بعد از کشته‌شدن ده نفر از نیروهای یمنی توسط امریکا در دریای سرخ و با اعلام تهدید وزیر دفاع انگلیس درباره آمادگی برای حمله مستقیم به یمن، ایران ناوشکن البرز را برای اجرای مأموریت به خلیج عدن اعزام کرد. اما چه میزان ممکن است تنش‌ها در دریای سرخ به سمت رویارویی مستقیم نظامی پیشروی کند؟ چه سناریوهایی پیش روی امریکا و یمنی‌ها است؟

به گزارش مردم سالاری آنلاین، وزیر دفاع انگلیس در اظهارنظری گفته با ادامه‌یافتن حملات حوثی‌ها، در «اقدام مستقیم» علیه آنها تردید نخواهد کرد. بعدازاین اظهارنظر ناوشکن البرز در قالب ناوگروه ۹۴ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با عبور از تنگه باب‌المندب وارد دریای سرخ شد. برابر آنچه که خبرگزاری تسنیم گزارش داده ناوگروه‌های ارتش از اوایل سال ۸۸ تاکنون مأموریت خود را در آب‌های آزاد برای تأمین امنیت خطوط کشتی‌رانی و مقابله با دزدان دریایی و مأموریت‌های دیگر آغاز کرده‌اند.

از سوی دیگر اخیراً و بعد از افزایش تنش در جریان جنگ غزه، تحولات در منطقه خلیج عدن و تنگه باب المندب روند شتابانی به خود گرفته است. در همین راستا جنبش انصارالله یمن چندی پیش اعلام کرد به کشتی‌های اسرائیلی و یا هر کشتی خارجی به مقصد اسرائیل اجازه عبور از تنگه باب المندب را نخواهد داد. پس از این موضع‌گیری انصارالله و هدف قرارگرفتن چند کشتی خارجی و اسرائیلی در این منطقه، آمریکا سعی کرد با اعزام ناوهای رزمی و همچنین تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی از منافع اسرائیل در منطقه پشتیبانی کند. موضوعی که تنش‌ها در منطقه را افزایش داده است.

بالاگرفتن تنش‌ها در دریای سرخ توسط انگلیس و امریکا

چه آنکه رسانه‌های غربی نیز گزارش دادند که بریتانیا در حال بررسی حملات هوایی به حوثی‌های یمن است. پس از آنکه ایالات متحده اعلام کرد نیروی دریایی این کشور، سه قایق را که یک کشتی کانتینری را در دریای سرخ هدف قرار داده بود، غرق کرده و سرنشینان آن را کشت. یمنی‌ها در پاسخ به کشته‌شدن ده نفر از نیروهای انصارالله نسبت به ادامه تهدیدات امریکا در دریای سرخ هشدار دادند. در همین حال دولت بایدن به‌جای فشار بر اسرائیل برای متوقف کردن حملات به نوار غزه، اکنون ناوگان‌های خود را برای حفاظت از منافع اقتصادی، سیاسی و نظامی تل‌آویو بسیج کرده است. در بحبوحه افزایش عملیات دریایی انجام شده علیه کشتی‌های وابسته به اسرائیل توسط نیروهای انصارالله یمن، واشنگتن رسماً ادعا کرده که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از گسترش جنگ اسرائیل به یک رویارویی منطقه‌ای انجام می‌دهد و علناً از تل‌آویو خواسته تا حملات خود را به غیرنظامیان در نوار غزه کاهش دهد.

امریکا به دنبال نقش بیشتر در دریای سرخ است

هفته گذشته، پس ازآنکه حملات نظامیان یمنی برای متوقف کردن کشتیرانی مرتبط با اسرائیل شتاب گرفت، تزاچی هانگبی، رئیس شورای امنیت ملی اسرائیل اعلام کرد که "اگر جهان از آن مراقبت نکند، ما اقدام خواهیم کرد." این پس از گفتگوی لوید استین وزیر دفاع امریکا با همتای سعودی خود خالد بن سلمان در مورد "تهدیدات حوثی‌ها برای آزادی ناوبری در دریای سرخ" در اوایل ماه جاری بود. سالیوان زمانی که مذاکرات در حال انجام برای تشکیل یک ائتلاف دریایی جهت عبور ایمن کشتی‌ها را راه‌اندازی کرد، مسائل را روشن‌تر کرد، کوشش کردند نیروهایی شامل ۱۵ کشور از جمله ایالات متحده، عربستان سعودی، مصر و اردن را سازماندهی کنند. از زمان حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، حوثی‌ها با موشک‌های کروز و هواپیماهای بدون سرنشین، اهدافی را در اسرائیل هدف قرار دادند.

