تحقیقات تجربی زیادی در مورد کاربردهای دوربین مدار بسته در پیشگیری از جرم انجام شده است، اما در مورد اینکه فیلم دوربین مداربسته به چه اندازه در کاهش جرایم و افزایش دستگیری متهمان و محکوم شدن آنها تأثیر داشته است، اطلاعات کمتری وجود دارد.
آنچه مسلم است در سال‌های اخیر استفاده از دوربین های مداربسته در اماکن عمومی رشد چشمگیری داشته و یکی از دلایل آن هم پی بردن به اهمیت آنها به‌عنوان منبع شواهد در تحقیقات جرایم جنایی بوده است. شواهد فراوانی وجود دارد مبنی بر اینکه پلیس اغلب پس از وقوع یک جرم یا جنایت، به‌عنوان بخشی از فرایند تحقیق، فیلم دوربین نزدیک به حادثه را از اپراتورهای سیستم‌های نظارتی درخواست می‌کند. این درخواست‌ها به‌ویژه زمانی که شکل‌های دیگر نظارتی غیرفعال یا کمرنگ هستند، افزایش می‌یابد.
تأثیر فیلم های دوربین مداربسته در تحقیقات پلیس
با وجود اینکه حجم درخواست‌های پلیس، نشان می‌دهد شواهد دوربین های مداربسته برای آنها اهمیت بالایی دارد، ولی برخی کارشناسان معتقدند که این تقاضاها به خودی خود اثربخشی فیلم‌ها را ثابت نمی‌کند.
به‌عنوان مثال مطالعه‌ای در بریتانیا که 250 هزار جنایت ثبت شده شبکه راه آهن بریتانیا را بررسی می‌کرد، نشان داد که در نیمی از آن موارد ویدیوی دوربین مداربسته به دست بازرسان رسید و از همان تعداد هم فقط دو سوم فیلم‌ها (29 درصد) در کشف جرایم مفید بود. از طرفی همین محققان دریافتند که دوربین های مدار بسته برای برخی جنایات و تخلفات مفیدتر هستند، از جمله جرایم خشونت‌آمیز، تخلفاتی که در بازه زمانی کمتری اتفاق می‌افتد (مثل جیب‌بری و سرقت گوشی) و جرایمی که سریع‌تر کشف می‌شوند.
برخی مطالعات نیز بر مکان‌های عمومی و فضاهای باز که سطح پوشش دوربین های مداربسته امنیتی کمتر است متمرکز شده‌اند. معمولاً در محیط‌های عمومی آنچه بیش از همه باعث شناسایی و دستگیری همزمان مجرمان می‌شود حضور نیروی انتظامی است. مثلاً در شهربازی سوئد از هر هشت حادثه تنها یک حادثه به کمک فیلم دوربین حل شد. در سانفرانسیسکو نیز از هر 120 فیلم فقط شش مورد منجر به متهم شدن مجرم شد. یا در استرالیا از 181 حادثه که 51 مورد به شناسایی و دستگیری ختم شد، تنها 7 مورد آن مستقیم به کمک دوربین مداربسته بود.
بله، همانطورکه در مثال‌های قبل هم مشاهده شد، نقش تصاویر دوربین مدار بسته در اثبات جرم در همه جا یکسان نیست و بسته به نوع حادثه و زمان حادثه ممکن است کمرنگ، پررنگ یا بی‌اثر باشد.
نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که 80 درصد درخواست‌های بازبینی فیلم دوربین‌های امنیتی برای سه نوع متداول تخلف صادر شده: حمله، سرقت، آسیب اموال. در سرقت و آسیب به اموال دوربین‌های نظارتی نقش مؤثری داشتند ولی در حملات و تجاوز‌ها تفاوتی بین تحقیقات با دوربین و تحقیقات بدون دوربین مشاهده نشد.
