ساخت و ساز در ۷۰ متری انار این روزها یکی از مهمترین چالش‌های شهرتاریخی و شهیدپرور انار شده است. از یک سو معاون سازمان میراث فرهنگی از ایجاد مشکلات ساخت حرم شهدای گمنام برای حریم بصری ارگ تاریخی می‌گوید، از طرف دیگر مسئولان شهری و فرمانداری و میراث فرهنگی کرمان از ادامه این پروژه حمایت می کنند.

 با آغاز دوباره ساخت و سازها در کنار ارگ انار که براساس قوانین و ضوابط میراث فرهنگی عرصه و حریم این اثر تاریخی را مخدوش می‌کند، بحث هایی شکل گرفته که اذهان دوستداران میراث فرهنگی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

دوستداران میراث فرهنگی معتقدند که بیش از جریحه دار کردن احساسات مردم، آنچه مهم است قوانین و پایبندی به قوانین است و باید طبق اساسنامه میراث فرهنگی هر گونه ساخت و سازی در کنار آثار تاریخی بررسی شود و بعد تصمیم‌های دیگری در مورد آن اتخاذ شود.

بسیاری از مسئولان مربوطه و اشخاص به نام شهر انار نیز با این مسئله موافق و خواستار تصمیم گیری منطقی بر اساس قوانین و ضوابط میراث فرهنگی شدند.

گنجی‌پور، یکی از روحانیون به نام انار نیز این مسئله را تایید کرده و می گوید که باید بحث ساخت و ساز کنار ارگ انار با توجه به قوانین و ضوابط میراث فرهنگی حل شود و مسئولان و کارشناسان این حوزه باید نظر آخر را بدهند.

او در پاسخ به این سوال که دو دستگی میان مسئولان انار در زمینه ساخت این ارگ افتاده است، می گوید:« من فکر می‌کنم که تنها باید قوانین و ضوابط میراث فرهنگی تکلیف را روشن کنند و در آن صورت من به شخصه حرفی نخواهم زد، اگر سازمان میراث فرهنگی مسئله را با توجه به قوانین سازمان میراث فرهنگی حل کند.»

اما به نظر می رسد که مشکلات مهم تری ارگ انار را درگیر کرده است و شاید یکی از آن ها مسئله ابلاغ نشدن حریم این بنای تاریخی به سازمان‌ها و ارگان‌های شهری و عمرانی است و همین کوتاهی سازمان میراث فرهنگی باعث بروز مشکلات جدی در تصمیم گیری مسئولان شهری و فرمانداری در انار شده است.

محمدرضا نسب‌عبداللهی، دوستدار میراث فرهنگی و از اهالی انار اما در مورد این دغدغه‌های پیش آمده توضیح می‌دهد: «حدود چند سال قبل، کارشناسان میراث فرهنگی برای ارگ انار سه درجه حریم تعیین کردند که متاسفانه به دلیل تغییرات پی در پی در سازمان میراث فرهنگی این مصوبه هنوز ابلاغ نشده است.»

او همچنین به CHN می‌گوید:« ابلاغ نشدن این مصوبه به این معنا نیست که ارگ انار حریم ندارد و هر سازمانی هر کار که خواست در کنار آن انجام بدهد. این مشکل سازمان میراث فرهنگی است که متاسفانه در انجام وظایف ذاتی خود در حراست و نگهداری از بسیاری از آثار تاریخی، ضعیف عمل می‌کند.»

نسب عبداللهی می‌گوید: «بر اساس قانون، هرگونه دخل و تصرف در حریم آثار تاریخی که ثبت شده اند، جرم محسوب می شود. بر همین اساس ساخت و ساز حرم شهید گمنام در حریم ارگ انار که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، غیرقانونی است.»

به گفته او، قبر شهید گمنام هم اکنون در ۷۰ متری ارگ انار قرار دارد که اگر ساخت و ساز حرم آغاز شود با توجه به اینکه ۱۵۰۰ متر مربع زمین برای ساخت و ساز در نظر گرفته شده، این ساختمان سازی حداقل ۳۰ تا ۴۰ متر دیگر به ارگ نزدیک تر می‌شود.

