مدیرکل بیمههای اجتماعی کمیته امداد امام خمینی(ره) گفت: در حال حاضر سیاست کلی اجرای هدفمندی یارانه ها، استفاده یکسان آحاد مردم در سراسر کشور از منابع سازمان هدفمندی است. دولت میتواند در مرحله دوم تنها یارانه اقشار ضعیف را افزایش دهد و این افزایش را در اختیار سازمان حمایتی قرار دهد یا با هماهنگی این سازمان پرداخت کند؛ ضمن اینکه فقرا باید درجهبندی داشته باشد.
نوروزی اظهار کرد: اجرای هدفمندی یارانه در دو دهک پایین جامعه نسبت به سایر جامعه موثرتر بوده است. در این زمینه که این تاثیر چه میزان بوده و در چه شاخصهایی بوده است تحقیقی انجام نشده است و تنها در بازرسی میدانی از خانه مددجویان در مناطق مختلف عنوان میکردند که روی هم رفته راضیتر هستند. ضمن اینکه به دلیل بعد جمعیتی بالاتر این خانوادهها و پایین بودن هزینه زندگی در فضاهایی روستاها و دهستانها که مددجویان امداد ساکن هستند تاثیر هدفمندی پررنگتر است.
بهرهمندی ۱۲۰ هزار زن سرپرست خانوار از بیمههای اجتماعی با تسهیلات هدفمندی
وی افزود: ضمن اینکه اعتبارات خوبی از محل اجرای این طرح برای پوشش بیمههای اجتماعی زنان سرپرست خانوار و طرحهای اشتغال اختصاص یافته و در اختیار کمیته امداد و سازمان بهزیستی قرار داده شده است. همچنین سازمان هدفمندی در اجرای این طرح ۳۷ درصد پرداخت حق بیمه را تقبل کرده و مابقی را ارگان متولی پرداخت میکند و در کمیته امداد با تخصیص اعتبارات لازم ، ۱۲۰ هزار نفر تاکنون از بیمه تامیناجتماعی بهرهمند و هدفگذاری برای ۲۵۰ هزار خانوار انجام شده است که با تخصیص اعتبارات از سوی دولت محقق میشود.
مدیرکل بیمههای اجتماعی کمیته امداد در ادامه عنوان کرد: اجرای هدفمندی در برخی خانوادههای اغلب پرجمعیت با سرپرست مرد که بعضا فرهنگ اجتماعی پایین هم دارند، باعث شده تا از میزان تلاش و کوشش سرپرست مرد کاسته و آنها را به سمت مصرفگرایی سوق داده است. به نظر میرسد که بهتر بود اگر، اجرای قانون هدفمندی با همکاری بیشتر با نهادهای حمایتی انجام میشد در آن صورت به طور قطع اثرگذاری قانون افزایش پیدا میکرد چرا که اجرای این قانون با همراهی نهادهای حمایتی و نه با سهیم کردن و هماهنگی آنها در درون طرح انجام شد. ضمن اینکه باید اضافه کرد هدفمندی یارانه ها اقدام بزرگی بود و طبیعی است که در کنار اجرایش مشکلات کوچکی وجود داشته باشد.
نخستین پیشنهاد کمیته امداد برای اجرای هدفمندی یارانههای از همان ابتدا فرهنگ سازی پیش از اجرای این طرح برای این خانواده ها بود و دوم اینکه یارانه خانواده های فقیر به نهاد های حمایتی داده شود تا برای آن ها ارزش افزوده ایجاد شود.
نوروزی در ادامه با تشریح پیشنهاداتی که کمیته امداد ظرف دوسال گذشته و پیش از اجرای این طرح به سازمان هدفمندی یارانهها ارائه کرده است، عنوان کرد: نخستین پیشنهاد فرهنگ سازی پیش از اجرای این طرح برای این خانواده ها بود دوم اینکه یارانه خانواده های فقیر به نهاد های حمایتی داده شود تا برای آن ها ارزش افزوده ایجاد شود.
برای خانوادههای بدسرپرست بعد از اجرای این قانون مشکلات زیادی ایجاد شد
وی افزود: ضمن اینکه برای خانوادههای بدسرپرست بعد از اجرای این قانون مشکلاتی ایجاد شد چرا که بسیاری از این خانواده ها به لحاظ حقوقی هنوز نتوانستهاند حقوق خود را اثبات کنند اما سازمان های حمایتی از چند و چون زندگی این خانواده ها اطلاع دارند و و میشد با انجام هماهنگی پیش از اجرای طرح از ایجاد مشکلات جلوگیری کرد.
