در شرایطی که کشورهای دیگر دنیا از جمله ایران با کرونا دست و پنجه نرم می کنند و آمار مبتلایان و همچنین جان باختگان هم روز به روز در حال افزایش است مروری بر چگونگی کنترل ویروس کرونا در چین به عنوان کشوری که نخستین بار این ویروس از آنجا شناسایی شد می تواند مفید باشد.

در شرایطی که کشورهای دیگر دنیا از جمله ایران با کرونا دست و پنجه نرم می کنند و آمار مبتلایان و همچنین جان باختگان هم روز به روز در حال افزایش است مروری بر چگونگی کنترل ویروس کرونا در چین به عنوان کشوری که نخستین بار این ویروس از آنجا شناسایی شد می تواند مفید باشد.
به گزارش ایرنا در حال حاضر حدود یک سال از ثبت نخستین مورد مربوط به شیوع ویروس کرونا در چین می گذرد اما این کشور با بکارگیری تدابیری، در کنار همراهی مردم توانست به عنوان نخستین کشور جهان بر کرونا غلبه کند و زندگی در این کشور یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفری تا حدودی به روال عادی بازگردد.
به عنوان یکی از شاخص های کنترل کرونا در چین می توان گفت که آمار جان باختگان در این کشور برای بیش از ۹ ماه است که صفر شده و دیگر کسی در این کشور به دلیل ابتلا به کرونا فوت نمی کند از نظر تعداد مبتلایان نیز می توان گفت در ۹ ماه گذشته غیر از موارد وارداتی که اکثرا چینی های بازگشتی به این کشور یا خارجی های مقیم چین هستند که به این کشور بازگشته اند تعداد انگشت شماری از افراد بومی به این ویروس مبتلا شده اند که آن هم در کمترین زمان و به سرعت کنترل شده است.
دولت چین با آگاهی از خطر شیوع کرونا و حتی عواقب و آثار منفی اجتماعی و سیاسی این ویروس در آینده، از همان روزهای نخست سعی کرد با تمام قدرت به مبارزه با این ویروس برخیزد.
جدا از مسایلی مانند بیمارستان سازی، رعایت فاصله اجتماعی، دعوت مردم به شستن دست ها و زدن ماسک، قرنطینه شهرها و استان های چین از جمله شهر ۱۱ میلیون نفری ووهان و استان ۵۰ میلیونی هوبی، قرنطینه خانگی هم در تمامی شهرها و استان های دیگر چین اعمال شد در جاهایی مانند ووهان و استان هوبی ورود و خروج به شهرها ممنوع بود اما در سایر استان ها، قرنطینه نه به شکل کلی و عمومی بلکه به صورت موردی و گاها محله به محله یا خیابان به خیابان انجام می شد.
یکی از عوامل موفقیت چین در کنترل ویروس کرونا، جدیت دولت و همراهی مردم بود در این کشور نه با خواهش و تمنا بلکه با دستور و جدیت، تمامی قوانین مربوط به قرنطینه و همچنین سایر محدودیت های کرونایی اعمال و با متخلفین به شدت برخورد می شد.
برای مثال در خیابان های پکن که کمترین تعداد مبتلایان و همچنین جان باختگان را گزارش کرده بود هیچ کس حق نداشت به هیچ وجه بدون ماسک تردد کند، ورود و خروج از تمامی مجتمع ها و ساختمان ها کنترل شده و از روی کارت شناسایی بود.
به محض خروج هر شهروند چینی از محوطه ساختمان ها یا ورود او به داخل وسایل نقلیه عمومی یا مجتمع های مسکونی و حتی تجاری، تب افراد سنجیده می شد و به محض اینکه تب یک فرد بالای ۳۷.۲ درجه می شد فرد مشکوک از طریق آمبولانس و با رعایت تدابیر بهداشتی به بیمارستان منتقل می شد.
در چین برخلاف ایران که گاها با خواهش و تمنا از مردم خواسته می شود پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند دولت در اجرای این پروتکل ها با کسی شوخی و یا تعارف نداشت و این قوانین برای کوچک و بزرگ و مسئول و غیر مسئول به صورت یکسان انجام می شد.
چین اگرچه به محض شیوع این ویروس پروزاهای هوایی خود را با کشورهای دیگر قطع کرد اما فرودگاه ها و مسافران چینی و خارجی که به این کشور سفر می کردند همواره یکی از موارد انتقال کرونا به داخل چین بودند به همین دلیل چین قوانین سفت و سختی را برای این دسته از افراد در نظر گرفت که هنوز هم رعایت می شود.
بر این اساس یک مسافر ورودی به چین - چه چینی چه خارجی - بعد از نشستن هواپیما حق ورود به داخل فرودگاه را نداشت بلکه از طریق یک کانال سبز ضد عفونی شده به یک مرکز درمانی که برای همین کار در محوطه فرودگاه در نظر گرفته بودند راهنمایی می شد و از او در آنجا علاوه بر تب سنجی و معاینات اولیه، تست "پی سی آر " کرونا گرفته می شد.
با توجه به اینکه نتیجه این تست ها روز بعد مشخص می شد فرد مسافر با استفاده از یک دستگاه آمبولانس و با رعایت تدابیر بهداشتی برای گذراندن قرنطینه ۱۵ روزه به هتل یا منزل خود راهنمایی می شد.
