در سالهای اخیر، نام موقعیت شغلی «مدیر محصول» به تعداد دفعات بسیاری در میان آگهیهای شغلی به چشم میخورد و به یکی از پرتکرارترین آگهیهای استخدام تبدیل شده است؛ بهگونهای که مدیران منابع انسانی سازمانها و ادارات متعددی به دنبال استخدام مدیر محصول توانمند هستند. اما هنوز بسیاری از کارجویان با این شغل، آشنایی چندانی ندارند و نمیدانند یک مدیر محصول کیست و چه کاری انجام میدهد. به همین دلیل در مقاله پیش رو، قصد داریم به این سوالات پاسخ داده و به بررسی مهارت های موردنیاز مدیر محصول بپردازیم.
معرفی شغل مدیر محصول
مدیر محصول که با نام product manager نیز شناخته میشود،وظیفه انجام مراحل تولید یک محصول از مرحله ابتدایی طوفان فکری و ایده تا عمل را برعهده دارد. در واقع، یک مدیر محصول باید جهت و سمتوسوی فرایند را تعیین کرده و استراتژیهای مختلف را طراحی نماید. در نتیجه این امر، کل فرایند بهصورت منظم، مستمر و گامبهگام پیش میرود تا بدین ترتیب، محصول یا خدمات موردنظر تولید و به دست مخاطبین و مشتریان برسد.(برای مشاهده توضیحات و ارسال رزومه جهت استخدام مدیرمحصول، روی لینک مشخصشده، کلیک کنید.)
یک مدیر محصول باید بین استراتژیها و برنامههای راهبردی سازمان خود، دانش فنی و علم نیازسنجی مشتریان پیوند برقرار کند تا محصولی کاربردی، کارآمد، باارزش و با طول عمر بالا تولید گردد. در حقیقت، مدیر محصول باید با تمرکز روی بهینهسازی محصولات گوناگون، هم به اهداف سازمانی دستیافته و درآمدزایی ایجاد کند و هم پاسخگوی نیازهای بنیادین مشتریان باشد.
مدیران محصول پس از بررسی و تجزیه و تحلیل بازار، ارزیابی رقبا و گردآوری اطلاعات جامع، باید محصولات یا قابلیتهای سازمان را اولویتبندی کنند تا علاوه بر متمرکز باقیماندن گروه، مدیران ارشد نیز نسبت به چشماندازی که بر مبنای تحلیلها و اولویتهای موجود ترسیم شده است، ذهنیت جامع و کاملی به دست آورند و با آن همراه گردند. علاوه بر این، یک مدیر محصول توانمند باید بتواند با اعضای تیم همکاری کند تا برنامهای قابل پیاده سازی برای عملیکردن ایدههای مختلف طراحی شود.
شرح وظایف مدیر محصول
همانطور که در قسمت شرح وظایف آگهیهای استخدام مدیر محصول مشاهده کردید، این فرد وظایف مختلفی را بر عهده دارد و با انجام این وظایف، به پیشبرد اهداف استراتژیک سازمانهای مختلف کمک می کند. از جمله مهم ترین وظایف مدیر محصول میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• شناخت نیازها و چالش های مشتریان و ارائه راهحل برای آنها
• تدوین نقشه یا راهبرد بر مبنای راهحلهای موجود و تکمیل نمودن طرحهای سرمایهگذاری و توسعه محصول جدید
• برقراری ارتباط با تیم های مختلف مهندسی، تحقیق و توسعه تا هنگام شکلگیری فرایند تولید محصول
• آمادهسازی بخش فروش و بازاریابی پس از آماده عرضه شدن کالا یا خدمات موردنظر
• تجزیه و تحلیل و بررسی مستمر وضعیت قیمت، سایر رقبا، تبلیغات مختلف و نوع ارتباط با مخاطبان و مشتریان و انجام فعالیتهایی در راستای پیشرفت و توسعه محصول، در صورت نیاز
• تحلیل داده های دریافتی، طبقهبندی و منظم نمودن آنها
• سخنرانی در رویدادهای مهم و تهیه مقاله یا کتاب در زمینه معرفی محصول موردنظر
• جذب و استخدام و مدیریت کارکنان فروش و نظارت بر عملکردهای آنها
• نظارت بر فعالیتهای فروش و بازاریابی و همچنین توسعه کمپینها و خلاقیتهای بازاریابی
• نظارت بر فرایند سفر مشتری برای استفاده نمودن از محصول و بهینهسازی رابط کاربری
• ارائه گزارشهای تغییر شرایط به گروه اجرایی و استفاده نمودن از بازخورد آنها برای راهبردها
• تجزیه و تحلیل هزینهها، برنامه ریزی بودجه با مدیران مالی و تهیه و ارائه نمودن گزارش عملکرد مالی
• مدیریت توقف تولید محصول قدیمی و انجام فرایند جایگزین نمودن محصولی جدید
• انجام فرایند برنامه ریزی برای توسعه محصول یا آپدیت کردن محصول و اضافه نمودن ویژگیهای جدید به آن باتوجه به ترندها و وضعیت بازار
انواع مدیر محصول
همانطور که پیشتر گفته شد، سازمانها و ادارات بسیاری به دنبال استخدام مدیر محصول هستند. هر یک از این سازمانها و ادارات بر اساس اهداف استراتژیک، شرایط کاری و نوع فعالیت خود، خواستههای متفاوتی از مدیر محصول دارند. بر این اساس، مدیریت محصول به شاخههای مختلفی تقسیم میشود که از جمله مهمترین آنها میتوان به سه مورد زیر اشاره کرد:
• مدیر محصول نرم افزار
• مدیر محصول دوره آموزشی
• مدیر محصول فنی
در ادامه به توضیح مختصر درباره هر یک از این سه مدیر محصول خواهیم پرداخت.