البته از لحاظ زمانی نیز دسترسی به تصاویر ضبط شده دوربین در اواخر شب سودمند‌تر از فیلم‌های روز بوده است. به همین خاطر تعداد درخواست‌های بازرسان امنیتی برای دریافت فیلم‌های اواخر شب و اوایل صبح بیشتر از فیلم حوادث طول روز است.
فیلم مداربسته در مقابل سایر شواهد تحقیقاتی
درست است که سرمایه‌گذاری زیادی برای ویدئوهای دوربین‌های مداربسته توسط پلیس صورت می‌گیرد ولی منابع اطلاعاتی دیگری هم هستند که ممکن است به حل بهتر پرونده‌ها کمک کنند. بنابراین لازم است در مقایسه اینکه نتیجه تحقیقات پلیس با دوربین یا بدون دوربین چه قدر تفاوت دارد، به منابع اضافی هم توجه شود. به هر حال شدت جرم، نوع جرم، زمان لازم برای بررسی حادثه بر سیاست و عمل پلیس تأثیر می‌گذارد.
به‌عنوان نمونه، بازه زمانی یک تخلف یا جرم بر تصمیم پلیس مؤثر است که آیا از فیلم ذخیره شده دوربین ها استفاده کند یا خیر. اغلب در جرایمی که کوتاه اتفاق می‌افتد و معمولاً نیروی انسانی هوشیاری یا آمادگی کافی برای مشاهده و تشخیص حادثه را ندارد، استفاده از دوربین‌های مداربسته در کشف تخلف و دستگیری متهم کمک فراوانی می‌کند.
فارغ از کاربرد دوربین‌های هوشمند نظارتی در حل پرونده‌های پلیسی، نکته مهمی که وجود دارد و لازم است به آن توجه بیشتری شود، مکان مناسبی است که توسط دوربین‌ها باید به درستی هدف‌گیری شوند. محل‌هایی که حادثه‌خیز هستند یا امکان نظارت فعال پلیس میسر نیست را می‌توان از جمله این موارد برشمرد.
به هر حال دوربین‌های نظارتی امکانات هوشمندی از قبیل تشخیص چهره و تشخیص پلاک دارند که بیشتر از همه برای نیروهای امنیتی کاربرد دارد تا کاربران معمولی.
در واقع هدف اصلی از گسترش تکنولوژی تشخیص چهره در دنیای نظارت تصویری، حفاظت از مردم و اموال‌شان در برابر مجرمان، تروریست‌ها و یا دیگر افراد خرابکار و مزاحم است. تشخیص چهره در بسیاری از پروژه‌های شهر هوشمند، شهر امن و فرودگاه‌ها استفاده شده است. در این اماکن از تشخیص چهره بیشتر برای شناسایی افرادی که در لیست سیاه نیروهای امنیتی هستند، به‌کار می‌رود.
کلام آخر؛ آیا تصاویر دوربین‌های امنیتی احتمال دستگیری مجرم را افزایش می‌دهد؟
براساس داده‌های یک تحقیق که بر روی 22 هزار پرونده جنایی صورت گرفته‌بود، مشخص شد که تأثیر دوربین های نظارتی بر تحقیقات جنایی حدود 25 درصد است. این در حالی است که تحقیقات پلیس بدون کمک فیلم 21 درصد مؤثر بوده است. به‌عبارتی شواهد دوربین های مداربسته در روند کشف جرم و دستگیری مجرم به اندازه شواهد دیگر مثل حضور پلیس و حتی بیشتر از آنها نقش دارد.
با توجه به آنچه تاکنون گفته شد، در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت بله ولی نه در همه موارد. در واقع اینکه فیلم دوربین مداربسته در کشف جرم و دستگیری متخلفان مفید بوده است حقیقت دارد و حتی در نظرسنجی‌هایی که از بازرسان پلیس هم صورت گرفت، دو سوم آنها این مطلب را تأیید کرده‌اند. اما نتایج براساس نوع و زمان جرم متفاوت بود. یعنی استفاده از شواهد مداربسته به جز در حمله، در جرایم آسیب به اموال و سرقت سودمند بوده است.
منابع:
