مناظره‌ای درباره مسائل خارجی و دیپلماسی کشور با حضور قشقاوی معاون کنسولی وزیر خارجه و مصطفی کواکبیان نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در دانشکده اقتصاد دانشگاه شهیدبهشتی برگزار شد.

 در ابتدای این مذاکره، کواکبیان با ابراز تاسف از این‌که به گفته وی یک استراتژی مدون در مورد روابط بین‌الملل و سیاست خارجه در کشور وجود ندارد، گفت: ما نمی‌دانیم که می‌خواهیم مثلا درخصوص کشورهای همسایه یا در بحث دریای خزر یا در رابطه با کشورهای آسیای مرکزی چه کنیم.
وی با بیان این‌که درخصوص رابطه با آمریکا در مباحث مختلف ذهن استراتژیکی در دولت‌های نهم و دهم ندیدیم، اظهار کرد: به جای این موضوع، حرکت‌های زیگزاگی از سوی این دولت دیده شد، چنانچه دوباره به آقای اوباما نامه نوشته شد و او دوباره به این نامه‌ها جواب نداده و یا این‌که ما پای سخنرانی اوباما تا آخر می‌نشینیم، ولی او جلسه را ترک می‌کند. بنابراین چنین حرکت‌هایی ما را به جایی نمی‌رساند.
وی در ادامه با ابراز این عقیده که در روابط بین‌الملل و دیپلماسی از نظرات کارشناسی استفاده نمی‌شود، گفت: در ساختار فعلی قانون اساسی، شورای عالی امنیت ملی بالاترین مرجع برای تصمیمات کلان خارجی است که وزارت خارجه در آن یک عضو است و باید کار کارشناسی ارائه دهد و بعد هم شورای عالی امنیت ملی آن را بررسی کند، تا پس از آن به مرحله اجرا برسد.
وی همچنین درباره مباحث مطرح شده پیرامون هولوکاست نیز انتقاداتی را مطرح کرد.
در ادامه این مناظره قشقاوی ابتدا با بیان این‌که من یک دیپلمات هستم و نگاه من این دولت و آن دولت نیست، در واکنش به اظهارات کواکبیان گفت: ما در همه زمینه‌ها استراتژی مدون و مطلوب داریم. اولا این که قانون اساسی اصول کلی را بیان کرده و پس از آن برنامه‌های ۵ ساله و ۲۰ ساله مدون و مصوب مجلس است. پس از آن ما در وزارت خارجه نیز غیر از مرکز پژوهش‌ها در امور استراتژی دستیار ویژه داریم و اینها کارشان این است که به تدوین استراتژی مدون بپردازند.
معاون کنسولی وزیر امور خارجه با بیان این‌که ما با تک تک کشورها استراتژی مدون داریم، گفت: نمی‌شود بدون استراتژی مدون، اجلاس باشکوهی چون اجلاس عدم تعهد را برگزار کرد و این اصلا شدنی نیست که بدون استراتژی اجلاسی به آن آبرومندی و شکوه برگزار شود.
وی خطاب به کواکبیان گفت: آقای دکتر اینجا دانشگاه است و نمی‌شود صحبت غیرمستند داشت. درباره نامه به اوباما و ترک جلسه از سوی او، باید بگویم که شما چطور این موضوع ساده تشریفاتی را نمی‌دانید که سخنران افتتاح اجلاس یا به رسم غلط یا درست در مجمع عمومی سازمان ملل همیشه رییس جمهور آمریکاست و نوبت رییس جمهور کشور ما ممکن است، فردا یا پس فردای آن باشد. در مورد نامه هم اینطور نبوده که جواب داده نشود. اقدامات متقابل انجام شده و برای همه اینها کار کارشناسی صورت می‌گیرد.
