یکی از اقدامات ابتکاری به کار گرفتهشده در جنگ، بهرهگیری از توپخانه بهعنوان سلاحی با نقش بازدارندگی در برابر شرارتهای دشمن بعثی در جنگ شهرها بود.
روند شکلگیری توپخانه سپاه
8 ارديبهشت 1400 ساعت 22:40
یکی از اقدامات ابتکاری به کار گرفتهشده در جنگ، بهرهگیری از توپخانه بهعنوان سلاحی با نقش بازدارندگی در برابر شرارتهای دشمن بعثی در جنگ شهرها بود.
یکی از اقدامات ابتکاری به کار گرفتهشده در جنگ، بهرهگیری از توپخانه بهعنوان سلاحی با نقش بازدارندگی در برابر شرارتهای دشمن بعثی در جنگ شهرها بود.
به گزارش ایسنا به نقل از تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، هشتم اردیبهشتماه سال ۱۳۶۶ سالروز شهادت سردار شهید حسن شفیعزاده، فرمانده یگان توپخانه نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. شخصیتی که تلاشها و اقدامات او در کنار بنیانگذار یگان توپخانه سپاه، یعنی حسن طهرانی مقدم، نقش بارز و مهمی را در راهاندازی و توسعه یگان توپخانه سپاه پاسداران و اثرگذاری مثبت آن در طول هشت سال دفاع مقدس داشت.
سالروز شهادت این شهید بزرگوار بهانهای شد که روند شکلگیری و توسعه یگان توپخانهای سپاه را از زبان سردار شهید غلامرضا یزدانی موردبررسی قرار دهیم.
بعد از عملیات ثامنالائمه (ع) که منجر به رفع محاصره آبادان گردید، ازجمله غنائم بهدستآمده از عراق، یک آتشبار توپخانه ۱۵۵ م.م کششی بود که از جانب دشمن در شمال آبادان بین دارخوین و پل مارد مستقر بود. این آتشبار توپخانه بلافاصله تعمیر و عملیاتی گشته و در همان منطقه علیه دشمن به کار گرفته شد.
سه ماه بعد در عملیات فتح بستان نیز مجدداً یک گردان توپخانه ۱۳۰ م.م و یک آتشبار ۱۰۵ م.م پرتغالی از ارتش عراق، از سوی رزمندگان تیپ ۱۴ امام حسین (ع) اصفهان به غنیمت گرفته شد که این گردان به دستور حسین خرازی، فرمانده تیپ، سازماندهی شده و در عملیات فتحالمبین در پشتیبانی از گردانهای مانوری بسیجی، مبادرت به اجرای آتش کردند و این دو اتفاق مبدأ شکلگیری توپخانه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
در آستانه عملیات فتحالمبین، یکی از مشکلاتی که ذهن طراحان و فرماندهان سپاه را به خود مشغول کرد و دغدغه آن قابل کتمان نبود، کمبود و یا فقدان آتش پشتیبانی کافی برای این عملیات بود. هرچند که به گردانهای توپخانه ارتش، مأموریت پشتیبانی آتش ابلاغ شده بود؛ بههرحال با توجه به حجم عظیم نیروهای بسیجی در قالب تیپهایی که سپاه سازماندهی کرده بود، آتش پشتیبانی اطمینانبخش وجود نداشت.
وقتی عملیات فتحالمبین در دهم فروردین ۱۳۶۱ به پایان رسید، علاوه بر پانزده هزار اسیر و سایر غنائم،۱۶۵ عراده، انواع توپهای مدرن و دوربرد و متوسط به همراه همه تجهیزات لازم و توپکش و مهماتبر و ... و حتی خدمه و متخصصان آنها به دست رزمندگان اسلام به غنیمت گرفته شد. در یک امداد آشکار خداوندی، توپ و توپچی و توپخانه دشمن یکجا به دست سربازان امام (ره) افتاده بود.
حدود ده گردان توپخانه در اختیار سپاه قرار گرفته بود و باید کار شروع میشد.
