سرانجام به پایان رسید و مجموعه اهداف توانست ضمن پشت سر گذاشتن شتران بلوک ۱۲ درصدی فارس را از آن خود کند. اما این معامله تاریخی در حالی به پایان رسید که سوالات بی‌شماری را در میان اذهان عمومی ایجاد کرد. چرا که تقریبا به میزان حدود سه برابر تابلوی معاملاتی سهام فارس را خریداری کرد؛ موضوعی که با این سوال همراه شد که برای شرکت شتران واقعا به صرفه است که بخواهد این بلوک را به میزان چند برابر قیمت تابلو خریداری کند؟

به گزارش مردم سالاری آنلاین،یک فعال بازار سرمایه در این باره می‌گوید: «این معامله برای سهام‌داران خرد نبود و معلوم نیست خرید این سهام بلوکی به قیمت چند برابر تابلوی معاملاتی برای چه هدفی بوده است؟». دیگر فعال بازار سرمایه هم می‌گوید وقتی هیات مدیره شرکت‌ها مستقل نیست و از سوی دولت انتخاب می‌شود، طبیعی است که منافع دولت بر منافع سهام‌داران ارجحیت داشته باشد. اشاره این فعال بازار سرمایه به همین خرید بلوک فارس توسط شتران به حدود سه برابر قیمت است. خرید بلوک فارس به قیمت چند برابر تابلو این ذهنیت را در میان عموم ایجاد کرده که هزاران میلیارد تومان از جیب سهام‌داران خارج می‌شود. قیمت سهام فارس در تابلوی معاملاتی در حالی ۶۲۰ تومان در روزهای اخیر بود که شتران که سال‌ها در مجمع سود نقدی تقسیم نکرده به نظر می‌رسد با پول سهامدارانش بلوک فارس را به قیمت بالای ۱۶۰۰ تومان خریداری کرده. هنوز ماجرای فساد ۹۲ هزار میلیارد تومانی فولاد مبارکه از خاطر سهام‌داران نرفته که خرید این بلوک آنهم به قیمت چند برابر تابلو این ابهامات را در ذهن سهام‌داران ایجاد کرده. از آن‌جایی که بورس بازاری برای ایجاد هر چه بیشتر شفافیت است، بهتر است درباره جزئیات این موضوع شفاف‌سازی بیشتری انجام شود. چرا که در روزهای اخیر خروج پول از بورس شدت بیشتری گرفته و به نظر می‌رسد ایجاد هر گونه ابهامی می‌تواند به بهای از بین رفتن اعتماد سهام‌داران به این بازار و هجوم سرمایه‌های خرد و کلان به بازارهای سکه و دلار شود. برخی می‌گویند دولت از جیب سهامدارن شتران تامین مالی کشور را انجام داده؛ سوال این است که اگر سود تقسیم نشده شتران در دست سهام‌دارانش بود، این شرکت می‌توانست فارس با به قیمت سک سوم بخرد؟. هر چه هست، شتران در رقابت برای خرید ۱۲ درصد فارس به قیمت سه برابر تابلو شرکت کرد و به نظر می‌رسد این پول از ۹۱ هزار میلیارد تومان سپرده بانکی است که در مجامع سود بین سهام‌دارانش تقسیم نکرده. با توجه به سوالات ایجاد شده سازمان بورس و اوراق بهادار برای حفاظت از حقوق سهام‌داران خود باید پاسخگو باشد.
پیشنهاد کارشناسی به بورسی‌ها
روز شنبه از بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه از سوی سازمان بورس رونمایی شد که واکنش‌های مختلفی را از سوی کارشناسان در پی داشت. واکنش‌هایی که محور مشترک اکثر آن‌ها همراهی دولت و مجلس برای به نتیجه رسیدن تصمیمات جدید است.
به گزارش ایسنا، بندهای این بسته شامل بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند، تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور، واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت جمعاً به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال، هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی، همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود، افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدود کردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳ به ۱۲ و ۳۰ دقیقه می‌شود.در این راستا، کارشناسان بر لزوم تعامل دولت و مجلس و همچنین ترغیب تازه‌واردها به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم تاکید کرده و شروط به نتیجه رسیدن این بسته را تشریح کردند.
در این راستا، رحمانی با اشاره به بسته حمایتی سازمان بورس از بازار سرمایه، با تاکید بر این‌که موضوع بیمه سبد سهام از طریق اوراق مشتقه یعنی اوراق اختیار فروش تبعی؛ اقدامی مهم برای سهام‌داران خردی است که نگران کاهش ارزش پرتفوی خود هستند، اظهار کرد: این اقدام به میزان زیادی در کاهش نگرانی‌ها و ایجاد اطمینان خاطر در میان سهام‌داران نقش خواهد داشت و به بازار این پیام را می‌دهد که سهام، همچنان دارای جذابیت برای سرمایه‌گذاری است و نیازی به فروش به دلیل بیمه سهام نیست.
