بازار نفت سال ۲۰۲۲ را تحت تاثیر حمله نظامی روسیه به اوکراین آغاز کرد و حالا با فرمان جدید ضد اروپایی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، آن را به پایان می‌برد. قیمت نفت که امسال به شاخص ۱۴۰ دلار در هر بشکه هم نزدیک شد، در سال ۲۰۲۳ چه سرنوشتی را پیش رو دارد؟

به گزارش مردم سالاری آنلاین،قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ وارد کدام کانال قیمتی می‌شود؟ این شاید مهم‌ترین پرسشی است که اکنون در بازار انرژی مطرح می‌شود. این بازار که سال ۲۰۲۲ را تحت تاثیر حمله نظامی روسیه به اوکراین آغاز کرد، حالا متاثر از فرمان جدید رئیس کاخ کرملین این سال را به پایان می‌برد.
در همین زمینه روز چهارشنبه ولادیمیر پوتین با امضای یک دستورالعمل جدید، صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی را به کشورهای گروه هفت، استرالیا و 27 عضو اتحادیه اروپا ممنوع اعلام کرد.
قرار است این دستور از ابتدای فوریه، یعنی دقیقاً یک ماه دیگر به اجرا درآید و حداقل به مدت پنج ماه فعال بماند. ارائه همین دستور کافی بود تا بازار دچار شوک جدیدی شود و قیمت نفت برنت، به‌عنوان شاخص اصلی بازار جهانی، در هر بشکه به 85 دلار برسد. این یعنی بالاترین نرخ حداقل در سه هفته اخیر.
عوامل موثر بر افزایش قیمت نفت
باید توجه داشت که تنها عامل مؤثر روی بازار نفت این هفته و افزایش قیمت‌ها محدودیت جدید در عرضه نفت روسیه، به‌عنوان دومین صادرکننده بزرگ نفت، نبود.
چین هم به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده و مشتری نفتی، تقاضای جدیدی را به بازار اضافه کرد.
قرار است این کشور سرانجام پس از سه سال محدودیت کرونایی، مرزهای خود را در ماه آینده میلادی بازگشایی کند که این امر باعث افزایش خوش‌بینی‌ها در بین فروشندگان نفت شد.
علاوه بر این، ذخایر استراتژیک نفت آمریکا به پایین‌ترین حد خود از سال 1984 تا کنون رسیده است. این اتفاق بدان معناست که دیگر دست آمریکا هم برای پایین نگاه‌داشتن قیمت نفت و مقابله با روسیه چندان باز نیست.
مخابره 2 سیگنال بدبینانه به بازار
البته در کنار این سه عامل تقویت‌کننده بازار، این هفته دو سیگنال بدبینانه هم به بازار مخابره شد. ازجمله آنکه ممکن است با کاهش محدودیت‌ها در چین، کرونا یک بار دیگر به شکل پاندمی ظهور پیدا کند.
تداوم رکود اقتصادی در بعد جهانی دیگر نگرانی موجود در بازار شناخته می‌شود. این موضوع هم ممکن است موجب کاهش تقاضا و به تبع آن افت قیمت نفت شود.
در این بین موسسات بین‌المللی پیش‌بینی، مانند گلدمن ساکس آمریکا، بر این باورند که این رکود در فصل اول سال 2023، بازار را تحت تاثیر قرار دهد. پس از آن اما احتمال ورود شاخص قیما نفت به کانال ۱۰۰ دلار و پیش‌روی تا محدوده ۱۱۰ دلار بعید نیست.
به هر ترتیب بازار نفت با این اتفاقات سال 2022 را به پایان می‌رساند. حال باید دید سرنوشت طلای سیاه در سال 2023 به کدام سمت و سو می‌رود؟ آیا طبق پیش‌بینی‌ها نفت 100 دلاری به بازار برمی‌گردد یا ممکن است اتفاقات دیگری رخ دهد؟!
تیغ دو لبه نفت ۱۰۰ دلاری برای دولت ایران
دولت ایران در سال جاری با پشت‌کردن به برجام و البته جا ماندن از برنامه‌های توسعه‌ای چین در خاورمیانه فرصت طلایی عرضه نفت با بهای ۱۴۰ دلار را از دست داد و مجبور شد برای دورزدن تحریم‌ها با تخفیف‌های ویژه منابع کشور را به چین، هند و ونزوئلا برساند.
حال باید دید تشنج و نابسامانی بازار ارز که در یک ماه اخیر به اوج خود رسیده دولت رئیسی را وادار به تغییر رویکرد در عرصه روابط بین‌الملل و البته سیاست داخلی می‌کند یا خیر؟
چراکه نفت به‌عنوان مهم‌ترین منبع ارزی کشور می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بازار و حفظ ارزش پول ملی ایفا کند. دولت‌ها که در طول حدود پنج دهه اخیر همواره با اقتصاد تک‌محصولی مبتنی بر نفت کشور را اداره کرده‌اند، حالا در شرایط تحریم نفتی و بانکی عنان بازار ارز را هم از دست داده‌اند.
اکنون شاید بازگشت به بازار نفت و تلاش برای رفع تحریم‌های بانکی آخرین برگ موجود در دستان سیاست‌گذار در ایران باشد‌. البته استفاده از این برگ هم مشروط بر این است که سایر بازیگران تمایلی به ادامه بازی داشته باشند.
در غیر این‌صورت بعید نیست که چرخش چین در منطقه و تغییر معادلات بازیگران سیاسی به علاوه فشارهای داخلی، دولت را بیش از هر زمانی در بازارهای مختلف گوشه رینگ قرار دهد. حال آیا دولت تمایل و برنامه‌ای برای گریز از این شرایط دارد؟
منبع:تجارت نیوز