این دوستدار میراث فرهنگی و روزنامه‌نگار همچنین ادامه می‌دهد:«برخی از مسئولان انار سخنان جدید آقای علویان صدر، معاون سازمان میراث فرهنگی را به معنای موافقت با ساخت و ساز حرم شهدای گمنام تفسیر کرده‌اند و بر اساس همین تفسیر اشتباه شان، یکشنبه شب (هشتم مرداد) جلسه ای برگزار کرده اند تا درباره این ساخت و ساز تصمیم گیری کنند. در حالی که آقای علویان گفته احداث این حرم، حریم بصری ارگ رو دچار مشکل می‌کند و کارشناسان در حال بررسی نقشه این حرم هستند، من نمی دانم مسئولان انار از کجای این حرف، موافقت با ساخت و ساز را بیرون کشیده اند.»

نسب عبداللهی همچنین می‌گوید: «سازمان میراث فرهنگی در این موضوع باید به طور قاطع و با در نظر گرفتن سه درجه حریم ارگ، اجازه ندهد تعرض ها به حریم آثار تاریخی انار بیش از این گسترده شود.»

به گفته او، دامنه تعرض‌ها به آثار تاریخی انار از جمله کاروانسرا به حدی بوده که چند سال پیش سازمان میراث فرهنگی وقتی نتوانست کاری از پیش ببرد، دفتر نمایندگی اش را در انار برای مدتی تعطیل کرد.

این روزنامه نگار همچنین اعتقاد دارد:«آغاز عملیات ساخت حرم شهید گمنام در حریم درجه یک ارگ، آغاز عملیات ساخت مدرسه دو طبقه در حریم درجه دو ارگ، ساخت آپارتمان چند طبقه مقابل در اصلی ارگ به گونه‌ای که از دیوارهای ارگ بلندتر است، ساخت سرویس بهداشتی در حریم در جه یک ارگ توسط شهرداری، ساخت حوض بزرگ آب در ۱۵ متری دیوار ارگ، نصب وسایل ورزشی و وسایل بازی و قلعه بادی توسط شهرداری در حریم درجه یک ونصب برج نور بسیار بلند در ۱۵ متری دیوار حریم درجه ارگ انار از جمله تعرض‌ها به ارگ انار است که مسئولان سازمان میراث فرهنگی نباید در برابر آن‌ها سکوت کنند.»

او همچنین می‌گوید: «متاسفانه برخی مسئولان شهرستان انار به جای انتخاب راه حل این معضل، سعی می کنند مخالفت‌ها با احداث حرم شهید گمنام در حریم ارگ را مقابله با ارزش ها بنامند تا از این طریق بتوانند اهداف خود را به پیش ببرند. من می خواهم به مسئولین انار بگویم این گره ای است که با دست هم باز می شود چرا تلاش می‌کنید با اتهام زنی به دیگران و فعالان میراث فرهنگی این گره را کورتر کنید.»

نسب عبداللهی خطاب به مسئولین انار عنوان می‌کند: «این فقط شما نیستید که ارزش شهید را درک می کنید بلکه همه می دانند که احترام به کسانی که در راه دفاع از این کشور جان داده اند، واجب و لازم است. اما آیا ساختن بنا در حریم قانونی یک اثر تاریخی، احترام گذاشتن به شهید است؟ آیا شهیدی که سال ها خواسته گمنام بماند، راضی است که شما به نام او حریم قانونی ارگ انار را خدشه دار کنید؟»

او همچنین تخریب های چند سال پیش انار را یادآوری کرده و می گوید: «در سال‌های گذشته به دلیل بی توجهی سازمان میراث فرهنگی، متاسفانه دو اثر تاریخی انار یعنی ساختمان تلگراف‌خانه و ساختمان چاپارخانه به طور کلی تخریب شده است.»

آنچه امروز بیش از همه مسایل از سوی بسیاری از اهالی انار مطرح می شود، حرمت گذاشتن به خون شهداست و آن ها معتقدند که شهیدان برای هویت از خاک و هویت وطن به میدان جنگ رفتند و باید برای آرمان های شهدا تلاش شود.