وی همچنین با بیان این‌که مگر می‌شود، افراد وزارت خارجه و معاونان در این وزارت خانه را کارشناس ندانست، اظهار کرد: چرا در این محیط علمی و دانشگاهی، بدنه خدمت‌گذاران نظام را تخطئه می‌کنید؟
قشقاوی همچنین درباره بحث هولوکاست نیز گفت: عده‌ای معتقدند که هولوکاست اتفاق افتاده و محل وقوع آن در اروپا بوده است. سوال ما این است که حال ما می‌گوییم که هولوکاست در قلب خاورمیانه اتفاق افتاده که نیروهای اسرائیلی به فلسطین هجوم بردند. اصلا آیا هولوکاست یک واقعا تاریخی یا یک موضوع روز سیاست خارجی است؟ اگر تاریخی است چرا سفیر ایران را به خاطر آن احضار می‌کنید و اگر موضوع روز است چرا نسبت به آن برخوردهای متفاوت داریم؟ هرگاه ما چنین سوالاتی را مطرح کردیم، با سکوت طرف مقابل مواجه شده‌ایم.
در ادامه این مناظره، کواکبیان با بیان این‌که من نگفتم دوستان وزارت خارجه کارشناس نیستند، بلکه می‌گویم از نظرات کارشناسی استفاده نمی‌شود، گفت: ببینید اگر بحث به افراد کشیده شود، آقای ولایتی که چندین سال در دستگاه دیپلماسی بوده‌اند، پزشک اطفال هستند و در واقع بحث تخصص‌گرایی در این زمینه مطرح است.
دبیرکل حزب مردم‌سالاری در ادامه با بیان این‌که در وزارت خارجه گاهی روابط بر ضوابط در انتصاب‌ها غلبه دارد، گفت: حدود ۹ هزار و خرده‌ای پرسنل در وزارت خارجه است که اکثرا پسرخاله و پسردایی هستند.
وی همچنین از سفیر شدن برخی از افراد به دلیل آنچه وی آن را نداشتن تخصص در این باره می‌نامید، انتقاد کرد.
کواکبیان در ادامه با تاکید بر این‌که ما باید منافع ملی‌مان را درنظر بگیریم، گفت: هم‌اکنون شاهد هستیم که امارات و ترکیه کار خود را می‌کنند.
وی همچنین در واکنش به اظهارات قشقاوی مبنی بر برگزاری اجلاس غیرمتعهدها به صورت باشکوه گفت: ما بیش از سه هزار زندانی در کشورهای مختلف داریم، بنابراین می‌توانستیم از این اجلاس برای آزادی زندانیانمان یا بحث در این باره استفاده کنیم.
وی گفت: وقتی آقای مرسی به ایران آمد، حتی در مورد این‌که با رهبری ما دیدار داشته باشد، برنامه‌ریزی نشده بود و همان روزی که این اجلاس برگزار شد، آقای امانو علیه ما بیانیه صادر کرد.
کواکبیان با بیان این‌که دیپلماسی ما ضعیف است و نباید در این باره تعارف داشته باشیم، اظهار کرد: حتی عربستان علیه ما بیانیه حقوق بشر می‌دهد و سوریه هم از چنین جلسه‌ای خارج می‌شود تا رای ندهد.
به گزارش ایسنا، معاون کنسولی وزیر خارجه در ادامه خطاب به کواکبیان گفت: شما خودتان به عنوان یک استاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس چه استراتژی مدونی دارید. آقای کواکبیان ما دستگاه دیپلماسی صددرصد طلبکار و شما صددرصد بدهکارید.
وی گفت: تنها وزارتخانه جهان که کمترین مقاماتش از بیرون وزارت خارجه است، فقط وزارت خارجه ایران است و در این وزارت خانه ۹۵ دیپلمات‌های حرفه‌ای وجود دارند. در حالی که در کشوری مثل آمریکا، نظامیان بسیاری دیپلمات و وزیر خارجه شدند.
وی همچنین گفت: سفیر شدن وزرا هم امری مرسوم است. بنابراین آقای کواکبیان ببینید که حرف‌های شما چقدر غیرواقع‌بینانه و حرف‌های من چقدر مستند است.
وی تصریح کرد: زمانی که اجلاس غیرمتعهدها برگزار شد، ۵ گروگان از لیبی آزاد شدند، بنابراین آقای کواکبیان اینقدر مال خود را در نزد دشمنان غربی و رسانه‌های و اخبار عمومی تحقیر نکنید.