خانوارهای بدسرپرست سه تا چهار درصد جمعیت کمیته امداد را تشکیل می دهند
نوروزی همچنین با بیان اینکه خانوارهای بدسرپرست سه تا چهار درصد جمعیت کمیته امداد را تشکیل می دهند و اطلاعات دقیق آنها در بانک اطلاعاتی کمیته امداد به ثبت رسیده است تاکید کرد: البته تعاریف از زن سرپرست خانوار متفاوت است چرا که در برخی از این خانواده ها همسر وجود دارد اما فاقد توانایی یا صلاحیت است و اعتبارات در این خانوارها با همکاری و همراهی زن سرپرست خانوار هزینه می شود. در برخی دیگر سه چهار سالی می شود که از سرپرست خانواده خبری نیست و بعضی هم ماترکه هستند یا همسر معتاد دارند و در برخی دیگر همسر بزهکار بوده یا در زندان است. ضمن اینکه تمام خانوادههایی که سرپرستشان در زندان است بدسرپرست نیستند و گاهی سرپرست به دلیل بدهی در زندان به سر می برد.
مدیرکل حمایتهای اجتماعی کمیته امداد امام خمینی(ره) در ادامه با اشاره به راهکارهای افزایش تاثیرات یارانه نقدی خاطرنشان کرد: ابتدا باید مددجو را آموزش داد تا بداند این پول برای چیست و باید برای چه اقداماتی هزینه شود البته مقداری از این کار را انجام شده است به علاوه اقدامات جانبی دیگربرای کاهش هزینه های زندگی این اقشار انجام داد به عنوان مثال تعداد زیادی لامپ کم مصرف میان مددجویان توزیع شد تا هزینه هایشان کاهش یابد و بسیار موثر بود.
به اعتقاد نوروزی، فرهنگ اجتماعی ایران در قیاس با کشورهایی که مشابه این طرح را اجراء کردند بالاتر است و نیازی به دادن بن غذا و... نیست، اما می توان با اندیشیدن تدابیر لازم، اثرگذاری این طرح را که پس از چندین سال بر زمین ماندن اجرایی شد افزایش داد.
بهره مندی مددجویان امداد از امکان تحصیل رایگان محقق شود
وی در ادامه اولویت بعد در اجرای هدفمندی را توجه به اموزش عنوان کرد و گفت: در حال حاضر بسیاری از فرزندان مددجویان کمیته امداد در حال گذراندن تحصیلات عالیه هستند و در حالی که طبق قانون این فرزندان باید از امکان تحصیل رایگان بهره مند باشند اما اعتبار لازم برای این امر تامین نشده است. هر چند کمیته امداد کمک هایی را در این زمینه انجام می دهد اما می توان کمک بیشتری را اختصاص داد ضمن اینکه باید خانوادهها را ترغیب کرد تا در فضاهای اثرگذارتر از جمله تحصیل فرزندانشان بیشتر هزینه کنند.
مدیرکل بیمههای اجتماعی کمیته امداد در ادامه تاکید کرد: موضوع مهم دیگر استفاده از بانک های اطلاعاتی در زمینه زنان سرپرست خانوار و کمک های بهنگام تر به این زنان است.
توجه به مناطق جغرافیایی از نظر ضریب محرومیت
نوروزی همچنین خاطرنشان کرد: یکی از فعالیتهای سازمان هدفمندی میتواند توجه به مناطق جغرافیایی از نظر ضریب محرومیت باشد امری که تاکنون محقق نشده است ضمن اینکه باید دید مجریان سازمان هدفمندی چگونه و تا چه حد از بانکهای اطلاعاتی ارگانهای متبوع استفاده میکنند و سیاستهای کلی آنها چگونه است.
دولت تنها یارانه اقشار ضعیف را افزایش دهد
مدیرکل بیمه های اجتماعی وزارت رفاه در ادامه تاکید کرد: هدفمندسازی یارانه ها ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و... دارد. مشخص است اولویت های مسئولان کمیته امداد به عنوان متولیان امور اجتماعی با یک اقتصاددان متفاوت خواهد بود. اولویتهای ما گسترش عدالت اجتماعی، ارتقاء فرهنگ تواناییهای خانوادههای ضعیف و ارتقاء کیفیت زندگی در فقرا است و شاید اولویتهای یک اقتصاددان مساله دیگری باشد. دولت میتواند در این مرحله تنها یارانه اقشار ضعیف را افزایش دهد و این افزایش را در اختیار سازمان حمایتی قرار دهد یا با هماهنگی این سازمان پرداخت کند و یا خود به طور مستقیم به فقرا پرداخت کند ضمن اینکه فقرا خود درجه بندی داشته باشد.
وی افزود: در حال حاضر سیاست کلی اجرای هدفمندی یارانه ها استفاده یکسان آحاد مردم در سراسر کشور از منابع سازمان هدفمندی است. در هر صورت بانک اطلاعاتی مددجویان امداد در مناطق محروم با درجات مختلف تدوین و مشکلات آن ها استخراج شده و اعلام آمادگی میکنیم آن را برای اجرای عادلانهتر هدفمندی یارانهها در اختیار سازمان هدفمندی قرار دهیم.
وی در ادامه اظهار امیدواری کرد که با حمایتها دولت به فقرزدایی نزدیکتر شویم و افزود: چندان با پرداخت مشروط موافق نیستیم، به نظر ما میتوان با همکاری ارگانهای حمایتی تاثیرات فقرزدایی را کاهش داد، چرا که در حال حاضر سیاست اصلی متولیان امر پرداخت سراسری است.