روند افزایشی حذف کارتخوان از سوی تعدادی از پزشکان، مشکلات بیماران را در پرداخت هزینه‌های خدمات درمانی بیشتر کرده است.

به گزارش مردم سالاری آنلاین،مدیر کل بازرسی سازمان مالیاتی کشور اعلام کرده امسال بر اساس گزارش‌های مردمی بیش از ۵۰درصد پزشکان فاقد کارتخوان بوده‌ و شش‌هزار پزشک هم شناسایی شده‌اند. اما ادعای سازمان مالیاتی را سازمان نظام پزشکی تأیید نمی‌کند و به‌ گفته علی سالاریان، معاون فنی و نظارت این سازمان، چنین آماری کذب است: «با وجودی که شاهد مالیات‌گریزی در اصناف مختلف هستیم اما سازمان امور مالیاتی مرتباً و عادتاً جامعه پزشکی را مورد عنایت قرار می‌دهد.»
رضا لاری‌پور، مشاور رئیس‌ کل و سخنگوی سازمان نظام پزشکی، هم می‌گوید: «چرا فقط درباره پزشکان چنین چیزی مطرح است؛ آن هم در حالی‌ که سایر اصناف هم همین شرایط را دارند و پول از مشتری را به‌ صورت کارت‌به‌کارت دریافت می‌کنند.»
تأیید یا رد این وضعیت از سوی هر دو سازمان، اما بروز یک چالش آسیب‌زا را تداوم داده؛ افزایش پزشکانی که کارتخوان‌ها را حذف کرده‌ و در نتیجه آن مشکلات بیماران در تامین پول نقد و کارت‌به‌کارت یا حتی پرداخت حق ویزیت‌های خارج از تعرفه چند برابر شده است. بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد با اینکه وحید عزیزی، مدیر کل بازرسی سازمان مالیاتی کشور، بیشترین فرار مالیاتی پزشکان را استفاده‌نکردن از کارتخوان می‌داند اما در سوی دیگر برخی پزشکان با گردش مالی بالا، کارتخوان تعدادی از اصناف معاف از مالیات را هم مورد استفاده قرار می‌دهند یا شماره کارت بانکی اجاره‌ای در اختیار می‌گیرند. البته پزشکان جزو مشاغلی هستند که با وجود تایید خوش‌حسابی مالیات اما کمترین مبلغ را در این حوزه پرداخت می‌کنند.
رئیس مرکز برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی چندی پیش در این باره گفته بود: «سال گذشته حقوق‌بگیران و کارمندان ۹‌ میلیون‌ تومان مالیات دادند اما برخی مشاغل از جمله پزشکان و طلافروشان ابراز کردند که سالانه ۲.۵‌ میلیون‌تومان می‌توانند مالیات بپردازند.»‌
دستفروش‌ها کارتخوان دارند، پزشکان نه!
حذف کارتخوان در مطب‌ها و کلینیک‌های پزشکی، مصایب جدی بیماران و همراهان آنهاست. مرتضی این وضعیت را در مراجعه به کلینیک دندانپزشکی تجربه کرده و با بیان اینکه حتی دستفروش‌های مترو هم کارتخوان دارند اما پزشکان نه! او در این‌ باره توضیح می‌دهد: «زمانی که کارم انجام شد، خانم منشی اعلام کرد هزینه‌ را کارت‌به‌کارت کنم. نرم‌افزار بانک به‌ دلیل مشکلات اینترنت کار نمی‌کرد و مجبور شدم در هوای سرد این روزها و وضعیتی که به‌ دلیل درد دندان داشتم، مسافتی را برای پیداکردن عابربانک پیاده‌روی کنم.»
امیرعلی هم به توصیه پزشک ارتوپد، باید ۱۸جلسه درمانی را انجام دهد. او به نصب دستگاهی کوچک شبیه عابربانک‌ها در کلینیک‌ ارتوپدی اشاره می‌کند و می‌گوید: «با این دستگاه امکان کارت‌به‌کارت وجود دارد اما هر بار تراکنش، ۶۰۰ تا دو هزار تومان هم کارمزد از ما کم می‌کند. شاید مبلغ چندانی نباشد اما هزینه اضافه‌ای است که پزشکان تحمیل می‌کنند.»
خانم طلوعی هم یک سالی است که تحت نظر پزشک تغذیه قرار دارد و معتقد است که نبود کارتخوان باعث افزایش حق ویزیت‌ها شده: «ویزیت پزشک من ابتدای سال ۹۰ هزار تومان بود، خرداد ۱۱۰ هزار تومان شد و اول پاییز هم ۱۵۰ هزار تومان. هزینه را هم به‌ حساب منشی مطب واریز می‌کنیم. می‌گویند می‌توانیم پرداخت اضافه را پیگیری کنیم اما اینجا ماهی یک منشی عوض می‌کنند.»
رضا ۵۵ ساله است و به‌ دلیل نداشتن گوشی هوشمند یک چالش جدی در این‌ باره دارد: «چند وقت پیش به‌ دلیل پرش‌های شدیدی که در دست و پای چپم ایجاد شده بود در یکی از بیمارستان‌های دولتی بستری شدم. زمان ترخیص پزشک مغز و اعصاب این مرکز به من اعلام کرد دیگر بیمارستان نیایم و به مطبش مراجعه کنم. برای ویزیت ماهانه، سه ‌دوره به مطب رفتم و هر بار ۲۸۰ هزار تومان ویزیت پرداخت کردم. کارتخوان ندارند و باید کارت‌به‌کارت کنم. چون گوشی هوشمند ندارم، منشی مطب تمام اطلاعات و رمز کارتم را می‌گیرد و این کار را انجام می‌دهد. ریسک این مسئله خیلی بالاست و بماند که اگر دکتر در بیمارستان پذیرشم می‌کرد، همین حق ویزیت را هم نمی‌دادم.»
برخی پزشکان اما کارتخوان دارند؛ آن هم نه یکی بلکه دو تا و شاید هم بیشتر. مرتضی بیمار یکی از این پزشکان است و در این‌ باره می‌گوید: «داستان‌های عجیبی دارند، نصف هزینه را به یک کارتخوان می‌زنیم و نصف دیگر را به کارتخوان بعدی. بالای فیش یکی از این کارتخوان‌ها، اسم یک کتابفروشی قید شده و نمی‌دانم چرا از کارتخوان کتابفروشی در مطب استفاده می‌کنند.»
دردسرهای نبود کارتخوان، فقط برای بیماران نیست. منشی یکی از مطب‌های خصوصی هم از این شرایط گلایه‌مند است: «روزانه ۳۰ تا ۴۰ بیمار داریم و مجبورم واریزی همه آنها را چک کنم. کارم چندین برابر شده. گاهی پزشک هم از ما می‌خواهد که شماره کارت خودمان را به بیماران اعلام کنیم و این اصلا درست نیست.»
آمار فعالیت پزشکان در دسترس نیست
استفاده از دستگاه کارتخوان از سال ۹۱ و با هدف شفافیت سیستم بانکی و اعلام تراکنش‌های صاحبان اصناف به سازمان امور مالیاتی الزامی شد اما حالا با گذشت یک دهه نه‌تنها پزشکان که به‌ نظر می‌رسد سایر اصناف هم تمایلی به استفاده از کارتخوان‌ها ندارند و پولشان را به شیوه‌های دیگر از مشتریانشان می‌گیرند. حالا وحید عزیزی، مدیر کل بازرسی سازمان مالیاتی کشور، از رسیدگی دقیق‌تر پرونده پزشکانی که کارتخوان را حذف کرده‌اند خبر داده و گفته «دریافت تراکنش‌های بانکی این قبیل پزشکان از بانک مرکزی در دستور کار است تا استیفای حقوق مردم به‌درستی صورت گیرد.»
به‌ گفته این مسئول از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون بیش از ۱۵ هزار گزارش مردمی به سازمان امور مالیاتی واصل شده و سهم گزارش‌های موضوع پزشکان فاقد کارتخوان بیش از ۵۰ درصد است: «این موارد پس از بررسی‌های اولیه به ادارات امور مالیاتی مربوط، دادستانی انتظامی مالیاتی و سایر مراجع ذیصلاح ارجاع می‌شوند. همچنین اسامی هزار و ۷۸۶ نفر از پزشکان به سازمان نظام پزشکی ارسال شده و اسامی ۳۹۰۰ نفر دیگر هم در حال ارسال است.»
البته علی سالاریان، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی کشور، هم اوایل امسال افزایش تعداد پزشکانی که در مراکز درمانی و بیمارستان‌های دولتی از کارتخوان استفاده نمی‌کنند را تأیید کرده و دلیل آن را مالیات پلکانی عنوان کرده بود، اما حالا درباره ادعای جدید سازمان امور مالیاتی نسبت به نبود کارتخوان در میان نیمی از جامعه پزشکی انتقاداتی را مطرح کرده و می‌گوید: «سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت به‌ عنوان متولیان سلامت هنوز از تعداد حتی تقریبی پزشکان شاغل در کشور، پزشکان مهاجرت کرده یا پزشکانی که طبابت نمی‌کنند، بی‌خبرند. حال چگونه مسئولان سازمان امور مالیاتی با قاطعیت از نداشتن ۵۰درصدی کارتخوان ارائه‌دهندگان خدمات سلامت خبر می‌دهند.»