حسن مقدم که فوق تخصص در شکار فرصتهای طلائی بود، روز ۱۲ فروردین با مشورت چند تن از فرماندهان ازجمله حسن شفیعزاده که در این مقطع معاون تیپ المهدی (عج) بود و او نیز انگیزهای قوی در ایجاد توپخانه برای سپاه داشت، به دلیل اینکه از روزهای اول جنگ با یک خمپارهانداز و روزی سه گلوله سهمیه و در شرایط بسیار سخت و فشارهای دشمن در جبهه آبادان با عراقیها جنگیده بود و قدر آتش توپخانه را میدانست، ایده تشکیل توپخانه در سپاه را با توجه به این حجم از غنائم بهدستآمده به فرماندهان مافوق ارائه داد که برادر سید رحیم صفوی، معاون عملیاتی سپاه، بدون لحظهای تردید، این فکر و پیشنهاد را پذیرفته و همانجا طی دستنوشتهای به حسن (طهرانی) مقدم، مأموریت تشکیل توپخانه سپاه را از موضع فرماندهی سپاه ابلاغ کرد.
از همان قدمهای اولیه، حسن شفیعزاده نقش محوری و تأثیرگذاری در این روند ایفا مینماید و این دو حسن، سازمان توپخانه را بنیانگذاری و آماده اجرای مأموریتهای مهمی میکنند.
بهموازات این اقدامات برای انجام عملیات بیتالمقدس، تمام توپهای به غنیمت گرفته شده، تعمیر، سازماندهی و در قالب گردانها و آتشبارها در پشتیبانی از عملیات فوق بکار گرفته شدند.
واقعاً اتفاق بزرگی افتاده بود. سپاه و بسیج مجهز به توپخانه شده بود و این موضوع برای دشمن فوقالعاده شوکآور و غیرقابلتصور بود. نکته مهمتر اینکه ۹۰ درصد توپهای غنیمتی سالم و حتی بسیاری از آنها آغشته به گریس کارخانه سازنده بودند.
نیازمندی اساسی که در این مرحله داشتیم، مهمات بود که در تپههای تینه در منطقه دشت عباس و تنگه ابوغریب زاغههای بزرگ و حاوی دهها هزار انواع مهمات موجود، به غنیمت گرفته شده بود. حجم این مهمات آنقدر بود که تا حدود ۹ ماه بعد ما مهمات توپخانه موردنیاز خود را از این زاغهها برداشت و مصرف میکردیم.
باید گفت با اراده خداوند، سپاه به دست دشمن مجهز به بهترین سلاحها، تجهیزات و مهمات روز دنیا شده بود که با آنها علیه خودش میجنگید.
جالب است هر جا که ازنظر اطلاعات فنی و تخصصی با مشکلی مواجه میشدیم، بلافاصله فرمانده آتشبار یا گردان همان سلاح را از اردوگاه اسرای عراقی به منطقه آورده و او خیلی دقیق همهچیز را برای نیروهای ما آموزش داده، به اردوگاه برمیگشت.
انتصاب حسن شفیعزاده به فرماندهی توپخانه سپاه
در سال ۱۳۶۲ تقریباً همه لشکرها و تیپهای رزمی سپاه به یگانهای توپخانه مجهز شده بودند، ولی از آن جا که در ادامه دفاع مقدس و بهمنظور بازداشتن رژیم متجاوز عراق، ضرورت تجهیز سپاه به موشکهای دوربرد برای پاسخ گوئی به شرارتهای دشمن بعثی، ضرورتی قطعی تشخیص داده شده بود، لذا در آبان ماه سال ۱۳۶۲ به برادر حسن تهرانی مقدم، مأموریت راهاندازی (فرماندهی موشکی زمین به زمین سپاه) محول و حسن شفیعزاده بهعنوان فرمانده توپخانه سپاه منصوب گردید.
ایشان بعد از طی مراحل شکلگیری اولیه توپخانه طی ۱۸ ماه گذشته، در راه توسعه و رشد و ارتقاء توان عملیاتی سپاه قدمهای بسیار بزرگی را برداشت.
کد مطلب: 148884