودن پول بانکها را دومین چالش در این مسیر برشمرد و گفت: پول بانک کافی نیست. وقتی متقاضی آورده خود را آورد، بانک نمی تواند سهم خود را بیاورد و کار را تمام کند. رفع آن، مستلزم این است که دولت با تسهیلات و وام، سپرده گذاری کند. اما در واقع دولت نمی خواهد پایش خیس شود. نمی خواهد کمترین میزانی برای مسکن مردم هزینه کند. در حالی که اگر دولت سالی یک میلیارد دلار سپرده گذاری کند، هر بانکی چهار برابر آن را تسهیلات می دهد. یعنی 4میلیارد دلار به دولت خط اعتباری می دهد.
تجربه تولید هزارکامیون با 10میلیارد!
با این سقف وام، مشکل مسکن مردم تا قیام قیامت حل نمی شود
خرم ادامه داد: ما سال 80، با این کار هزار دستگاه کامیون تولید کردیم. 100میلیارد تومان از پول های وزارت راه را در بانک ملت سپرده کردیم و بانک ملت 400میلیارد تومان خط اعتباری به ما داد. ما 100میلیارد داده بودیم و توانستیم 400میلیارد تسهیلات بگیریم. 10میلیارد هم به بانک دادیم تا سود 18درصد را 9درصد کند. هزینه ای که برای ما در بر داشت، حدود 10میلیارد بود. آن 100 میلیارد سپرده بود و وقتی قسط ها را بر می گرداندند، به وزارت راه بر می گشت و در پروژه ها هزینه می شد. یا دوباره سپرده گذاری می شد تا برای مردم امکان وام ایجاد کنیم. با این سقف وام، مشکل مسکن مردم تا قیام قیامت حل نمی شود.
نقش پشتیبانی دولت در ساخت مسکن چگونه می تواند محقق شود؟
وزیر پیشین راه و ترابری، سپرده گذاری دولت برای وام دهی و ایجاد خط اعتباری چهار برابر آن را نقشی پشتیبانی کننده برای دولت دانست و خاطرنشان کرد: دولت به این شکل می تواند از ساخت مسکن، پشتیبانی کند. دولت سپرده گذاری می کند و هزینه نمی کند. این پول برای دولت می ماند، توان مالی دولت را بالا می برد. یک میلیارد دلار که سپرده گذاری کنند، 4میلیارد دلار خط اعتباری ایجاد می شود. این رقم معادل200 هزارمیلیارد تومان است. کل تسهیلات ما، 1500 میلیارد نیست. سهم بخش مسکن، 5 تا 6درصد است که حدود 75میلیارد تومان می شود. در واقع، به این شکل ما با یک میلیارد دلار، سه برابر سهم مسکن در تسهیلات بانکی امکان ایجاد می کنیم. همان یک میلیارد دلار هم برای دولت حفظ می شود. همین طور 10 سال که کار کند، 10 میلیارد سپرده ذخیره شده دارد. ضمن اینکه باید درنظر داشت اقتصاد مسکن پیشران اقتصاد است. زمینه مشارکت مردم ایجاد می شود و 180 تا 200 صنعت، مانند کاشی، سرامیک، صنعت و فولاد را فعال می کند. در حالی اگر مسکن فعال نباشد، تولیدات آنها پایین می آید و ضرر می کنند. راهکار از این ساده تر! دنیا هم همین راه را رفته و موفق شده است.
گویا می خواهیم چیزی من درآوردی درست کنیم، مشکل مردم حل نشود!
مشکل مملکت گشت امر به معروف است و نه معیشت مردم!
وی با بیان اینکه راهکار غیر از این اشتباه و به معنای از دست دادن منابع و فرصت آفرینی برای فرصت طلبان است، ادامه داد: متاسفانه در این کشور، هیچ راهکار قابل توجهی ارائه نمی شود و کسی اگر این راهکارها را مطرح و اظهار کند، نسبت عدم صلاحیت به او می دهند. گویا می خواهیم چیزی من درآوردی درست کنیم، مشکل مردم حل نشود! زبان دولت هم دراز باشد و طلبکار مردم هم باشد! باید مشکل را از راهش حل کرد. پیش از این، در همایشها، پنج یا شش بار این طرح را مطرح کرده ام، یک نفر نپرسید که ساختار این طرح چیست، مشکل را حل می کند یا خیر! چگونه می توان آن را پیاده کرد! این نشان می دهد هیچ حساسیتی نیست. مشکل مردم، مشکل مملکت نیست. مشکل مملکت گشت امر به معروف و نهی از منکر است، معیشت مردم نیست. اگر معیشت مردم، مشکلشان بود، طی سه سال گوشت باید از 105هزار تومان باید به 650هزارتومان برسد! در قیمت های مرغ، نان، هزینه حمل و نقل و بهداشت و درمان که غوغایی است. قیمت داروها به طرز وحشتناکی بالا رفته و هزینه آموزش به شدت افزایش داشته است.
