تحولات چند روز اخیر واشنگتن شباهت زیادی به فیلم شوالیه تاریکی ساخته «کریستوفر نولان» پیدا کرده؛ تصویری خوف انگیز که در قلب ایالات متحده به آتش کشیده شده است. شاید زمانی که «دونالد ترامپ» دیالوگ مشهور «من حکومت مردم را باز می گردانم، مردم» را به زبان آورد؛ کسی باور نمی کرد که واشنگتن به سرنوشت گاتهام مبتلا خواهد شد.

تحولات چند روز اخیر واشنگتن شباهت زیادی به فیلم شوالیه تاریکی ساخته «کریستوفر نولان» پیدا کرده؛ تصویری خوف انگیز که در قلب ایالات متحده به آتش کشیده شده است. شاید زمانی که «دونالد ترامپ» دیالوگ مشهور «من حکومت مردم را باز می گردانم، مردم» را به زبان آورد؛ کسی باور نمی کرد که واشنگتن به سرنوشت گاتهام مبتلا خواهد شد.
یورش هواداران ترامپ دقیقا در سالگرد آغاز ریاست جمهوری «جورج واشنگتن» اتفاق افتاد و حالا پدران آمریکا از خشم ناخن بر تابوت می سایند. فاجعه برای ایالات متحده زمانی عمیق تر می شود که آنها مدعی بودند احتمال خطا در حکومت سیستمی واشنگتن نزدیک به صفر است. نکته تاریخی اینجاست که عنصر نامطلوب همانند «جان اف کندی» با ترور یا همانند « ریچارد نیکسون» با استیضاح حذف شده اند اما حالا ترامپ به یک غده سرطانی برای آمریکا تبدیل شده است.
براساس آخرین آمار ، براثر حمله روز چهارشنبه به کنگره تاکنون حداقل 5 نفر کشته و نزدیک به 100 نفر هم زخمی شده اند. روز چهارشنبه و تنها ساعتی بعد از پایان سخنرانی ترامپ در اجتماع هواداران خود، نشست مشترک کنگره با ریاست مایک پنس آغاز شد اما در همان ساعات اولیه، نمایندگانی که در حال تایید آرای الکترال کالج بودند، به خاطر هجوم حامیان ترامپ به ساختمان کنگره، مجبور به خروج از سالن یا پناه گرفتن در پشت صندلی‌ها شدند.
با هجوم طرفداران ترامپ به ساختمان کنگره و تلاش برای ورود به ساختمانی که در حال شمارش آرای الکترال کالج بودند، تمام درهای کنگره قفل شد و نیروهای امنیتی در برابر شورشیان به صف شدند اما در نهایت به قول «جو بایدن» چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا ، «تروریست های داخلی آمریکا » موفق شدند کنگره را تصرف کنند. البته در نهایت ، پس از مهار یورش هواداران دونالد ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا در واشنگتن، نمایندگان سنا به شمارش آرا ادامه داده و پیروزی بایدن به عنوان رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده در انتخابات 3 نوامبر رسما تایید شد.

