ارث از جمله حقوق قانونی وراث است که پس از وفات افراد ایجاد می‌شود و بعضا زمینه‌‌‌‌‌های اختلافات قانونی و خانوادگی را ایجاد می‌کند و اگر حداقل آگاهی در این مورد میان عموم ایجاد شود؛ از برخی اختلافات و دعاوی پرهیز می‌شود.

به گزارش مردم سالاری آنلاین؛ به حکم قانون وراث در سه طبقه تقسیم‌بندی شده‌اند و به تفکیک طبقه از دارایی متوفی ارث می‌برند و تا زمانی‌که وراث طبقه اول وجود داشته باشند، وراث طبقه دوم نفعی از ترکه نمی‌برند و همین‌طور تا زمانی‌که وراث طبقه دوم وجود دارند، وراث طبقه سوم ارثی نخواهند برد.
فرض بر و قرابت بر یعنی چه؟
سهم‌الارث ممکن است به برخی از وراث به قرابت باشد و نسبت به برخی دیگر به فرض باشد؛ یعنی سهم الارث برخی از وراث به موجب قانون مشخص شده و همان سهم‌الارث باید پرداخت شود.
اما در خصوص وراث به قرابت، سهم‌الارثشان مشخص نشده است بلکه ابتدا باید سهم‌الارث وراثی که فرض بر هستند، پرداخت و مابقی میان ایشان تقسیم شود.
سهم‌الارث پدر و مادر از فرزند فوت شده خود
پدر و مادر در طبقه اول وراث، با زوج، زوجه، اولاد متوفی و بعضا نوه‌های متوفی به نسبت سهم‌الارث هر یک سهیم هستند؛ اما بایست فروض متفاوت سهم‌الارث پدر و مادر را در صورت بودن یا نبودن سایر وراث طبقه اول به تفکیک بررسی کرد.
وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، زوج یا زوجه، اولاد
در تعیین سهم‌الارث وراث ابتدا باید سهم‌الارث وراثی که فرض بر محسوب می‌شوند را مشخص کرد. در این فرض، زوج یا زوجه و مادر متوفی فرض‌بر محسوب می‌شوند؛ مادر از این بابت فرض‌بر محسوب می‌شود که یا سهم‌الارثش یک سوم است یا یک ششم، در واقع از این دو حالت خارج نیست.
برای مثال مردی فوت می‌کند، صاحب یک فرزند پسر و یک فرزند دختر، همسر، پدر و مادر است، کل دارایی ایشان پس از کسر بدهی و دیونش، ۱ میلیارد تومان است، با عنایت به وراث فرض بر و قرابت بر سهم‌الارث هر یک می‌شود:
همسر(زوجه) که با وجود اولاد برای متوفی، سهم‌الارثش یک هشتم می‌شود یعنی صد و بیست و پنج میلیون تومان.
مادر متوفی با وجود اولاد، سهم‌الارثش یک ششم می‌شود یعنی در حدود صد و چهل و شش میلیون تومان.
پدر متوفی با وجود اولاد، سهم الارثش یک ششم می شود یعنی در حدود صد و چهل و شش میلیون تومان.
در نهایت مابقی اموال متوفی به نسبت دو به یک میان اولاد پسر و دختر تقسیم می‌شود. یعنی سهم‌الارث دختر می‌شود، صد و نود و سه میلیون و سهم الارث پسر می‌شود، سیصد و هشتاد و نه میلیون تومان.
وراث طبقه اول شامل پدر، مادر و همسر
در این فرض، مادر و همسر فرض‌بر محسوب می‌شوند. در این فرض باید ابتدا سهم‌ الارث وراث فرض‌بر را مشخص کنیم که بدین ترتیب بر مبنای مثال بالا؛
همسر(زوجه)، چون اولادی برای متوفی نیست، سهم‌الارث همسر متوفی یک چهارم می‌شود. بر مبنای معیار بالا، دویست و پنجاه میلیون تومان سهم‌الارث زوجه متوفی است.
سهم‌ الارث مادر متوفی چون، اولادی برای متوفی نیست، سهم‌الارثش یک سوم می‌شود که دویست و پنجاه میلیون تومان سهم‌الارث مادر متوفی است.
پدر نیز مابقی اموال متوفی را به قرابت به ارث می‌برد که پانصد میلیون تومان می‌شود.