خرم تاکید کرد: اگر مساله دولت و حاکمیت معیشت مردم باشد، فکر می کنند و مساله را حل می کنند. نمی گذارند نارضایتی ها به این جا برسد که به گفته و ادعای برخی نظرسنجیها 98.2 درصد آری به جمهوری اسلامی امروز به زیر 10درصد تبدیل شده است.
دنیا مساله مسکن را حل کرده است
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه دنیا مساله مسکن را حل کرده است، خاطرنشان کرد: در کشورهای دیگر، بر خلاف ایران که پیمانکاران کار می کنند، «توسعه دهنده» ها کار ساخت مسکن را انجام می دهند. به این شکل که برای زمینی با وسعت بالا، مثلا 10هزارمتر، در محله ای بررسی بازار می کند و مثلا می بیند کشش ساخت 200واحد در آن محله است. برای 200 واحد زمین می گیرد. او باید تامین اعتبار کند و 95درصد وام برای ساخت می دهند. اینگونه نیست که مانند ایران 30درصد مسکن، از وام باشد و متقاضی باید برای بقیه اش، یک خاکی به سرش بریزد! آنها 95درصد پول مسکن را می دهند. وام هم به توسعه دهنده داده می شود، او زمین را می خرد. طرح تهیه می کند، پروانه صادر می شود. پروانه صادر شده را به بانک تحویل می دهد و 95درصد هزینه ساخت را وام می گیرد و می سازد.
خرم توضیح داد: البته بخشی را می فروشد و بخشی را برای اجاره نگه می دارد؛ چرا که 10 تا 20درصد از واحدهای ساخته شده در این قالب، استیجاری است و حق ندارند آنها را بفروشند. باید به آنها که پول ندارند بخرند داده شود. تا زمانی که بتوانند بخرند. مستاجر همان خانه ای که در آن نشسته را می خرد. وام به او می دهند و قسطش را هم پرداخت می کند. در طرح های بعدی، بین 15 تا 20درصد ساخت برای استیجار است. اجاره ای هم که توسعه دهنده می گیرد، برای پرداخت اقساط وام استفاده می شود. بعد برای متقاضی وام خرید دارند.
باید با هر وضعیت دریافت حقوق، خانه برای افراد باشد
به گفته وزیر پیشین راه و ترابری؛ در واقع سه وام برای خرید زمین، ساخت و خرید مسکن داده می شود. وام خرید مسکن را با در نظر گرفتن میزان حقوق می دهند و سقف وام، بستگی به قسطی دارد که می توانید بدهید. این قسط که تعیین شد، وام می گیرید، وقتی حقوق کم است، خانه 50متری بگیرید، وقتی حقوق نسبتا بالا است، واحد 80 متری و با حقوق خوب هم واحد 100 متری می گیرد. اقساط وام با میزان حقوق تنظیم می شود. اما در اینجا دار و ندار و گرفتار، همه با یک چوب رانده می شوند. در حالی که درآمد افراد و قسطی که می تواند پرداخت کند، تعیین کننده است. متراژ خانه ها را هم از 40 متر تا 120 متر می سازند. هر وضعیت دریافتی داشته باشید، خانه برایتان هست.
بررسی طرح آمریکایی تامین نیازهای معیشتی
پدر مردممان در می آید، اما حاضر نیستیم طرح تجربه شده یک کشور غربی را بپذیریم
وی ادامه داد: اول زندگی در یک خانه40 متری زندگی می کنند، اما مالک خانه هستند. وام خودرو و وام لوازم منزل هم می دهند. این طرح آمریکایی ها است. می گویند اول زندگی یک خانه 50 متری داشته باش، یک ماشین هم داشته باش و وسایل خانه هم داشته باشد. 20 سال هم قسط بده. اما از ابتدای زندگی، طعم زندگی را بچش. ما در ایران باید برای آورده متقاضی، 20 تا 25 سال مرتب پول به حساب می ریزیم، در نهایت هم چون آورده هر سال اضافه می شود، نمی توانیم آورده را تامین کنیم. آنها همان ابتدا با سپرده گذاری دولت، وام شما را جور می کنند. وام را می گیری، لوازم زندگی دارید و زندگی می کنی! جوانان ما زندگی می کنند! 90درصدشان آه و ناله می کنند و در زندگیشان مانده اند. اما چون طرح آمریکایی است، ما می گوییم مرگ بر آمریکا. پدر مردممان در می آید، اما حاضر نیستیم طرح تجربه شده یک کشور غربی را بپذیریم. خودمان باید فکر کنیم و ملت را به پای آن بسوزانیم!
