ایران در بین ۱۱۶ کشور از نظر بحران آب در رده چهاردهم قرار دارد که نشان دهنده وضعیت نامناسب آن به لحاظ منابع آب است. براساس مطالعات انجام شده، ایران باید در سال ۲۰۲۵ برای حفظ وضع موجود بتواند ۱۱۲ درصد به منابع آب قابل استحصال خود بیفزاید که این افزایش می‌تواند از راه‌های مختلفی از قبیل مدیریت عرضه و تقاضای آب صورت گیرد.

ایران در بین ۱۱۶ کشور از نظر بحران آب در رده چهاردهم قرار دارد که نشان دهنده وضعیت نامناسب آن به لحاظ منابع آب است. براساس مطالعات انجام شده، ایران باید در سال ۲۰۲۵ برای حفظ وضع موجود بتواند ۱۱۲ درصد به منابع آب قابل استحصال خود بیفزاید که این افزایش می‌تواند از راه‌های مختلفی از قبیل مدیریت عرضه و تقاضای آب صورت گیرد.
در حال حاضر حفر چاه‌های غیرمجاز یکی از مسائلی است که باعث وضعیت ناپایدار منابع آبی کشور و بحران آب می‌شود. در یک دهه گذشته ۹۱ هزار حلقه چاه غیرمجاز در راستای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی مسدود و از برداشت غیرمجاز ۳.۲ میلیارد مترمکعب آب در سال از دشت‌های کشور جلوگیری شده است. در ادامه به ۲۴ نکته درباره این تهدید بر اساس گفته‌های  محسن موسوی‌خوانساری -عضو انجمن آب و خاک پایدار ایرانیان و فعال حوزه آب و کارشناس محیط‌ زیست- اشاره می‌کنیم:
*بنابر آخرین آمار منتشر شده توسط وزارت نیرو از چاه‌های غیرقانونی در کشور حدود ۹۰۰ هزار چاه داریم که حدود ۳۵۰ هزار چاه غیرقانونی است بنابر آمار جدید نیز احتمالا بیش از یک‌ سوم چاه‌های موجود غیرمجاز هستند.
* معمولا به علت استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های ساده‌تر که غیرمجاز و به‌صورت مخفیانه هستند، چاه‌های غیرمجاز در مکان‌هایی که سطح آب بالاتر است حفر می‌شوند.
* چاه‌های غیرقانونی عمدتا عمق زیادی ندارند و دبی(میزان آب استحصالی) آن‌ها نیز از چاه‌های مجاز کمتر است.
* علت ایجاد و حفر چاه‌های غیرقانونی اغلب برای منافع فردی در ویلاسازی یا باغ‌های شخصی است.
*برخی از چاه‌های غیرمجاز متعلق به دشت‌های وسیعی هستند که از گذشته تحت عنوان فرم ۱ و ۵ (چاه‌های غیرمجازی که تا قبل از سال ۸۵ حفر شده‌اند و  بر اساس تعریف وزارت نیرو به عنوان چاه‌های فرم یک یا پنج شناخته می‌شوند.) بعضا ثبت شده و بعضا هنوز پروانه برای آنها صادر نشده‌ است.
* یکی از زیرمجموعه‌های برنامه تعادل‌بخشی در زمینه چاه‌های غیرقانونی، مسدود کردن چاه‌های غیرقانونی است که در کشور بسیار کند انجام می‌شود؛ به طوری که پیشرفت فیزیکی و عملی این طرح در طول ۱۰ سال هنوز به ۱۵ درصد هم نرسیده‌ است.
*تعدد چاه‌های غیرقانونی ناشی از کمبود اعتبارات و جدی نگرفتن این موضوع توسط وزارت نیرو است.
*جبران آب از دست رفته بر اثر حفر چاه‌های غیرقانونی به مفهوم آب زیرزمینی دینامیک و آب استاتیک بستگی دارد.
* منابع آب زیرزمینی دینامیک، آب‌های تجدیدپذیری هستند که هر سال تراز آن بالا و پایین می‌رود و از آبخوان‌ها تعذیه می‌کنند، به صورت مستمر نیز همیشه هستند. در مقابل آب استاتیک یا ثابت ذخیره در لایه‌های عمیق زمین و مربوط به نسل‌های آینده است.
