صبح امروز حادثه‌ای ناشناخته موجب مرگ تعداد زیادی از ماهیان قنات جهانی حسن‌آباد در مهریز یزد شده است؛ مسئله‌ای نگران‌کننده‌ که علاوه بر حیات این موجودات، سلامت آب این قنات را با ابهام و جامعه محلی را با نگرانی‌ کرده است.

صبح امروز حادثه‌ای ناشناخته موجب مرگ تعداد زیادی از ماهیان قنات جهانی حسن‌آباد در مهریز یزد شده است؛ مسئله‌ای نگران‌کننده‌ که علاوه بر حیات این موجودات، سلامت آب این قنات را با ابهام و جامعه محلی را با نگرانی‌ کرده است.
«میثم بیک» فعال محیط‌زیست و طبیعت‌گرد یزدی که صبح امروز یکشنبه ۳۱ مردادماه ۱۴۰۰ این حادثه را به صورت ویدیو منتشر کرده، در این مورد به خبرنگار ایسنا گفت: صبح امروز در هنگام بازدید از قنات حسن‌آباد متوجه تعداد زیادی از ماهیان مرده در مظهر قنات شدم که همین مسئله منجر به نگرانی من در مورد سلامت آب قنات شد.
وی با بیان این که به دنبال انتشار این ویدئو دستگاه‌های مختلفی مانند شهرداری مهریز و آب‌ منطقه‌ای یزد در این رابطه با بنده تماس گرفتند، تصریح کرد: احتمال میدهم که شکارچیان برای شکار ماهی‌ها از کلر استفاده کرده باشند.
این فعال زیست محیطی، این احتمال را براساس تجربه‌های قبلی نه در مورد قنات حسن آباد بلکه در مورد دیگر قنوات می‌دهم.
«مهدی زارع خورمیزی» کارشناس اداره کل محیط‌زیست استان یزد در گفت‌وگو با ایسنا نیز علت مرگ این ماهیان را به احتمال بسیار زیاد، آلودگی سهوی یا عمدی آب قنات بوسیله مواد شوینده و برخی مواد ممنوعه دانست و گفت: این موضوع می‌تواند سهوی و به دلیل شستشوی لباس، فرش، ظروف، خودرو و دیگر موارد در بالادست قنات یا حتی عمدی جهت گرفتن ماهیان قنات باشد.
وی با بیان این که بعضاً برای شکار ماهی‌ها، آب را با مواد ممنوعه آلوده می‌کنند، گفت: سودجویان با این اقدام ماهی‌های درشت را شکار کرده و ماهی‌های کوچکتر را رها می‌کنند.

کارشناس محیط‌زیست استان تصریح کرد: البته این حادثه می‌تواند علل دیگری هم داشته باشد اما با توجه به جهانی شدن قنات حسن‌آباد، باید توجه به این حوزه نیز افزایش یابد.  
زارع خورمیزی به عواملی شامل خشکسالی، حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق در حوزه آبریز قنات و آلودگی قنات‌ها از طریق شبکه فاضلاب به عنوان عوامل تهدیدکننده قنات‌های استان در سالهای اخیر یاد کرد و گفت: با توجه به تهدید روز افزون این زیستگاه‌های آبی، احتمال انقراض بسیاری از گونه‌هایی که تاکنون شناسایی نشده و برای کشور و هم دنیا اهمیت دارند نیز وجود دارد.
وی با بیان این که قنات‌ها یکی از زیستگاه‌های آبی مهم استان یزد هستند، اظهار کرد: طی قرن‌ها، یک اکوسیستم آبی منحصر به فرد شکل گرفته و گونه‌های مختلفی از آبزیان از جمله کپور ماهیان، خرچنگ‌های آب شیرین، حشرات آبزی، کنه‌های آبزی، دوزیستان، پرندگان و دیگر موجودات را در خود جای داده‌ است.
این پژوهشگر محیط زیست با بیان این که ماهی‌ها، خرچنگ‌ها و سایر جانوران آبزی داخل کانال قنات در چرخه غذایی بسیار مهم  هستند، گفت: حضور آن‌ها روی کیفیت آب قنات و به تبع آن در زندگی ما تاثیر به سزایی می‌گذارد به طور مثال اگر ماهی‌های داخل قنات از بین بروند، جلبک‌ها فرصت رشد پیدا کرده و در حقیقت بو، مزه و طمع آب شیرین قنات تغییر خواهد کرد.
این فعال محیط زیستی با بیان این که ماهی‌های نقش مهمی در اکوسیستم قنوات دارند، گفت: ماهیان باعث پاک‌سازی و تمیز کردن قنات می‌شوند و با توجه به جهانی شدن این قنات، باید نظارت بهتری بر آن انجام شود.