در مدت قرنطینه هم فرد مسکوک به هیچ عنوان حق خروج از خانه را نداشت و جلو درب ورودی هم یک حسگر کار گذاشته بودند که به محض باز شدن درب، آژیر می کشید و مدیریت ساختمان، مجتمع یا هتل فورا مطلع می شد و به فرد خاطی تذکر می دادند.
یکی دیگر از عوامل موفقیت چین در کنترل و مهار ویروس کرونا، بکار گیری سیستم ردیابی اتوماتیک و ردیابی دستی بیماران و ارتباط آنها با دیگران بود. برای مثال وقتی یک زن چینی قبل از اتمام قرنطینه ۱۴ روزه خود و با فریب مدیریت مجتمع مسکونی از منزل خارج شد مقامات بهداشتی با همکاری پلیس و خود این زن توانستند ۷۷ نفر را که در چند بار خروج از منزل با آنها ارتباط گرفته بود شناسایی و قرنطینه کنند.
انجام آزمایش های کرونا در سطح وسیع از دیگر اقدامات دولت چین برای مهار این ویروس بود. در شهر پکن وقتی کرونا خرداد امسال دو باره شیوع پیدا کرد و پس از دو ماه پاکی دوباره آلوده شد، شهر در هراسی بزرگ فرو رفت. در خلال ۲۶ روز نزدیک به ۱۱ میلیون نفر معادل نیمی از جمعیت پایتخت آزمایش کرونا دادند.
رایگان بودن آزمایش ها در بیشتر موارد در چین و دستور دولت برای گرفتن آزمایش بدون هزینه از جمله اقدامات مهم دولت مرکزی چین بود .در صورتی که در بسیاری از کشورها این کار هزینه بر است و دولت های مرکزی در این زمینه مبالغی را اختصاص نداده اند و همین باعث می شود تا شمار آزمایش ها بسیار پایین باشد و ویروس باسرعت بیشتری بین مردم شیوع پیدا کند.
یکی دیگر از عوامل موفقیت چین در مهار کرونا، روی آوردن مردم به سیستم های آنلاین و دیجیتال بود. مردم بجای اینکه به بیمارستان بروند به صورت آنلاین با پزشکان در ارتباط بودند و به مردم اعلام شد که نیازی نیست در این شرایط به بیمارستان و کلینیک بروند. پزشکان یا به خانه هایشان می رفتند و یا افراد را به صورت آنلاین می دیدند و برایشان دارو تجویز می کردند. این باعث شد تا مردم در مراکز پزشکی کمتر در رفت و آمد باشند.
استفاده از فناوری هایی چون شبکه های اجتماعی، اطلاع رسانی دیجیتالی و رسانه ای سریع، تقسیم اطلاعات بین دولت و شبکه های اجتماعی، در نظر گرفتن بارکدهای بهداشتی روی تلفن های هوشمند و ثبت نام همه ورود و خروج ها به محوطه ها از جمله اقدامات علمی و فنی بود که دولت برای شیوع کرونا در نظر گرفت.
هر فردی به هر منطقه ای مراجعه می کرد از طریق تلفن همراه کنترل می شد. اگرچه برخی از کشورهای غربی این مورد را نقض موارد حقوق بشری و خصوصی فردی می دانند اما در چین دولت مرکزی فقط برای اینکه بتواند همه بیماران را کنترل کند و اجازه تردد خودسرانه به آنها ندهد، چنین اقدامی را اعمال کرد.
بارکدهای بهداشتی اصولا سبز رنگ است اما زمانی که فرد به محله های آلوده به کرونا و یا محوطه های قرنطینه شده رفت و آمد کرده باشد این بارکدها قرمز می شود و باید تحت آزمایش کرونا قرار گیرد. اگر افرادی از این برنامه تخطی کنند و امنیت ملی را به خطر بیندازند برای آنها مجازات هایی از جمله زندان در نظر گرفته می شود.
شبکه های اطلاع رسانی اجتماعی چون ویبو، ویچت و تنسنت بسیار سریع با طراحی نرم افزارهایی، اطلاع رسانی را برای مردم و دولت هموارتر کردند و مخابرات چین هر روز پیام های الکترونیکی برای مردم ارسال می کرد و در باره وضعیت کرونا به آنها توضیح می داد.
حتی در خود محله ها، ساکنان مجتمع ها، گروه های رسانه ای و شبکه ای تشکیل می دادند و به صورت داوطلبانه تمام رفت و آمدهای خود به مناطق را به اطلاع یکدیگر می رساندند و همرسانی این پیام ها از جمله اقدامات مردمی بسیار مهم همراه با تلاش های دولت چین به حساب می آید.
در کنار این اقدامات کمک رسانی وسیع دولت به مردم در زمان قرنطینه، تامین آذوقه و مایحتاج برای آنها، اعزام پزشکان و پرستاران به نقاط بیشتر آلوده، بکارگیری توانایی های بالقوه مردم برای کمک رسانی و همچنین استفاده از کمک آنها برای پیشگیری از کرونا، در نظر گرفتن برخی از مجازات ها برای خاطیان از پروتکل های بهداشتی و تاکید بر اینکه هر شهروند باید مانند یک پلیس بر رفتار و اقدامات و عملکرد خود در دوران کرونا نظارت داشته باشد و با تدابیر دولت مرکزی و دولت های محلی همکاری کند، از دیگر اقداماتی بود که به دولت چین امکان داد تا موج های اول و دوم کرونا را کنترل کند.