تغییر و تحول، برای هر کشوری اجتناب ناپذیر است
نمی توانیم از دانش و تکنولوژی عقب بمانیم، عقب بمانیم تا قیامت عقبیم
خرم در ادامه گفت و گوی خود را جماران، درخصوص توان بخش خصوصی در ایران، صنعت ساختمان و نظام مهندسی برای اجرای طرح های موفق، تصریح کرد: تغییر و تحول، برای هر کشوری اجتناب ناپذیر است. نمی توانیم از دانش و تکنولوژی عقب بمانیم. عقب بمانیم تا قیامت عقب مانده ایم. باید خود را با ایجاد با تغییر و تحول، برسانیم. تغییر و تحول، همواره با مخالفت و مقاومت همراه می شود؛ اما اگر پای ساختار تحول آفرینتان محکم بایستید و مُصر به اجرای آن باشید، ولو آمریکایی ها آن را فکر کرده باشند، مدیران و مردم همراه می شوند. این تجربه دنیا است. همراه می شوند و کمک می کنند و برای آنها که این تحول را ایجاد کردند، کف می زنند و البته که بعد می گویند اصلا ما بودیم که پیشنهاد دادیم. مدعی پیشنهاد دادن طرح تحول هم می شوند.
وام بانکی برای مسکن را کاهش دادند، چه کسی پاسخگو بود و چه کسی مصیبت آن را کشید!
وزیر پیشین راه و ترابری تاکید کرد: طرح را باید زمین زد و ملزوماتی که از دولت می خواهد را به میدان آورد و بعد از مردم هم توقع داشت. نمی شود در مجلس بنشینیم و بگوییم 20درصد وامهایی که داده می شود باید به مسکن داده شود، حالا اگر داده نشود، می خواهید چه کنید! چه کار کردید! سال 1400 تصویب کردید برای 1401 که 20 درصد وام داده شود. قبلا 6.7درصد بود به 4 درصد رساندید. مجلس تصویب کرده بود 20درصد شود. بانکها آن را به 4درصد رساندند! به چه کسی برخورد! چه کسی پاسخگو بود و چه کسی مصیبت آن را کشید؟ !
تصمیمی که در آن منافع مردم تضمین نشود، حق نیست
وی با بیان اینکه پیشنهاد هر شخص، دستگاه، مدیر و تصمیم گیری که در آن منافع مردم تضمین نشود، حق نیست و مثل کف روی آب است، یادآورشد: دلیلش هم این است که خدا در آیه 17سوره رعد می فرمایند و اما ماینفع الناس فی الارض و اما آنچه منافع مردم در آن است، در زمین ماندنی است. آیا ما منافع مردم را تامین کردیم! اگر منافع مردم تامین شده، حرکت تائید می شود، اگر نشده، در ادامه آیه آمده که فَأَمَّا الزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفَاءً، یعنی اگر در جهت منافع مردم نباشد، مانند کف روی آب است که کناری می رود. حذف می شود. آیا ما الان تصمیماتی که می گیریم در راستای منافع مردم نیست. یک نمونه آن وام مسکن بود، مجلس 20درصد تصویب کرد، سیستم بانکی از 6 و 7 تومان آن را روی 4درصد آورد. نفع مردم در این بود!
مدیران جامعه ما به هیچ کسی پاسخگو نیستند
می توانیم، اما خوب نمی اندیشیم
خرم افزود: مدیران جامعه ما به هیچ کسی پاسخگو نیستند. نه به مردم، نه به خدا و نه حتی به خودشان! باید اینها را درست کرد. ما در این کشور، رکورد راه آهن سازی را در آسیا و خاورمیانه زدیم. هزار کیلومتر را سه ساله ساختیم، با همین مشاورین و پیمانکاران ایرانی، می توانیم، اما خوب نمی اندیشیم و خوب تصمیم نمی گیریم و خوب اجرا نمی کنیم.