استراتژی فشار حوثی‌ها علیه امریکا و اسرائیل

ناظران سیاسی می‌گویند حوثی‌ها که در جنگ نامتقارن ماهر هستند، اهمیت اهرم فشار سیاسی را به خوبی درک کرده‌اند. توانایی آنها برای حمله به اهداف در عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هر چیز دیگری سعودی‌ها را به میز مذاکره کشاند. اکنون حوثی‌ها از همان استراتژی برای جلوگیری از حملات تلافی‌جویانه ایالات متحده و اسرائیل استفاده می‌کنند. اگر اسرائیل و ایالات متحده حملات هوایی علیه حوثی‌ها انجام دهند، حوثی‌ها به نوبه خود با حملات نامتقارن علیه کشتیرانی دریای سرخ و زیرساخت‌های انرژی منطقه‌ای پاسخ خواهند داد. کارشناسان روابط بین‌الملل می‌گویند استفاده حوثی‌ها از تهدیدات نامتقارن، حداقل در حال حاضر، نتیجه می‌دهد. اگر چه شانس کمی وجود دارد که حوثی‌ها با نیروهای اسرائیلی درگیر شوند؛ اما تبلیغات خوب حوثی‌ها در مورد حمله به اسرائیل و "کشتی‌های اسرائیلی" غرور ملی را در میان بسیاری از یمنی‌ها برانگیخته است.

درحالی‌که حوثی‌ها درگذشته سایت‌هایی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی را بادقت هدف قرار داده‌اند، امارات متحده عربی و عربستان سعودی هر دو در حال تلاش برای ارتقای و گسترش شبکه دفاع هوایی خود هستند. اما مسئله آنجا است که نه امارات متحده عربی و نه عربستان سعودی نخواهند توانست از پروژه‌های اقتصادی که زیر ضرب حملات حوثی‌ها قرار خواهد گرفت، محافظت کنند. چه آنکه عربستان سعودی همچنان درگیر مذاکرات یک‌جانبه با حوثی‌ها است و به‌عنوان ترمز حملات تلافی‌جویانه اسرائیل و ایالات متحده عمل کرده است. عربستان سعودی که جنگ با حوثی‌ها را آزمایش کرده، می‌داند که مذاکره همراه با وعده‌های کمک یا سرمایه‌گذاری و همچنین فشار بر حوثی‌ها از طریق چین، عمان و احتمالاً روسیه بادوام‌تر از بازگشت به جنگ است.

حمله احتمالی امریکا چگونه خواهد بود؟

در چنین شرایطی بعید است که دولت بایدن بخواهد کاری انجام دهد که تنش‌ها را در منطقه افزایش دهد، اما در نهایت ممکن است تنش در یک نقطه به اوج برسد. ناظران سیاسی معتقدند هر گونه حمله در سناریوی اول توسط موشک‌های کروز تاماهاوک انجام خواهد شد. این اتفاق پیش‌ازاین در سال ۲۰۱۶ با حملات موشکی امریکا به رادارهای ساحلی حوثی‌ها در یمن رخ‌داده بود. سناریوی دوم توسط جنگنده‌های امریکایی که از یو اس اس ایزنهاور پرواز می‌کنند اجرا خواهد شد و آنها اهدافی را در یمن هدف قرار خواهند داد، اما مانع اصلی این هواپیماها، دفاع هوایی حوثی‌ها است که هرگونه حمله هوایی را پیچیده خواهد کرد. چه آنکه موشک‌های دفاع هوایی حوثی‌ها قبلاً یک هواپیمای بدون سرنشین امریکایی را در سواحل یمن سرنگون کرده‌اند.

دست نه‌چندان باز امریکا و انگلیس برای حمله یمن

درحالی‌که ایالات متحده و انگلیس اهداف استراتژیک خود را دنبال می‌کنند، یک نگرانی واقعی وجود دارد که می‌تواند وضعیت ژئوپلیتیکی بی‌ثبات دریای سرخ را بی‌ثبات‌تر کند و سایر قدرت‌های بزرگ را به معادله جدیدی وارد کند. اگر برنامه اصلی امریکا و متحدانش، نابودی توانایی‌های نظامی یمن باشد، ناظران سیاسی می‌گویند صنعا به‌شدت پاسخ خواهد داد و یمن می‌تواند «دریای سرخ را برای سال‌ها هدف تهدید قرار دهد». این کارشناسان معتقدند که انصارالله "تهدیدات دفاعی" خود را در پاسخ به تهدیدات ایالات متحده که از طریق واسطه‌ها اعلام کرده است. از جمله این تهدیدات انهدام کشتی های نفتی و ایجاد آلودگی زیست محیطی خواهد بود که خود به خود از عبور کشتی های تجاری جلوگیری خواهد کرد. براین‌اساس به نظر می‌رسد گزینه‌های واشنگتن و تل‌آویو در مقابله با یمن محدود است و وضعیت دریای سرخ از هر زمانی بعد از جنگ جهانی دوم پیچیده تر شده است.