قشقاوی در ادامه با بیان این‌که دو دیپلماسی خونین و مسلحانه و غیرخونین و مسلحانه وجود دارد، گفت: دیپلماسی خونین اجلاس‌هایی را می‌گذارد و به سوریه سلاح می‌دهد. اما دیپلماسی غیرخونین ما ماه رمضان درباره سوریه اجلاس گذاشت و حتی با کوفی‌عنان هم جلسه برگزار کرد.
قشقاوی با اشاره به برخی از صحبت‌های فوکویاما تحلیلگر آمریکایی مبنی بر این‌که اگر در سوریه حکومت اسد سقوط کند، قطعا مشکلات زیادی فراسوی دموکراسی ایجاد می‌شود،‌گفت: منافع ملی ما این است که مدافع سوریه باشیم و این کشور را مورد حمایت قرار دهیم.
وی در ادامه با تاکید بر این‌که حمایت از مقاومت فلسطین و مقابله با صهیونیسم ناموس سیاست خارجی ماست، گفت: کدام کشور ناموس سیاست خارجی خود را زیر سوال می‌برد. آقای کواکبیان شما انگار یک روز در این کشور زندگی نمی‌کنید و نمی‌دانید اندیشمندان معتقدند که بحث سوریه، بحث مقاومت فلسطین است.
کواکبیان نیز با بیان این‌که من معتقدم ایراداتی به وزارت خارجه می‌گیرم، بحث بدهی و طلب نیست، گفت: من در کمیسیون سیاست خارجه مجلس هشتم بحث روابط کامل با انگلیس را مطرح کردم و گفتم باید کمی کوتاه بیایید و آخرسر هم حرف من شد و من فکر می‌کنم یک خدمتی بوده که در آن زمان انجام شده است.همچنین در مورد بحث خزر نیز با آقای متکی بحث کردم و به ایشان گفتم شما به خاطر مسائل مختلف رژیم حقوقی را تعریف نکردید و این به ضرر کشور ماست.
وی گفت: من در طول برگزاری اجلاس غیرمتعهدها به آقای صالحی نامه نوشتم و به ایشان گفتم که اجازه دهید ما به عنوان مقام غیررسمی با برخی هیات‌ها دیدار داشته باشیم که گفتند این موضوع دست ریاست جمهوری است .
وی در ادامه اظهار کرد: من پیش از این در مجلس گفتم که نباید همه تخم‌مرغ‌ها را در سبد بشار گذاشت. باید به مخالفین هم توجه کرد که در آن زمان یکی از دوستان نماینده گفت؛ این صدای آمریکاست که از کمیسیون امنیت ملی شنیده می‌شود. پس از چند ماه آقای صالحی بحث صحبت با مخالفان را مطرح کردند .
وی گفت: ما باید کشورهای مختلف را با خود همراه کنیم، اما این‌که جلسه بگذاریم و حتی یک کشور مسلمان به این جلسه نیاید، چه منطقی دارد. مگر این کار سختی است که کشورهای اسلامی را با مواضع خود همراه کنیم.
در ادامه قشقاوی با بیان این‌که من احساس می‌کنم من و آقای کواکبیان در یک کشور زندگی نمی‌کنیم و پایه اطلاعات ما متفاوت است، گفت: چطور می‌گویید در اجلاس سوریه هیچ کشور اسلامی‌ای شرکت نکرد، در حالی که ۳۲ کشور اسلامی در این اجلاس شرکت کردند. شما آقای کواکبیان کجا زندگی می‌کنید؟ چطور خبرهای اولیه را ندارید؟
در ادامه قشقاوی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره نوع رابطه ما با لبنان گفت: چطور ممکن است کسی بگوید ایران را دوست دارم، ولی لبنان را دوست ندارم و این جمله نه غزه و نه لبنان چقدر غیرمنطقی است. در حالی که لبنان همواره حامی ما بوده است.
دانشجویی در مورد چرایی عدم استقبال رییس جمهور برزیل از رییس جمهور ما در زمان سفر احمدی‌نژاد به این کشور پرسید، که وی در پاسخ به این سوال گفت: مگر یک رییس جمهور چقدر وقت دارد که بخواهد با همه کشورها دیدار کند؟
قشقاوی همچنین گفت: من مدافع هر عملکردی در وزارت خارجه نیستم. مگر ما معصومیم. من می‌گویم پایه اطلاعات من با شما فرق می‌کند.