استقلال و قدرت تشکل ها با مرام مسئولین نظام تفاوت دارد
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی در ادامه گفت و گوی خود با جماران، با تاکید بر ضرورت توجه به وضعیت تشکل های صنفی و حرفه ای و میدان دادن به آنها برای تولید دانش و تکنولوژی، گفت: قبل از طراحی ساختمان، ما تجهیز کردن به دانش و تکنولوژی را داریم که باید به آن توجه کنیم. استقلال و قدرت تشکل ها، نه فقط تشکلهای ساختمانی، بلکه همه تشکل، اعم از فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و صنفی با مرام حاکمیت و مسئولین نظام تباین و تفاوت دارد.
چرا بزرگان حرفشان را به صراحت به مردم نمی زنند!
وی ادامه داد: وقتی به رئیس جمهور وقت می گفتیم، چرا 20 سال است که انتخابات شوراها را برگزار نکرده ای، ادعا کرد بزرگان مملکت مخالف هستند. در حالی که باید پرسید کجای قانون گفته است که اگر بزرگان مخالف باشند انتخابات برگزار نشود؟! چرا بزرگان حرفشان را به صراحت به مردم نمی زنند و آنها را نسبت به این دیدگاه که انتخابات تشکیل شوراها و نهادهای مدنی و هر نوع تشکلی را برای ملت مضر می دانند، آگاه نمی کنند! مردم که حرفی ندارند که اگر در امری منافع ندارند، از آن بگذرند.
مسئولین نظام، صراحتا موضع خود را نسبت به قانون اساسی روشن کنند
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه، این روش که به مردم حرفی نزنیم، برنامه های خودمان را پیش ببریم و کار خود را بکنیم، توهین به مردم و نادیده گرفتن قانون است، تاکید کرد: این روش برای حاکمیتی که ادعا دارد مردمی است، پسندیده نیست. مساله اول این است که مسئولین نظام، صراحتا باید موضع خود را نسبت به قانون اساسی روشن کنند.
نهادهای حاکمیتی کار خود را رها کرده و در امور تشکلها دخالت می کنند
خرم با بیان اینکه سازمانها و نهادهای حاکمیتی کار خود را رها کرده و در امور تشکل های دیگر دخالت می کنند، ادامه داد: برای نمونه چرا باید یک تشکل ساختمانی، با یک گزارش دروغ و واهی، از طرف یک شخص به وزارت اطلاعات و ارجاع به قوه قضائیه از هم بپاشد. جهت برخورد با تخلفی که اساسا وجود خارجی ندارد و یا اگر هم وجود داشته، منشا و منبع تصمیم گیری برای برخورد با نهادهای مدنی، آن مسئول نبوده است. به آنها دروغ بسته می شود و سازمان از هم می پاشد. سازمانی که باید مباحث 25 گانه مقررات ملی را در کشور پیاده کند و عمر ساختمان را از 26 و 27 سال، به بالای 60 سال افزایش دهد و 2.5 برابر کند، یعنی 2.5 برابر هزینه را کم کند، درگیر این مسائل شده است.
نظام مهندسی تبدیل به مرکز تسویه حساب شده است
عواقب اتفاقاتی که در نظام مهندسی و پزشکی افتاده، دو، سه سال آینده خود را نشان می دهد
وزیر پیشین راه و ترابری، با بیان اینکه اتفاقاتی که در نظام مهندسی و نظام پزشکی افتاده که عواقب آن در دو سه سال آینده خود را نشان می دهد، اظهارداشت: اکنون دستگاه حرفه مند و صنفی، تشکلهایی مانند انبوه سازان و نظام مهندسی است که در حرفه ورود دارند، اما کار خود را نمی کنند. دو سال و نیم پیش، برای شش ماه، سازمان نظام مهندسی کشور، درگیر صلاحیت و عدم صلاحیت یک مهندس بود! من در هر استانی رفتم، شریف ترین، متعهدترین و باسوادترین مهندسین را با این بهانه که در باند ما نیستند، رد صلاحیت کرده بودند. آنجا تبدیل به مرکز تسویه حساب شده است!
مانند آب خوردن دروغ می گویند و تهمت می زنند! رنگ و رویشان هم تغییری نمی کند!
وی با یادآوری اینکه آقای کلینتون در ماجرای فسادی که برای او پیش آمده بود، تنها در حوزه دروغ گویی محکوم شد، اظهارداشت: متاسفانه در کشور ما برائت برای دروغ مان است و بقیه مسائل فرعیات است! مانند آب خوردن دروغ گفته می شود! رئیس سازمان نظام مهندسی کشور به 350 مهندس باشرافت کشور مانند آب خوردن دروغ می گوید و تهمت می زند! رنگ و رویش هم تغییری نمی کند و انگار نه انگار که دروغ گفته است!