وی در ادامه به روابط دولت با شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: دولت باید توجه کند که گزارش‌های سود شش ماهه شرکت‌ها، شرایط مطلوبی را نشان نمی‌دهد. بخش مهمی از کاهش سودآوری‌ها ناشی از افزایش سهم دولت از سود شرکت‌ها در قالب افزایش قیمت خوراک، قیمت انرژی، مالیات ارزش افزوده، مالیات عملکرد، عوارض‌های مختلف، حقوق مالکانه و ... است که بدون تعارف این موارد امروز به یک تهدید جدی برای بازار مبدل شده است. عاملی که امروز بیش از هر چیزی سهام‌داران را تشویق به نگهداری و ورود سرمایه‌های جدید به بازار سهام می‌کند، چشم‌انداز سودآوری شرکت‌ها بوده که به دلیل رفتار دولت این موضوع با چالش مواجه شده است.نخستین مدیرعامل شرکت بورس تهران ادامه داد: در یک شرکت هزینه انرژی از ۲۰۰۰ میلیارد تومان با افزایش چهار برابری به ۸۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است که نشان می‌دهد دولت که قدرت زیادی دارد، حقوق سایر ذی‌نفعان شرکت‌ها به خصوص سهام‌داران را نادیده گرفته است و به عبارت دیگر، کسری بودجه باعث شده دولت سهم بیشتری از ارزش افزوده ایجاد شده در شرکت‌ها کسب کند که این اتفاق مطلوبی برای بازار نیست. دلیل اعلام این موارد قرار داشتن در فصل تنظیم بودجه است و اکنون که بودجه ۱۴۰۲ در حال تدوین قرار دارد، یک نگرانی جدی در بازار وجود دارد که آیا دوباره سهم دولت در شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند یا خیر؟
رحمانی به سازمان بورس پیشنهاد داد که این سازمان باید از شرکت‌ها بخواهد که هر یک در گزارشی، سهم دولت از عملیات آن‌ها از جمله قیمت خوراک، انرژی، مالیات ارزش افزوده، مالیات عملکرد، مالیات تکلیفی، حقوق و انواع و اقسام عوارض از جمله عوارض گمرکی را مشخص کنند تا روابط میان دولت و شرکت‌ها شفاف شود. باید مشخص شود سهم دولت از سهم کارکنان و سهام‌داران چقدر است تا همه بتوانند براساس واقعیت و شرایط شرکت‌ها تصمیم‌گیری کنند؛ در این حوزه قطعا ادامه برخی روندها شرکت‌ها را دچار مشکل جدی می‌کند.بر اساس این گزارش و به نقل از روابط عمومی بازار سرمایه، وی با تاکید بر اینکه شرکتی که چشم‌انداز سودآوری مطلوبی نداشته باشد، نمی‌تواند تامین مالی مناسبی برای پروژه‌های جدید کند، اظهار کرد: باید یک نگاه سیستمی و کل‌نگر در مواجه با وضعیت فعلی بازار سرمایه به کار گرفته شود و به طور شفاف مشخص شود، چرا روند سود شرکت‌ها به این حد رسیده است؛ در این زمینه تاکید می‌شود که به دلیل افزایش سهم دولت در شرکت‌ها، چشم‌انداز سودآوری آن‌ها در ابهام است و امیدواریم دولت به این موارد به عنوان ثروت سهام‌داران توجه بیشتری کند.
بورس سبزپوش شد
روند حرکت بازار سرمایه دیروز برخلاف روزهای گذشته صعودی بود؛ به‌طوری‌که هر سه شاخص بورس، شاخص کل با معیار هم‌وزن و شاخص فرابورس سبزپوش شدند.
شاخص کل بورس با ۱۵ هزار و ۳۶۸ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۲۶۹ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۴۵۷۴ واحد افزایش یافت و به رقم ۳۶۰ هزار و ۸۱۶ واحد رسید. در این بازار ۲۴۵ هزار معامله به ارزش ۳۸ هزار و ۷۶ میلیارد ریال انجام شد. صنایع پتروشیمی خلیج فارس، سرمایه‌ گذاری تامین اجتماعی، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، سرمایه‌ گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، پالایش و نفت اصفهان و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. شاخص کل فرابورس با ۱۸۳ واحد افزایش به رقم ۱۱۷ هزار و ۳۳۳ واحد رسید. در این بازار ۱۷۴ هزار معامله به ارزش ۱۳۷۹ میلیارد ریال انجام شد. پلیمر آریاساسول، پتروشیمی زاگرس، پتروشیمی مارون، داروسازی دانا، فرابورس ایران، تولیدات پتروشیمی قائدبصیر و توسعه مولد نیروگاهی جهرم نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند.
منبع:همدلی