عربستان سعودی آماده است تا از مواضع عمومی طولانی مدت خود علیه عادی سازی با اسرائیل در غیاب راه حل دو کشوری برای مناقشه اسرائیل و فلسطین صرف نظر کند، اما انتظار نمی رود که ریاض با توافقی موافقت کند که در آن مسئله پیشرفت قابل توجه در راستای حاکمیت فلسطین در نظر گرفته نشده باشد.

به گزارش مردم سالاری آنلاین، ایالات متحده عزم خود را برای تسریع روند عادی سازی رابطه عربستان سعودی با رژیم اسرائیل جزم کرده است. روزنامه تایمز اسرائیل در گزارشی در این باره نوشته است:  یک مقام آمریکایی و یک مقام فلسطینی روز یکشنبه به ما گفتند که قرار است هیئتی از مقامات ارشد آمریکایی این هفته برای دیدار با همتایان سعودی به منظور گفت و گو درباره توافق بالقوه عادی سازی رابطه بین عربستان  و اسرائیل به ریاض سفر کند.

حضور همزمان هیات های آمریکایی و فلسطینی در ریاض

سفر برت مک گورک، نماینده خاورمیانه کاخ سفید و باربارا لیف، دستیار وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک، کمی بیش از یک ماه پس از سفر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده به عربستان سعودی با همین هدف، انجام خواهد شد و به عزم مستمر واشنگتن برای میانجیگری در این معامله سیاسی – امنیتی اشاره دارد. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز با همین ماموریت در ماه ژوئن از ریاض دیدن کرد.

دیدار مک گورک و لیف با سفر یک هیئت فلسطینی به رهبری حسین الشیخ، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین به ریاض همزمان خواهد شد تا در مورد آنچه رام الله امیدوار است از توافق عادی سازی عربستان و اسرائیل به دست آورد، گفت و گوهای موازی صورت بگیرد.

به گزارش این روزنامه سخنگوی کاخ سفید درخواست اظهار نظر را رد کرد در حالی که سخنگوی وزارت خارجه گفت که آنها چیزی برای اعلام ندارند. سخنگوی سفارت عربستان سعودی در واشنگتن به درخواست برای اظهار نظر پاسخی نداد.

عقب نشینی ریاض از پیش شرط تشکیل دو کشور؟

عربستان سعودی آماده است تا از مواضع عمومی طولانی مدت خود علیه عادی سازی با اسرائیل در غیاب راه حل دو کشوری برای مناقشه اسرائیل و فلسطین صرف نظر کند، اما انتظار نمی رود که ریاض با توافقی موافقت کند که در آن مسئله پیشرفت قابل توجه در راستای حاکمیت فلسطین در نظر گرفته نشده باشد.

هفته گذشته، سه مقام به تایمز اسرائیل گفتند که تشکیلات خودگردان فلسطین به دنبال گام‌های «بازگشت‌ناپذیر» است که در چارچوب مذاکرات برای توافق عادی‌سازی بین اسرائیل و عربستان سعودی، تضمین تلاش ها برای تشکیل کشور فلسطین باشد.

اقدامات پیشنهادی شامل حمایت آمریکا از به رسمیت شناختن کشور فلسطین در سازمان ملل، بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیت المقدس که در طول تاریخ به فلسطینی ها خدمت می کرد، لغو قوانین کنگره که تشکیلات خودگردان فلسطین را یک سازمان تروریستی توصیف می کند، انتقال کنترل اراضی کرانه باختری از اسرائیل به فلسطین و تخریب پاسگاه های غیرقانونی در کرانه باختری رود اردن است. این گام ها پیروزی های بزرگی برای تشکیلات خودگردان خواهد بود که در سال های اخیر دستاوردهای دیپلماتیک کمی داشته است.  با این حال، این خواسته ها  با خواسته‌های گسترده‌تری که رام‌الله از مدت‌ها پیش مطرح کرده، فاصله زیادی دارند.

لیست طولانی مطالبه های سعودی از واشنگتن

روزنامه تایمز اسرائیل در ادامه این گزارش ادعا کرده که مقام های آمریکایی روی خوش چندانی به این مطالبه های تشکیلات خودگردان نشان نداده اند. از سوی دیگر ایده امتیاز دادن به فلسطین در قالب توافق عادی سازی رابطه اسرائیل با عربستان با مخالفت تندروهای اسرائیلی مواجه خواهد شد. وزیر دارایی این رژیم هفته گذشته اعلام کرد که  این ایده که اسرائیل به عنوان بخشی از توافق عادی سازی، به فلسطینی ها امتیاز می دهد، یک "ساختگی" است.

از سوی دیگر بخش عمده‌ای از خواسته‌های عربستان سعودی معطوف به ایالات متحده است و تا کنون تمرکز بر مذاکرات بین دولت بایدن و ولیعهد سعودی محمد بن سلمان بوده است. ریاض به دنبال یک معاهده امنیتی متقابل مانند ناتو است که ایالات متحده را ملزم می کند در صورت حمله به عربستان سعودی از آن دفاع کند، برنامه هسته ای غیرنظامی تحت حمایت ایالات متحده در عربستان سعودی و توانایی خرید تسلیحات پیشرفته تر از واشنگتن از دیگر مطالبه های عربستان از آمریکا است.

در مقابل، ایالات متحده به دنبال این است که ریاض روابط اقتصادی و نظامی خود با چین و روسیه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و آتش بس را که به جنگ داخلی در یمن پایان داد، تقویت کند. هر گونه معاهده جدید ایالات متحده با عربستان سعودی مستلزم حمایت دو سوم مجلس سنا است. بخش آخر با توجه  به عدم تمایل جمهوری خواهان به پیروزی بایدن در حوزه سیاست خارجی در سال انتخابات و نگرانی عمده دموکرات ها در مورد سابقه حقوق بشر ریاض به سختی قابل تحقق است.