بدخواه کسان هیچ به مقصد نرسد...
خرم ضمن مرور اتفاقاتی که در جریان انتخابات نظام مهندسی برگزار شده بود، اضافه کرد: دیگر طوری شده بود که در هر استانی می رفتم، رد صلاحیت شده ها می آمدند و با گلایه ها و صحبت هایی که داشتند، اشک آدم را در می آورند. از زحماتی که از قبل از انقلاب کشیده اند تا ناحقی ها و رنج هایی که در رد صلاحیتشان تحمل می کردند، می گفتند. من برای التیام دادن به آنها، به شعر خیام متوسل شده بودم. دعوتشان می کردم در استان و می گفتم: بدخواه کسان هیچ به مقصد نرسد/ یک بد نکند تا به خودش صد نرسد/ من نیک تو خواهم و تو خواهی بد من/ تو نیک نبینی و به من بد نرسد.
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان با تاکید بر اینکه آنها که بد می کنند، به افراد بد نمی کنند، بلکه به آن جایگاه و حاکمیت بد می کنند، خاطرنشان کرد: چرا به ادعا و گواه برخی نظرسنجیها مردمی که 98.2درصد رای به جمهوری اسلامی دادند، امروز این رای به زیر 10درصد کاهش پیدا کرده است. چه کسی باعث و بانی این وضعیت شده است! همین برخوردها زمینه ساز این نارضایتی ها است.
عدم التزام به اسلام و ولایت فقیه، برخوردها و تهمت های روتین است
وی در ادامه گفت و گوی خود با جماران، با انتقاد از برخی عملکردها در جریان بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس و خبرگان نیز، اظهارداشت: وقتی علل رد صلاحیت یکی از وزرایی که برای انتخابات مجلس ثبت نام کرده بود، را می خواندم، نوشته بودند به موجب بند یک، ایشان به اسلام و جمهوری اسلامی التزام ندارد. وزیری که از روز اول انقلاب مسئولیت داشته! او بیش از 30 سال است که در این نظام کار می کند و شما بعد از این چند دهه متوجه شدید که التزام ندارد! روز اول این را می دیدید! در ادامه برای او نوشته بودند، به موجب بند 3، ایشان به ولایت فقیه التزامی ندارد. بعد از 35 سال متوجه شده اند که به ولایت فقیه التزام ندارد!
سوء شهرت در محل، یکی از دلیل رد صلاحیت یک وزیر باسابقه!
خرم افزود: اینها قابل تحمل است، یک سری برخورد ها و تهمت های روتین است. برای او زده بودند که به موجب بند 5 رد صلاحیت می شوید که براساس آن شما سوء شهرت در محل دارید. یعنی در محل او را چاقوکش و عربده کش و مزاحم مردم و نوامیس مردم می بینند! این در خور شان جمهوری اسلامی است که با مهندسش آن گونه برخورد کند و با مهندس دیگرش که در هیات دولت است اینگونه! بعد هم می توان انتظار داشت همه چیز سر جایش درست و خوب باشد و مردم هم راضی باشند!
این همه توطئه کردند و عربده کشیدند که در نظام مهندسی کار نمی شود
اکنو ن بگویند خودشان چه گلی به سر نظام مهندسی زدند!
وزیر پیشین راه و ترابری با ابراز این عقیده که این همه توطئه کردند و عربده کشیدند که در نظام مهندسی کار نمی شود، قبلی ها کنار آمدند، جدیدها شروع کردند. اکنون بگویند چه گلی به سر نظام مهندسی زدند! چه کردند! چه مشکلی را حل کردند! گفت: نظام مهندسی قبلی، در تصویب سه رشته که مشمول مقررات نبود، شامل نقشه برداری، ترافیک و شهرسازی تلاش کرد و این سه رشته را مشمول مقررات کرد. از رشته های فرعی و مرتبط به رشته اصلی ارتقا یافتند. ما برای بیمه مهندسین، از صحن مجلس مصوبه گرفتیم. فرد جدید، برای اینکه عملکرد خود را مثبت نشان دهد، آن مصوبه را نادیده گرفت، دوباره پیشنهاد داد و رد شد! بیمه 7درصدی را کردند بیمه خویش فرما، اما باز هم قبول نکردند! ما چهار ماه دنبال این قضیه دویدیم تا مصوبه را از مجلس گرفتیم.