*هیچ کشوری مجاز به برداشت آب‌های زیرزمینی استاتیک خود نیست.
* در دهه‌های اخیر به دلیل مشکلاتی از جمله مدیریت نادرست، نصف آب‌های استاتیک کشور یعنی حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب از بین رفته‌ است.
*جایگزینی آب‌های استاتیک بسیار دشوار است و حتی در صورت یک دهه ریاضت آبی کشور نیز جبران این منابع آبی از دست رفته تقریبا ناممکن خواهد بود.
*در زمینه ابزار مبارزه با چاه‌های غیرقانونی به دلیل نبود آدرس دقیق از این چاه‌ها و احتمال وجود آن‌ها در هر مکانی، پیشنهاد مجازات بسیار شدید برای حفر و بهره‌برداری از چاه‌های غیرقانونی از سوی فعالان محیط‌زیست مطرح می‌شود که شدت مجازات باعث عدم حفر چاه شود.لازم است با صاحبان چاه‌های با دبی کم برخورد شود و برای چاه‌های با دبی زیاد، قانون مجازات بسیار سنگین‌تری در نظر بگیرد که منجر به انسداد این چاه‌ها شود.
* در حال حاضر این مجازات شدید نیست و بنابر قانون بودجه سال ۱۴۰۱ افرادی که چاه غیرقانونی دارند تنها برای هر مترمکعب ۶۰۰ هزارتومان جریمه می‌پردازند.
* شناسایی چاه‌های غیرقانونی به وسیله انواع اهرم‌ها مانند گشت بازرسی، تشویق یا آگهی‌ها صورت می‌گیرد.
* طی اقدامی در تهران‌بزرگ، به وسیله آگهی و رفتن به منازل، کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی حدود ۱۴ هزار چاه غیرمجاز شناسایی شد. اکثر چاه‌ها خانگی و یا متعلق به واحدهای صنعتی با دبی بسیار کم بودند؛ به طوری که این ۱۴ هزار چاه، کمتر از ۲۰ میلیون مترمکعب خروجی و استحصال آب داشت.
* به جهت تعداد زیاد این چاه‌ها با آب استحصالی بسیار کم باید با این پدیده برخورد جدی صورت بگیرد.
* با شناسایی چاه‌ها و تشکیل پرونده طبق قانون با افرادی که چاه‌ها را حفر یا از آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند، باید برخورد شود.
* به‌طور کلی منابع آب کشور شرایط بسیار ناپایداری دارند. آبخوان‌ها در حال شورشدن و رو به اتمام هستند.
* تقلیل مصرف آب باعث جاری شدن آب در رودخانه‌ها می‌شود، آب جاری در رودخانه‌ها باعث نفوذ آب به آبخوان‌ها می‌شود و با سیراب شدن آبخوان‌ها منابع آب زیرزمینی تجدید می‌شود و تراز آب بالا می‌آید.
* به موازات تقلیل مصرف آب و شکل‌گیری این فرآیند باید چاه‌ها را نیز کنترل و پروانه‌های بهره‌برداری را تعدیل کرد.
* به علت  گرمای کره‌ زمین منابع آبی زیرزمینی کاهش یافته است، بدین جهت مجبور به تعدیل پروانه‌های آب زیرزمینی قدیمی هستیم تا بتوانیم به سفره‌های آب زیرزمینی کمک کنیم و به نسل‌های آینده منابع آب زیرزمینی مناسبی را تحویل دهیم.
*در راستای کاهش تعداد چاه‌های غیرمجاز هیچ راهی جز افزایش اعتبارات در طرح تعادل‌بخشی مطرح شده توسط وزارت نیرو و افزایش تعداد گشت و بازرسی در محدوده‌هایی که چاه زیرزمینی حفر شده، نداریم.
*«جزیره‌ای» کار نکردن چهار وزارتخانه‌ نیرو، جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط‌ زیست و عمل به‌صورت مشترک باعث عدم حفر چاه‌های غیرمجاز خواهد شد.