باستان‌شناسان به سنگ‌نبشته‌ای تازه وابسته به یک استودان تاقچه‌ای، بر فراز یکی از صخره‌های کوهستان نقش رستم دست‌یافتند.
به گزارش ایلنا، «کوه حسین» یا آن‌گونه که کتزیاس (پزشک و تاریخ‌نگار نامی دربار هخامنشی) آن را «کوه دو ستیغ»(دو گنبدان) نام داده استف از دیرباز آثار بسیار ارزشمندی از دوره ایلامی، هخامنشی، فرا هخامنشی، ساسانی و دوره‌ی اسلامی را در خود جای داده است. «ابن بلخی» نیز در «فارسنامه» به هنگام داستان زندگی «اشو زردشت» پیامبر بزرگ ایرانی، به این نکته اشاره می‌کند که در اصطخر پارس کوهی است که «نفشت» نام (محل نبشته‌ها) که اوستا را به خط «زند» و «پازند» بروی ۱۲۰۰۰ هزار پوست، نوشته و درون آن کوه نهادند (ابن بلخی، فارسنامه: صص ۵۰-۴۹) به همین دلیل این کوهستان یکی از پربارترین آثار نوشتاری را در خود جای داده که بسیاری از آن‌ها در دو سال گذشته از سوی پژوهشگران جوان کشف و بررسی شده است.
ابوالحسن اتابکی، دانش‌آموخته‌ی فرهنگ زبان‌های باستانی دانشگاه شیراز و دکتری تاریخ، از دست‌یابی به سنگ‌نوشته‌ای تازه خبر داد که بر فراز یکی از صخره‌های کوهستان نقش رستم جای گرفته است.
او در این باره گفت: این سنگ‌نوشته وابسته به یک استودان تاقچه‌ای است و به صورت خوابیده نگاشته شده که گذر زمان آن را دچار فرسایش بسیار نموده است. واژگان این سنگ‌نوشته چندان در دل صخره ترکیب یافته‌اند که با «بازه بینایی» یا «چشم برهنه» به‌سختی می‌توان آن را مورد شناسایی قرار داد.
اتابکی در ادامه افزود: نگارندگان این سنگ‌نبشته برای نگارش آن در آغاز کوشیده‌‌اند که دورتر از خود استودان، سنگ‌نوشته‌ای را به نگارش در آورند اما ناهمواری صخره باعث شد که از اینکار خودداری کنند و بر آن اندیشه افتاده‌اند که در سمت چپ استودان سنگ‌نوشته تازه‌ای را به نگارش درآورند. از این‌روی از سنگ‌نوشته پیشین تنها «دو» واژه باقی‌مانده است؛ اما سنگ‌نوشته‌ی اصلی دارای پنج سطر به خط پهلوی کتابی است و با توجه به نحوه‌ی نگارش آن مربوط به اواخر دوره ساسانی است. خوانشی که ما از این کتیبه ارائه نمودیم بدین گفتار است:
«۱. این دخمک [گور]
۲. مردان دینگ
۳. گشنسپ
۴. پسر
۵. خویش…»
«این دخمک را مردان دینگ پسر گشنسب [برای]خویش[ساخت]».
نجمه ابراهیمی، کارشناس ارشد تاریخ در توضیح استودان گفت: «استودان» در اصل به معنای «استخوان‌دان» یا جایگاهی است که استخوان‌های تهی شده از گوشت و استخوان‌های متلاشی شده را در درون آن می‌نهادند. این واژه در اساس از واژه «استومند» به معنای مادی یا زمینی گرفته شده است. بیشتر استودان‌ها به فضاهای تاقچه‌ای شکل گفته می‌شود که در دیواره عمودی صخره‌ها و یا تخته‌سنگ‌های بزرگ ایجاد شده‌اند.
او عنوان کرد: نخستین گزارش‌ها از گورسپاری(:تدفین)های ساسانی در دشت مرودشت از سوی سیاحان و باستان‌شناسانی چون جکسن، هرتسفلد، واندنبرگ و اشتاین صورت گرفته که به هنگام بازدید از آثار تخت‌جمشید و نقش رستم با آن‌ها روبه‌رو شده‌اند.
دریافت صفحه با کد QR