وی ضمن بیان انتقاد نسبت به عملکرد مسئولان جدید نظام مهندسی، افزود: در سازمان نظام مهندسی، تنها 2 نفر بیمه تکمیلی داشتند، یکی از اقداماتی که شد این بود که همه را بیمه تکمیلی کردیم. 50درصد حق بیمه را هم سازمان می داد. پول ساختمانی که اکنون در آن نشسته اند را پرداخت کرده بودند، اما سندش را نمی دادند، حتی پیغام برای من فرستادند که خوابش را ببین! ساختمان در موقعیت اداری درجه یک تهران است. ظرف شش ماه من سند تک برگی اش را روی میز شورای مرکزی گذاشتم. یعنی 400میلیارد تومان پول نقد به جیب مهندسان رفت.
خرم در ادامه، توضیح داد: هزار متر زمین، روبروی شهرداری منطقه 2 بود و سازمان نظام مهندسی پول آن را هم داده بود. شهرداری آن را خورده و رفته بود. تمام اسنادش را بیرون کشیدیم و با شهردار جلسه گذاشتیم. شهردار منطقه 2 قبول کرد که این ملک برای سازمان نظام مهندسی است. آن را فضای سبز کرده بود و ما اعلام کردیم باید معوض آن را بدهد. معوض دادن را قطعی کردیم. بعد از ما اصلا پیگیری نکردند که این زمین را که معوضش قطعی شده بود، بگیرند. آن هم برخوردشان در رد صلاحیت ها! نارضایتی عمومی که اکنون در مهندسین ایجاد شده، نتیجه برخوردهای نسنجیده و کار اصلی را رها کردن است.
سازمان نظام مهندسی اصلا تعطیل است!
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان اضافه کرد: برای فعال کردن امر مسکن، که بزرگترین رقم سرمایه ای هر خانواده است، راهکار ارائه کردم، سازمان نظام مهندسی اصلا تعطیل است! فقط هنرشان این شده که با 40 پرسنلی که وضعیت استخدامی شان را طبق قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان درست کردیم، برخورد غیرقانونی کنند. ما مشاور گرفتیم، با وزارت تعاون هماهنگی هایی کردیم و دستورالعمل تهیه شد و آن را تائید کردند. وضعیت استخدامی پرسنل سازمان نظام مهندسی را با این دستورالعمل تطبیق دادیم. حدود 15 نفر، قرارداد سه ساله و حدود 12 نفر پنج ساله و 6 نفر هم دائمی قرارداد بستند و حدود 2 نفر هم یک ساله شد. تکلیف استخدامی این افراد با نظارت وزارت تعاون روشن شد. تمام احکام را ثبت دفاتر وزارت تعاون کردیم. این مساله اکنون تبدیل به حقوق مکتسبه پرسنل شده است.
صوری، هیات تخلفات تشکیل دادند و بدون انجام تخلف، محکوم کردند
کسی نیست در این مملکت به داد مردم برسد؟!
خرم تاکید کرد: هیچ مقامی نمی تواند حقوق مکتسبه را از کسی سلب کند، مگر با حکم قاضی و یا تغییر مصوبه مجلس. همه را تهدید کردند که اگر حکم 5 ساله، 3 ساله و دائم را پس ندهید، اخراجتان می کنیم و اخراج هم کردند! وادار کردند که آنها بروند احکامشان را پس دهند! حقوق مکتسبه ای که نمی شود هیچ خدشه ای به آن وارد کرد، را نادیده گرفتند. بعد به طور صوری، هیات تخلفات تشکیل دادند و بدون انجام تخلف، محکوم کردند. کسی نیست در این مملکت به داد مردم برسد؟! هر کاری دلشان بخواهد می کنند و مردم فریادرسی ندارند!
یک جامعه مهندسی را بی آبرو کردند
وزیر راه می داند، اما سکوت کرده است
وی گفت: همین جا از وزیر محترم راه و شهرسازی می خواهم به این مساله رسیدگی کند. این وضعیت به ایشان هم گزارش شده است اما تاکنون سکوت کرده است. نمی دانم از چه چیز مدیریت جدید سازمان نظام مهندسی می ترسند! رسیدگی کنند اگر حق با پرسنل است مشخص شود و اگر مسائلی که مطرح کرده ام واقعیت دارد، تصمیم بگیرند. یک جامعه مهندسی را بی آبرو کردند. دیگر حیثیتی برای جامعه مهندسی کشور نگذاشتند.
