حمیدرضا شاهآبادی معتقد است یکی از دلایلی که معمولا کمتر موفق به کسب جایزه بینالمللی در عرصه ادبیات میشویم، این است که نتواستهایم خودمان را به خوبی معرفی کنیم به همین دلیل همچنان ناشناخته باقی میمانیم.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان که از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به عنوان نامزد جایزه «آسترید لیندگرن» انتخاب شده است، در گفتوگو با ایسنا، درباره این جایزه اظهار کرد: برای معرفی خودم برای این جایزه خوشحال هستم. واقعیت این است مکانیزم این انتخاب، مکانیزم امیدوارکنندهای است؛ گروهی از نویسندگان چند جلسه دور هم جمع شده و افراد مختلف را بررسی کردند. از اینکه من را انتخاب کردند خوشحال شدم زیرا در یک فرایند کارشناسی و توسط گروهی از نویسندگان انتخاب شدهام. امیدوارم نتیجه انتخاب، نتیجه خوبی برای ادبیات کودک کشورمان باشد.
او سپس گفت: تصور میکنم ظرفیت ادبیات کودک کشورمان در حدی هست که بتوانیم در جوایز جهانی مطرح و برنده شویم. گمان میکنم دلیل اینکه تاکنون نتوانستهایم این جایزه را ببریم این است که نتواستهایم به خوبی خودمان را معرفی کنیم. فرایندی که برای معرفی کاندیداها و قرار گرفتن آنها در رقابت وجود دارد، گاهی اوقات فرایند صحیحی نیست، سوابق نویسندهها به خوبی جمعآوری و معرفی نمیشوند. متاسفانه شرایط ترجمه آثار نویسندگان در کشورهای دیگر هم شرایط سهلی نیست و به همین دلیل ما همچنان ناشناخته باقی میمانیم و دیده نمیشویم.
شاهآبادی خاطرنشان کرد: نهادهای متولی معرفی افراد برای جوایز در ابتدا باید سعی کنند با یکدیگر هماهنگتر باشند و تا حد امکان روی کاندیداهای واحدی به توافق برسند. سپس همه ما، از تکتک نویسندگان تا نهادهای مختلف مدنی و سازمانهای دولتی، باید تلاش کنیم آثار نویسندگان منتخب در خارج از کشور دیده شود، همچنین نسبت به معرفی آنها و تهیه رزومه مناسب برای معرفی حداکثر تلاش را بکنند. البته باعث خوشحالی است که تقریبا در یکسال گذشته اتفاقهای خوبی در این زمینه افتاده است. وزارت ارشاد برای ایجاد ارتباط میان نهادهای معرفی کننده، بعد گرفتن اسامی آنها نسبت به تهیه رزومه نویسندگان منتخب تلاش میکند. به نظرم اتفاق خوبی است ولی همچنان جا دارد این اتفاق گستردهتر شود و در حوزههای مختلف دیگر هم خود را نشان دهد.
نویسنده «دروازه مردگان» درباره تاثیر جوایز بر نویسندگان، گفت: صددرصد جوایز موثر هستند. جوایز ادبی، توجه عمومی را به آثار یک نویسنده جلب میکند. جوایز ادبی بینالمللی در حوزه گسترده جهانی توجهها را جلب میکند. هر نویسنده و هر هنرمندی دوست دارد دیده شود و بازخورد کار خود را بر ذهن مخاطبانش ببیند. جوایز ادبی میتوانند نماد این بازخورد باشند و عکسالعمل عمومی و کارشناسانه را نسبت به آثارشان نویسنده نشان دهند و معرف آن در سطح جهانی باشند.
او تاکید کرد: از طرف دیگر تجربه ملتهای دیگر ثابت کرده، زمانی که یک نویسنده از یک کشور موفق میشود جایزه جهانی ببرد توجه مردم دنیا به ادبیات آن کشور جلب میشود. در واقع سود یک جایزه بینالمللی فقط به نویسنده نمیرسد بلکه دیگر نویسندگان آن کشور هم شناخته میشوند، در نتیجه ادبیات و صنعت نشر آن کشور هم رشد میکند.
شاهآبادی درباره تاثیر عوامل دیگر از جمله نگاه سیاسی بر انتخاب نویسندگان در جوایز بینالمللی هم گفت: در جوایز مختلف، گروههای مختلف داوری، فعالیت میکنند و داوران سلایق خود را به کار میگیرند. زمانی که یکنفر به عنوان داور یک جایزه انتخاب میشود ه قطعا به او اجازه داده میشود سلیقه خود را هم دخالت بدهد. سلیقه نیز میتواند از چیزهای مختلف سرچشمه بگیرد، فکر نمیکنم بشود با اطلاق برخی از صفتها جوایز را بیاعتبار کرد. اینطور نیست. حتی اگر قرار باشد برخوردهای غیرادبی صورت بگیرد، حتما نویسنده باید دارای حداقل بضاعت ادبی باشد تا آثارش حداقل امتیاز را بگیرند تا بتوانند دیده شوند و بعد مسائل غیرادبی هم بر روی آن تاثیر بگذارد.