مدیر محصول نرم افزار
امروزه سهم قابلتوجهی از محصولات موجود در بازار را کالاهای دیجیتال به خود اختصاص دادهاند. نرمافزارها نیز یکی از رایجترین و گستردهترین محصولات دیجیتال در بازار امروز محسوب میشوند. به همین دلیل، شرکتهای بسیاری به مدیر محصول نرم افزار برای پیشبرد اهداف خود نیاز دارند.
یک مدیر محصول نرم افزار باید با کدنویسی آشنا باشد تا بتواند برنامه ریزی لازم برای تولید نرم افزار جدید یا بهروزرسانینرمافزارهای موجود را انجام دهد. علاوه بر این، در صورت مسلط بودن این فرد به دانش کدنویسی، مذاکره او با مشتریان، درک خواستههای آنها و اعمال تغییرات موردنظر مخاطبین، بهتر صورت خواهد گرفت.
مدیر محصول دوره آموزشی
دورههای آموزشی یکی از کالاهای دیجیتال در بازار کنونی محسوب میشوند که سهم قابلتوجهی را به خود اختصاص دادهاند. افرادی که تمایل به برگزاری دورههای آموزشی حرفهای دارند، معمولا به دنبال استخدام مدیر محصول هستند که از این طریق بتوانند با یک استراتژی صحیح و بر اساس نیاز دانشجویان، دورههای آموزشی را تدوین کنند و در نهایت به فروش بیشتری برسند.
مدیر محصول فنی
محصول فنی میتواند طیف گستردهای از محصولات، از ماشینآلات صنعتی گرفته تا برنامههای تخصصی را در بر بگیرد.یک مدیر محصول فنی باید بر مهارتهای مرتبط با محصول فنی موردنظر تسلط داشته باشد. برخی از متخصصین، موقعیت شغلی مدیر محصول نرم افزار را نیز زیرمجموعهای از مدیریت محصول فنی میدانند.
مهارت های لازم برای استخدام مدیر محصول
یک مدیر محصول، بسته به شرح وظایف و نوع فعالیت خود، به یک سری مهارتهای منحصر به فرد نیاز دارد. اما بهطورکلی میتوان مهم ترین مهارتهای موردنیاز برای یک مدیر محصول را شامل موارد زیر دانست:
• فن بیان قوی
• مهارتهای مذاکره
• توانایی مدیریت و رهبری
• توانایی انجام چند کار بهصورت همزمان
• توانایی برقراری ارتباط موثر
• قدرت تصمیم گیری بهویژه در شرایط بحرانی و پیچیده
• دقت بالا و توجه به جزئیات
• مهارتهای تحلیلی
• مدیریت زمان
جمعبندی و سخن پایانی
در این مقاله به معرفی شغل مدیر محصول و انواع مدیران محصول پرداخته و وظایف یک مدیر محصول و مهارتهای موردنیاز برای استخدام مدیر محصول را بررسی نمودیم. همانطور که مشاهده کردید، یک مدیر محصول نقش کلیدی در یک سازمان داشته و به پیشبرد اهداف استراتژیک سازمان کمک می کند. علاوه بر این، شغل مدیر محصول یک شغل پرتقاضا بوده و با کمی پشتکار و جستجو در سایتهای کاریابی میتوان به شغل دلخواه خود در این حوزه دست پیدا کرد.