مردم سالاری آنلاين - نکیر و منکر کیستند؟

نَکیر و مُنْکَر یا بَشیر و مُبَشِّر، نام دو فرشته‌ای است که در شب اول بعد از دفن، وارد قبر شده و از اعتقادات و اعمال مُرده سؤال می‌کنند. اگر شخصِ درگذشته کافر باشد، این فرشتگان چهره‌ای مخوف داشته و نکیر و منکر خوانده می‌شوند و اگر درگذشته مومن باشد، این فرشتگان با روی زیبا با او روبه‌رو می‌شوند که در این صورت به آن ها بشیر و مبشر گفته می‌شود.

پس از به خاکسپاری میت، دو فرشته که مأموران بررسی اعتقادات شخص تازه‌در‌گذشته هستند، وارد قبر می‌شوند. در برخی روایات از این دو فرشته به «دو نگهبان قبر» تعبیر شده است. یکی در جانب راست و دیگری در جانب چپ متوفی قرار گرفته و شروع به پرسیدن سؤالاتی از او می‌کنند. چنانچه فرد کافر یا گناهکار باشد، آن دو ملک با چهره‌هایی وحشتناک بر او وارد می‌شوند و پس از آشکار شدن باطن میت، با عذابی شکننده از ناحیه آن دو که «نَکیر و مُنکَر» نام دارند مواجه شده و قبرش پر از آتش خواهد شد.
بشیر و مبشر
فرشتگانی که وارد قبر مؤمن می‌شوند با چهره‌هایی زیبا با او برخورد می‌کنند و پس از سؤال و جواب، به او بشارت بهشت داده و قبرش را با نعمت‌های الهی گسترش می‌دهند. از این دو فرشته با نام‌های«بَشیر و مُبَشِّر» یاد شده است.
چهره نکیر و منکر
در روایات، چهره نکیر و منکر چنین توصیف شده است: صدایشان مانند رعد غرنده و چشمهایشان مانند برق خیره کننده بوده و از آنها آتش می‌جهد ٬ دندانهای بلند و وحشتناکی دارند که تا زمین می‌رسد، فریاد آنها مو بر تن میت راست می‌کند و لال می‌شود.
البته چگونگی برخورد آنها با میت ٬ بر اساس ایمان یا انحراف او است ٬ و چهرۀ آنها در برخورد با افراد تفاوت دارد.

توانایی میت در پاسخ به سؤالات نکیر و منکر بر اساس همان روحیه و باطنی است که او در دنیا داشته است و مؤمنین گنهکار ممکن است در پاسخ به برخی سؤالات آنها ناتوان بوده و گرفتار عذاب شوند.
عوامل آسان‌کننده جواب
تعابیری همچون «شرّ نکیر و منکر» یا «هول نکیر و منکر» که در روایات آمده است نشانگر ترس و اضطرابی است که با دیدن این دو فرشته، به سراغ میت می‌آید؛ خواندن سوره ملک، برای خلاصی از ترس و وحشت پس از مرگ سفارش شده است؛ در برخی دعاها نیز خلاصی از این مرحله دشوار طلب شده است.
همچنین به نزدیکان میت سفارش شده پس از خاک‌سپاری میت، او را تنها نگذارند و با تلقین، خواندن قرآن و دعا، مونس او بوده و در پاسخ‌دادن به سئوالات نکیر و منکر یاری‌اش دهند.
علاوه بر اعتقادات صحیح و اعمال خیر انسان، زیارت اهل بیت به ویژه امام حسین(ع) که باطن آن شفاعت ایشان است نیز در یاری میت تأثیر زیادی دارد.