برای ریاست یک نیروی خود در نظام مهندسی، تبانی کردند
وزیر پیشین راه و ترابری، توضیح داد: برای ما هم مبهم بود که مساله دخالت در انتخابات نظام مهندسی چیست و ریشه آن کجاست! اخیرا شنیدم در سازمان نظام مهندسی کشور با سازمان اطلاعاتی یک نهاد خاص برای رد صلاحیت تعدادی از مهندسین تبانی شده، به طوری که با این رد صلاحیت ها، شخصی که می خواهند به عنوان رئیس رای بیاورد. رئیس معزول این نهاد خاص اطلاعاتی، با همکاری یکی، دو نفر از پرسنلش 350 پرونده برای رد صلاحیت افراد ساخت تا یک نیروی خودی به آنها اضافه شود. رئیس بعدی این نهاد خاص، این مساله را بررسی کرد، شنیدم گفتند صحت دارد و آنها پرونده سازی کردند. بعد از گذشت 45 سال از انقلاب زیبنده نظام است که بدون ارتکاب هیچ خطا و جرمی، کسی رد صلاحیت شود و یا محکومیت پیدا کند؟!
ماجرای رد صلاحیت خرم در انتخابات نظام مهندسی چه بود؟!
خرم افزود: صلاحیت من تائید شده بود و روزنامه هم خبر آن را منتشر کرده بود. یعنی چهار مرجع اصلی، شامل ثبت احوال، نیروی انتظامی، قوه قضائیه و وزارت اطلاعات درباره صلاحیتم پاسخ مثبت داده بودند. بعد ازظهر قبل از روز انتخابات، از طرف این سازمان اطلاعاتی خاص، با هیات اجرایی انتخابات تماس گرفتند و گفتند 11 نفر را رد صلاحیت و از لیست خارج کنید! هیات اجرایی ابتدا نپذیرفت و گفت که این خواسته باید به صورت کتبی اعلام شود، ساعت 7 شب انتخابات، 11 اسم را مکتوب به هیات اجرایی می دهند و می گویند اینها صلاحیت ندارند!
وی پرسید: چرا مسئولین نظام، تحمل می کنند که با یک جامعه مهندسی با 550 هزار مهندس، که بزرگترین نهاد مدنی حداقل در کشور خودمان است، این گونه برخورد شود!
برنامه ها در سازمان نظام مهندسی پیش نرفته است
رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی در پاسخ به این پرسش که آیا رد صلاحیت ها در نظام مهندسی و حضور افرادی که می خواستند در ریاست آن وضعیت ساخت و سازها در کشور را بهبود بخشیده است، گفت: این گونه نیست. هیچ کاری انجام نشده است. کارهایی که انجام می دهند از روی دفترچه برنامه ای است که من به شورا داده بودم چند برنامه از آن را در دستورکارشان گذاشتند و نتوانستند آن را به نتیجه برسانند. من تیم های کارشناسی برای مشاوره و طراحی زمینه های مختلف کاری انتخاب کرده بودم، در آن دفترچه 80 پروژه اولویت دار تعریف شده است. جالب این است که نه شورای هشتم و نه شورای نهم که در جریان چنین برنامه تقدیمی بودند، به خود زحمت ندادند آن را یک دور بخوانند و اصلا هم در دستور کار نگذاشته اند.
خانه سازی توسط چینی ها، تصمیمی سیاسی است
قرار است چین را داشته باشیم
خرم در ادامه گفت و گوی خود با جماران، درخصوص تصمیم شهرداری تهران برای استفاده از مهندسان چینی برای خانه سازی در تهران و اظهارات معاون شهرسازی شهرداری مبنی بر اینکه چند مهندس چینی کار را به پیمانکاران ایرانی آموزش می دهند تا آنها خانه سازی کنند، گفت: قبل از اینکه این تصمیمی فنی، اجرایی، حرفه ای و تخصصی باشد، مساله سیاسی است. قرار است چین را داشته باشیم. فرودگاه امام را که ما کار قرارداد فاز 3 و 4 آن را با 1.5 میلیارد دلار تمام کرده بودیم، اکنون با 25 میلیارد دلار می خواهد توسط چینی ها انجام شود!
فرودگاه ساز داشتیم، اما بعد از مصادره، نابودش کردیم!
