برنج به طور کلی باید در مناطق گرم و مرطوب رشد کند. 150 رقم برنج وجود دارد و همه آنها به شکل خوشه‌ای رشد می کنند. برنج در ابتدا در پوسته قهوه ای رشد کرده و بعد از طی مراحلی در کارخانه برنجکوبی به صورت برنج سفید در آمده و در اختیار مردم قرار می گیرد.
با مراحل تولید برنج در کارخانه آشنا شوید
فرآیندهای کارخانه شالیکوبی در حقیقت همان مراحلی است که بعد از برداشت برنج از شالیزار بر روی برنج قهوه ای اتفاق می افتد تا به شکل دانه ای و سفید به دست مشتری برسد. این مراحل با تکنولوژی و دستگاههای مختلفی انجام می شوند. تبدیل برنج یعنی تبدیل شلتوک (برنج در پوسته قهوه ای) به برنج سفید. به کارخانه ای که فرایند تبدیل برنج را انجام می دهد، کارخانه شالیکوبی می گویند.
فرآیندهای کارخانه شالیکوبی به طور خلاصه عبارتند از:
- خشک کردن
تمیز کردن
پوست کندن
سفید کردن
براق کردن
درجه بندی کردن
در کارخانه های شالیکوبی با توجه به منطقه ای که در آن واقع شده و تجربه و میزان مراجعات به آنها، تعداد دستگاههای متفاوتی را می توانیم ببینیم. با توجه به اینکه فرآیندهای یک کارخانه شالیکوبی باید به درستی انجام شود، لذا مکانیزه بودن کارخانه و همچنین استفاده از تکنولوژی جهت نظم دادن به فعالیت ها امری لازم می باشد. استفاده از نرم افزار شالیکوبی پیشگامان باعث مکانیزه شدن و دقت بالا در عملیات مدیریتی، حسابداری، انبارداری و ... شده و کاهش خطاهای انسانی و افزایش کارایی کارخانه را به ارمغان خواهد آورد.
فرآیندهای کارخانه شالیکوبی
مرحله اول: خشک کردن
خشک کردن اولین مرحله از مراحل تولید برنج در کارخانه است. شالی ها بعد از برداشت یکی دو روز در سطح مزرعه به حال خود می مانند تا رطوبت آنها کمتر شود. بعد از این مدت، شالی ها خرمن‌کوب می شوند. دانه های خرمن‌کوبی شده را در کیسه به کارخانه منتقل می کنند. شالی ها در کارخانه شالیکوبی در دستگاه خشک کن ریخته می شوند. در این دستگاه میزان رطوبت دانه ها باید به حدود 8 درصد برسد. دستگاه خشک کن دستگاههایی با ظرفیت تقریبی 5 تن هستند که در مدت زمان حدود 4 روز با دادن گرما به برنج ها آنها را خشک می کند. در این مدت مرتبا با رطوبت سنج دانه ها ارزیابی میشوند.
مرحله دوم: الک کردن
مرحله دوم از مراحل تولید برنج در کارخانه، الک کردن است. دانه ها از خشک کن به الک منتقل می شود. ساقه هایی که زمان برداشت با شالی ها مخلوط شده اند با کمک این عمل، جداسازی می شوند. همچنین در دستگاه الک، مکنده خاک وجود دارد که می تواند گردوغبار و خاک را هم از شالی ها جدا کند.
مرحله سوم: سنگ گیری
از فرآیندهای کارخانه شالیکوبی مرحله ای است که در آن هر نوع ضایعات و مواد فلزی اضافه ای که در شالی وجود داشته باشد با این دستگاه از شالی ها جدا می شوند و به شکل کاملا تمیز و یکدست به دستگاه بعدی منتقل می شود.
مرحله چهارم: پوست گیری
دانه هایی که وارد مرحله بعدی می شوند، پوسته قهوه ای دارند که شلتوک نامیده می شود. در مرحله چهارم شلتوک ها جدا می شوند. پوست کندن شلتوک باعث می شود که بتوان از پوسته های کنده شده در کاغذسازی، تولید بتن و کشاورزی و صنعت دامداری و غیره دوباره استفاده کرد.
مرحله پنجم: سفید کردن دانه های برنج
مرحله پنجم از مراحل تولید برنج در کارخانه، سفید کردن دانه هاست. بعد از پوسته شلتوک به لایه بعدی برنج خواهیم رسید که سبوس برنج نام دارد. دستگاه سفیدکن با تراش کامل، سبوس برنج را جدا می کند. این سبوس را می توان در دامداری استفاده کرد.
مرحله ششم: پولیش دانه ها
در این مرحله دستگاه پولیشر کمک می کند تا سبوس های باقیمانده بر روی دانه ها کاملا پاکسازی شوند.
مرحله هفتم: الک کردن
مرحله بعدی از فرآیندهای کارخانه شالیکوبی، الک کردن دانه های پولیش خورده است. با کمک الک های مخصوص در این مرحله، دانه های برنج طبقه بندی شده و براساس سایز جداسازی می شوند. در این مرحله دانه های چاقی که باعث چسبندگی برنج در زمان پخت می شوند هم جداسازی می شوند.
مرحله هشتم: انبار کردن
در این مرحله از مراحل تولید برنج در کارخانه، دانه ها در کیسه ریخته شده و دو ماه در انبار به همین طریق از آنها نگهداری می شود. این کار باعث پخت بهتر برنج می شود.
مرحله نهم : الک مجدد
بعد از دو ماه دوباره برنج ها الک می شوند و یکدست سازی صورت می گیرد.
مرحله دهم: سورتینگ
در این مرحله با کمک دستگاه سورتینگ، برنج های سفید از دیگر دانه ها که رنگ متفاوت تری دارند، جدا می شوند. در این دستگاه دوربین های مخصوصی نصب شده اند که رنگ برنج سفید را از برنج رنگی دیگر تشخیص می دهد.
مرحله یازدهم: بسته بندی نهایی
در مرحله آخر هم برنج های سورت شده در کیسه ها بسته بندی می شوند و روانه بازار می شوند. نوع بسته بندی در حفظ کیفیت برنج خیلی می تواند موثر باشد.