او تأکید می‌کند: «با شواهد موجود و به‌ دلیل فقدان پول نقد، هرگونه فعالیت اقتصادی بدون کارتخوان ممکن نیست. البته به‌ دلیل مسئولیت تضامنی سازمان نظام پزشکی با سازمان امور مالیاتی، اخیراً بیش از ۲۰۰ نامه به نظام پزشکی شهرستان‌ها ارسال و اسامی همکارانی که از سوی سازمان امور مالیاتی به‌ عنوان افرادی که پرونده مالیاتی و کارتخوان ندارند، پیگیری شد. در گزارش ارسالی مشخص شد یا مطب این همکاران تعطیل شده یا این ادعا خلاف و کذب بوده است.»
اداره امور مالیاتی‌، جدی‌تر عمل کند
در دعوایی که برای خوش‌حسابی و فرار مالیاتی پزشکان میان سازمان‌ها شکل گرفته، مهم‌ترین نکته مشکلات بیمارانی است که برای پرداخت هزینه خدمات درمانی پزشکان، چالش‌های زیادی را تجربه می‌کنند. رضا لاری‌پور، مشاور رئیس‌ کل و سخنگوی سازمان نظام پزشکی، در این‌ باره و در پاسخ به این سؤال که تا چه زمانی باید دود نبود نظارت‌ها در این حوزه به چشم بیماران برود، می‌گوید: «این کار بسیار نامناسبی است که صاحبان اصناف و حتی پزشکان به‌ دلیل نداشتن کارتخوان یا قطعی دستگاه، مردم یا بیماران را معطل و سرگردان کند اما نظارت و پیگیری این تخلفات وظیفه وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، کمیسیون بهداشت و درمان، فرهنگستان علوم‌پزشکی و ... نیست. کسی که پول می‌گیرد، اداره امور مالیاتی است و باید نظارت جدی در این‌ باره داشته باشد. چطور است که مالیات کارمند و کارگر را به موقع دریافت می‌کنند اما در این‌ باره چنین چالش‌هایی وجود دارد؟»
لاری‌پور درباره انتقاداتی که از نبود کارتخوان و درخواست حق ویزیت بیشتر از تعرفه مطرح می‌شود هم می‌گوید: «هر ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی و درمانی شامل پزشک، پیراپزشک، ماما، دندانپزشک، داروساز و ... اگر خارج از تعرفه مصوب وزارت بهداشت، دریافت غیر متعارف داشته باشد، در صورت داشتن مدارک مستند توسط فرد گیرنده خدمت، به مراجع قضایی و انتظامی ذیربط معرفی و بررسی‌های حقوقی و قضایی انجام می‌شود. یعنی در صورت گزارش چنین تخلفاتی، متخلفان به تعزیرات معرفی خواهند شد اما پیگیری و نظارت بر بودن یا نبودن کارتخوان در مطب‌ها وظیفه ما نیست.»
سامانه سوت‌زنی برای ثبت تخلف پزشکان
با وجودی که تمامی صاحبان حرف و مشاغل مکلف شده بودند که حداکثر تا تاریخ ۲۳ مرداد ۹۸ مشخصات دستگاه کارتخوان خود را در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی ثبت کنند اما بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد که تعدادی از پزشکان خود را ملزم به استفاده از این دستگاه‌ها نکرده و بیماران سرگردان بین عابربانک و مطب برای دریافت پول نقد یا واریز وجه به‌ حساب پزشک و اطرافیان آنها هستند. بر این اساس در کنار رصدهای بانکی و بررسی حساب‌های بانکی مشکوک از سوی سازمان مالیاتی، سامانه سوت‌زنی نیز برای اعلام گزارش‌های فرار مالیاتی و عدم‌ استفاده از کارتخوان و تخلف‌های مالیاتی فعال است. شهروندان می‌توانند با مراجعه به درگاه ملی مالیات در قسمت ویژه «سوت‌زنی»، گزارش‌های خود را ارسال کنند یا از طریق سامانه ۱۵۲۶ اسامی پزشکانی را که از کارتخوان استفاده نمی‌کنند، به امور مالیاتی گزارش دهند.
منبع:همشهری