تجهیزات بی کیفیت در فرودگاه امام به کار بردند
وی تاکید کرد: ما فرودگاه ساز داریم، شرکتهایی داریم که فرودگاه ساز بودند. شرکت «دی» که فاز یک فرودگاه امام خمینی را کار کرده است و متعلق به بنیاد است، برای سرمایه دار همدانی بود. پیمانکار همدانی فرودگاه ساز بود. اکنون این شرکت دی، مصادره شده و فرودگاه سازی را خراب کرده است. من که برای اولین بازدید از ساخت فرودگاه امام رفته بودم، پیمانکار جدید هم همراه ما بود. به دستشویی های ترمینال که رسیدیم، همین که روی ظرف مایع دستشویی دست گذاشتم، از جا پرید! چنین ظرف بی کیفیتی را در ورودی کشور گذاشته اند! کاشی دستشویی و سرویس ها، کاشی درجه دو بود. از سرپرست کارگاهشان پرسیدم در خانه خودت هم همین کاشی را استفاده کردی یا از کاشی ممتاز استفاده کردی؟! درجه یک هم استفاده نکردی! ادعای انقلابی بودنتان هم می شود! از اینجا که رفتی، ریش هایت را هم بزن! دیگر ادعا نکن که مسلمانی!
به اشتباهاتمان اقرار کنیم تا مسائل حل شود
ما و شما می دانیم که مردش نیستید
خرم ادامه داد: بخواهیم مسائل را حل کنیم، باید از این دنیایی که ساختیم و فضایی که ایجاد کردیم بیرون بیاییم. به اشتباهاتمان اقرار کنیم. خداوند می گوید، اگر توبه کنی، پذیرنده توبه است. از خطایی که کردید توبه کنید و وضعیت را اصلاح کنید. اما ما و شما می دانیم که مردش نیستید! همه گناه را گردن دیگری می اندازند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند!
بخش خصوصی ما خیلی زرنگ تر و متخصص تر از چینی ها هستند
به آنها میدان ندادیم
به چین امتیازاتی دادیم که در کشور بی سابقه است، بی سابقه!
وی با بیان اینکه چینی ها ، خانه می سازند اما با نفت 30درصد زیر قیمت جهانی، توضیح داد: آن 30 درصد پول نفتی که نمی دهند، برای آنها همه اش سود است. اگر این امتیاز را به پیمانکار ایرانی بدهند، با اشتیاق برای اجرای پروژه می دود. شرکت های بخش خصوصی ما خیلی زرنگ تر و بسیار متخصص تر از چینی ها هستند . اما به آنها میدان ندادیم. 25 تا 30درصد هم به جای اینکه به ما پول بدهند، کالا می دهند و در این کالا دادن هم بیش از 50 درصد سود دارند. در مجموع ساخت خانه توسط چینی ها سود بالای 100درصد برای آنها تضمین می کند. به چین امتیازاتی دادیم که در کشور بی سابقه است. بی سابقه!
با طرح خانه سازی توسط چینی ها، بر سر پیمانکاران داخلی زدیم
وزیر پیشین راه و ترابری معتقد است: با طرح خانه سازی توسط چینی ها، بر سر پیمانکاران داخلی زدیم. این توهین برای یک کمپانی که کارهای بزرگ در آسیای میانه کرده است و مورد احترام روسای جمهور است. یک پیمانکار ما که اتوبان ساوه – همدان ساخته، به قدری خوب، مودبانه و خیرخواهانه کار می کرد که رئیس جمهور او را مشاور اجرایی خود گذاشت. ما در ایران به همین پیمانکار میدان نمی دهیم. چین هم از این امتیازات استفاده می کند تا احیانا در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل ، نظر مخالف به تصویب قطعنامه بدهد تا رایی به ضرر ایران داده نشود. هر چند که تجربه ثابت کرده است که در گذشته، چین و روسیه در پیمان منع اشاعه هسته ای، با آمریکا همراهی کامل دارند و در همه قطعنامه هایی که در این باره علیه ایران داده شده است، اولین امضاها را کرده اند.
حالا باز هم از همان سوراخ چین و روسیه گزیده شوید!
خانه سازی توسط چینی ها حقارت جامعه مهندسی است
چه منافعی در جیب چین کردیم!
خرم گفت: حالا باز هم از همان سوراخ چین و روسیه گزیده شوید! طوری شده بود که می گفتم مومن هیچ وقت از یک سوراخ بیش از 100بار گزیده نمی شود. یک بار را به 100 بار رساندیم! من که از روی هوای نفس یا از روی احساسات درونم حرف نمی زنم. 45 سال مدیریت اجرایی داشتم. حرفی که زده می شود، حرفی کارشناسی است. تصمیمی که برای خانه سازی توسط چینی ها گرفته اند، حقارت جامعه مهندسی است. مشت محکم کوبیدن به صورت مردم و بی توجهی به منافع آنها است. با پول نفت ایران، برای چین اشتغال و آبرو و منافع درست می کنند. چه می خواهند از این بهتر! باید روشن شود، ما با این تصمیم چه منافعی در جیب چین کردیم!