موج استعفا در کابینه
برخی از منتقدان ترامپ پس از حوادث روز چهارشنبه در واشنگتن او را به تلاش برای «کودتا» متهم کرده اند. «جان بولتون» مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا گفت: «این یک فاجعه و روز وحشتناک برای آمریکا بود به خصوص زمانی که می‌بینید رئیس جمهور آمریکا این جمعیت را تحریک می‌کند و مستقیما مسئول توهمی است که آن‌ها درباره لغو نتایج انتخابات به وسیله مایک پنس، معاون رئیس جمهور یا کنگره آمریکا داشتند.»
جان بولتون افزود: «دونالد ترامپ هیچ حد و مرز و هیچ فلسفه‌ای ندارد، اکنون ترامپ باید هر چه سریع تر صحنه سیاسی آمریکا را ترک کند، من فکر می‌کنم او مطمئنا بعد از بیستم ژانویه هم تلاش خواهد کرد نفوذ به دست آورد، او مطمئنا الان هم نفوذ دارد، اما قدرت ندارد و این کاملا متفاوت است.»
روز پنج شنبه موج استعفا و کناره گیری در کاخ سفید و کابینه ترامپ به راه افتاد. «بتسی دووس» وزیر آموزش آمریکا در نامه استعفای خود طی روز پنجشنبه دونالد ترامپ را از بابت دامن زدن به تنش ها طی حمله خشونت آمیز روز چهارشنبه به کنگره به عنوان جایگاه دموکراسی کشور مقصر دانست. او اظهار کرد: «هیچ تردید و اشتباهی در خصوص تاثیر لفاظی های شما (ترامپ) بر وضعیت وجود نداردو این برای من یک نقطه عطف است.»
« ایلین چاو» وزیر حمل و نقل آمریکا هم از سمتش استعفا کرد. وزیر حمل و نقل، همسر میچ مک کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه در مجلس سنا است. او در دولت جورج بوش پسر به مدت هشت سال وزیر کار بود. همچنین استیون ساند، رئیس پلیس کنگره آمریکا نیز استعفایش را اعلام کرده و گفت که ما آماده یک اعتراض دموکراتیک بودیم و هرگز گمان نمی کردیم که اینگونه مورد حمله قرار بگیریم. از سوی دیگر مایکل استنگر مسئول امنیت مجلس سنا نیز از سمتش استعفا کرده و میچ مک کانل رهبر اکثریت سنا گفت که استعفای او را قبول کرده است.
رویترز نیز گزارش کرد که چهار مشاور ارشد شورای امنیت ملی کاخ سفید استعفا کرده اند.
در این میان ، «کریس میلر» وزیر دفاع موقت آمریکا در توییتی اعلام کرد، وزارت دفاع مطابق با سوگندی که یاد کرده، به وظیفه خود عمل خواهد کرد و روند مسالمت آمیز قدرت به جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا را بیستم ژانویه اجرایی خواهد کرد. وی افزود، به شدت اقدامات خشونت آمیز و یورش به ساختمان کنگره را محکوم می کند. این خشونتی که در ساختمان کنگره رخ داد با دموکراسی و اصول قانون اساسی آمریکا مغایرت دارد.

تحقیر حکومت ایالات متحده
یورش هواداران دونالد ترامپ به ساختمان کنگره شکلی از شورش و اعتراض خشونت بار انتخاباتی بود. این گونه اعتراض ها در بسیاری از کشورهایی که قواعد دموکراسی در آنها جا نیافتاده است روی می دهد اما وقوع آن در آمریکا به عنوان کشوری که دهها بار انتقال مسالمت آمیز قدرت را تجربه کرده است بی سابقه بود.
خودداری ترامپ از پذیرش شکست در انتخابات ریاست جمهوری با تاکید بر ادعاهایی که از توطئه علیه او و هوادارانش حکایت داشت دلیل اصلی حوادث روز چهارشنبه واشنگتن بود. گروهی از اعضای حزب جمهوریخواه به ویژه جاش هالی، سناتور ایالت میسوری و تد کروز، سناتور تگزاس در این مسیر دونالد ترامپ را همراهی کردند. اقدامی که زمینه ساز بروز خشونت و شورش انتخاباتی علیه نهاد کنگره شد.
پژوهش ها نشان داده است که استفاده از ادبیات ستیزه جویانه و تند از سوی سیاستمداران احتمال بروز خشونت های سیاسی را افزایش می دهد ؛ در همین راستا نقش توئیت های دونالد ترامپ را در تحریک هوادارانش نمی توان نادیده گرفت. رئیس جمهوری آمریکا آنچنان خطرناک شده است که فیسبوک و اینستاگرام تصمیم گرفته‌اند حساب کاربری وی را فعلا به‌طور نامحدود و دست‌کم تا پایان دوران ریاست جمهوری او و انتقال کامل قدرت در ۲۰ ژانویه مسدود کنند.
 شاید بتوان گفت آنچه که در چهارشنبه لعنتی واشنگتن به وقوع پیوست برای مردم خاورمیانه یا کشورهای مخملی آشنا باشد اما برای جامعه نخبگان ایالات متحده یک فاجعه است که تنها در سینما و فیلم های نولان از نزدیک مشاهده کرده بودند. بسیاری منتظر انتقال قدرت تا ده روز آینده به بایدن هستند اما سیستم حکومت ایالات متحده می داند که با ترامپ روزهای سختی را خواهد داشت.

گزارش: علی ودایع