بازارهای مالی و پولی و سرمایه‌ای از ابتدای سال جاری دچار نوسانات سونامی‌واری شدند که همه محاسبات را برای سرمایه‌گذاران به هم ریخت. در عین حال صدمات این سونامی‌ گریبانگیر مردمی ‌شد که توانی برای مقابله با عواقب نوسانات این بازارها ندارند. افت شاخص‌های اقتصادی عام در مقابل افزایش هزینه‌های تحمیلی از فشارهای بازارهای مالی، پولی و سرمایه‌ای باعث ایجاد فضای ناامن اقتصادی برای همه شد.

بازارهای مالی و پولی و سرمایه‌ای از ابتدای سال جاری دچار نوسانات سونامی‌واری شدند که همه محاسبات را برای سرمایه‌گذاران به هم ریخت. در عین حال صدمات این سونامی‌ گریبانگیر مردمی ‌شد که توانی برای مقابله با عواقب نوسانات این بازارها ندارند. افت شاخص‌های اقتصادی عام در مقابل افزایش هزینه‌های تحمیلی از فشارهای بازارهای مالی، پولی و سرمایه‌ای باعث ایجاد فضای ناامن اقتصادی برای همه شد.
نوسانات ارزی در همه بخش‌های اقتصادی کشور از جمله بازار طلا، مسکن و خودرو اثر گذاشت. در کنار این موضوع رشد نقدینگی و به دنبال آن تورم هم شدت گرفت و مشکلات را صد چندان کرد. ناایمن بودن بازارهای سرمایه‌ای دیگر نیز باعث شد تا بسیاری از مردم سرمایه‌های سرگردان خود را به بازار سرمایه یا اصطلاحا بورس وارد کنند. این بازار در ابتدای امسال با حمایت همه جانبه دولت که به اعتقاد کارشناسان یکی از ضربه‌های تاریخی را به این بازار زد؛ رشد چشمگیری داشت و حتی برای اولین بار و شاید آخرین بار شاخص کل از دو میلیون واحد عبور کرد!
بعد از این اتفاق و امیدوار شدن سرمایه گذاران خرد و کلان مردمی ‌به این بازار، ریزش آغاز شد. همانطور که رشد شاخص بی سابقه اتفاق افتاد، ریزش هم بی سابقه بود. یعنی امروز شاخص یا ریزش بیش از 800 هزار واحد، به حدود یک میلیون و 200 هزار واحد رسیده است. عدم ثبات در این بازار بویژه در هفته‌های گذشته بارها اعتراضات مردمی‌ و تجمع سهامداران را در مقابل مجلس شورای اسلامی‌ و همچنین سازمان بورس اوراق بهادار را سبب شده است.
از آن طرف هم نوسان غیرقابل پیش بینی در بازار ارز باعث شده تا برنامه‌ریزی اقتصادی کشور در همه بخش‌ها با مشکلات جدی روبرو شود. یعنی با توجه به اقتصاد وابسته به دلار، هر لحظه تغییر نرخ دلار قدرت برنامه‌ریزی را از همه فعالان اقتصادی گرفته است.
دکتر مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم در گفتگو با "مردم سالاری آنلاین" درباره نوسانات بازار ارز و سرمایه و برنامه مجلس و دولت برای مدیریت این بازارها اینطور توضیح داد: «چه در مورد بازار ارز و چه در مورد بازار سرمایه، سیاست، سیاست ثبات است. یعنی ما معتقدیم که این نوسان و بالا و پایین رفتن‌ها که یک روز مثلا دلار از 32 هزار تومان بگذرد و یک روز 22 هزار تومان شود، اصلا به صلاح اقتصاد کشور نیست.»
وی ادامه داد: «این وضعیت توان پیش بینی پذیری را از فعالان اقتصادی می‌گیرد و باعث می‌شود تا آنها نتوانند برای تولید، صادرات و حتی مصرف برنامه‌ریزی کنند. برای اینکه این ثبات اتفاق بیافتد به عنوان مثال در بازار ارز باید بتوانیم تقاضا و عرضه ارز یعنی چه بحث واقعی و چه بحث روانی که ناشی از انتظارات است را تنظیم کنیم.»
طغیانی اضافه کرد: «متاسفانه در چند ماه ابتدایی سال از حیث واقعی و صادرات کشور، دچار افت 40 درصدی شدیم. یعنی 40 درصد متوسط صادرات کشور کاسته شد؛ این اتفاق اثرات واقعی خود را در بازار ارز می‌گذارد چراکه این صادرکننده‌ها بودند که عرضه کننده ارز هستند.»
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم با اشاره به تاثیرات تحولات سیاسی جهان هم گفت: «اتفاقات آمریکا فقط بحث انتظارات افزایش قیمت برای عرضه کننده و تقاضاکننده را تغییر داد و قیمت‌ها را متعادل کرد یعنی از جهت روانی بازار را تخلیه کرد ولی از حیث واقعی همه چیز سرجای خودش است. هنوز تقاضا بیشتر از عرضه است و اگر می‌خواهیم بازار با ثباتی داشته باشیم باید مشکلات صادراتی کشور را برطرف کنیم.»
طغیانی با بیان اینکه این دقیقا جایی است که مجلس در حال کار کردن است، ادامه داد: «حذف تشریفات زائد در صادرات کالاها در دستور کار قرار گرفته است و همچنین کمیسیون اقتصادی از مرزهای افغانستان و پاکستان و مناطق آزاد از حیث صادراتی بازدید کرد چراکه مناطق آزاد به صورت زیرساختی می‌توانند به ثبات نرخ ارز کمک کنند.»
وی تصریح کرد: «ما این مسیر را ادامه می‌دهیم و با قوانین دیگری نظیر مالیات بر عایدی هم تلاشمان بر این است تا نقدینگی‌ای را که در بازارها وجود دارد از آن خارج کنیم.»
عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم درباره وضعیت بازار سرمایه هم اظهار کرد: «بازار سرمایه بحث مفصلی دارد و به نظرم اگر احکام گزارش نظارتی‌ای که در مجلس قرائت شد و اصلاحی که در قانون بورس انجام خواهد شد به همراه مصوباتی که شورای عالی بورس دو ماه پیش مصوب کرد، اجرایی شوند، مشکلات برطرف خواهد شد، اما الان ما در عمل به همین مصوبات مشکل داریم.»
طغیانی در پاسخ به این سوال که پیش بینی شما از وضعیت بازار ارز و سرمایه تا پایان سال چیست، افزود: «پیش بینی من برای ماه‌های آینده سال در همه بازارهای ارز و سرمایه و طلا ثبات بیشتر نسبت به شش ماهه ابتدای سال است.»
وی تاکید کرد: «اگر اجرای قوانین به درستی انجام شود که بخشی از آن در حال اجراست در بازار سرمایه ثبات نسبتا خوبی خواهیم داشت و بازار ارز هم مشکلات در حال برطرف شدن است. براساس شواهدی که داریم افق، افق با ثباتی در بازارهای مختلف از جمله ارز، سرمایه و طلا است.»
گفتگو: محمد سیاح