یک کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه با بیان اینکه در حال حاضر منطقه خاورمیانه به صحنه رقابتها و چالشهای قدرتهای بزرگ تبدیل شده است گفت: انفجارات و شرایط پیچیده اخیر در منطقه نیز متاثر از همین وضعیت و در راستای تامین منافع این قدرتهاست.
دکتر ساداتیان، کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه در گفتوگو با پایگاه خبری فریادگر با اشاره به ترور یکی از مقامات سازمان اطلاعات لبنان طی روزهای گذشته اظهار داشت: ایشان رئیس تیم تحقیقکننده برای مرگ رفیق حریری بود و تصور بر این است که وی به یک سری واقعیاتی دست پیدا کرده بود که سوریه را زیر سوال میبرد. به همین دلیل انگشت اتهام به سوی سوریه دراز شد که سوریه او را ترور کرده و به همین دلیل اوضاع به هم ریخت و در داخل لبنان تعدادی به خیابان آمدند و راه فرودگاه را بستند و مسائلی ایجاد شد که اگر نخستوزیر لبنان هم استعفایی را که داد مورد پذیرش واقع میشد می توانست حتی شروعکننده جنگ داخلی بین گروههای مختلف باشد؛ یعنی گروههایی که ذینفوذ در ارتباط با سوریه در لبنان هستند چون سالهای سال لبنان تحت نفوذ سوریه و قوای این کشور که در آنجا مستقر بودند به ویژه از زمان حافظ اسد بوده است، در نتیجه برخی از این گروهها و طوایفی که در آنجا هستند تحت نفوذ سوریه بوده و هنوز هم سوریه نفوذ خودش را در آنجا دارد.
وی با بیان اینکه ما این نوع ترورها را در افغانستان و پاکستان و توسط گروههای تندروی سلفی یا گروههای وهابی شاهد هستیم که گروههای تندرو اسلامی تلقی میشوند و چنین انفجاراتی را ایجاد میکنند، خاطرنشان کرد: چه بسا آنها هم مسوولیتی برای این کار نپذیرند و افراد دیگری قصد داشته باشند که جنگهای فرقهای یا طایفهای را راه بیندازند و تقصیر را گردن آنها بیندازند ولی به لحاظ سابقهای که اینها داشتند و کارهای قبلی که انجام داده و مسوولیت آن را پذیرفتهاند حدس و گمان آن است که از ناحیه این گروه های تندرو بوده که یک موقعی طرفدارانش میخواستند چنین کاری کنند که سیستم امنیتی توانست جلو آنها را بگیرد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ابراز عقیده کرد: با نگاه کلانتر به روند کل منطقه باید گفت که طبیعتا منطقه هنوز در رقابت قدرتهای فرا منطقهای قرار دارد یعنی بسیاری از کشورهایی که بازیگر و کنشگر در این منطقه هستند تلاششان بر این است که با تمسک به این نوع حرکات مذبوحانه ناسالم بخواهند ایجاد وحشت کرده و منطقه را دچار بحران سازند. این گروههای تندرو بعضا از ناحیه عربستان گاهی در اردن و گاهی قطر حمایت مالی و پشتیبانی میشوند که این جریانات را ایجاد کنند و کشورهای فرامنطقهای از حمله انگلستان و سایر قدرتها هم وقتی احساس می کنند آمریکا در حال پیشروی و تسلط برمنطقه است دست به چنین حرکاتی ممکن است بزنند، یعنی غربیهایی که در درون خودشان به ظاهر متحد هستند و در اینجا یک سیاست یکپارچه را به ظاهر دنبال میکنند ولی در رقابتهای خودشان هرکدام سعی دارند که طرف مقابلش نتواند ریشه بدواند.
وی با تاکید براینکه آمریکا همواره تلاش دارد در این منطقه تسلط خودش را تثبیت کند و در این مسیر نیز با چالشهای بسیاری روبرو است، یادآور شد: از یک طرف آمریکا با رقبایی مثل روسیه و گاهی چین چالشهای جدی دارد و بعضا با قدرتهایی که خیلی چهره نشان نمیدهند مثل انگلیس که صورت پنهانی رقابتها را حمایت میکنند با چالش روبروست. ساداتیان بیان داشت: به طور کل در خصوص اوضاع منطقه باید گفت که آمریکا سعی دارد در کل منطقه خاورمیانه و به ویژه در حوزه خلیج فارس تسلط خود را پیدا کند و البته مردم منطقه هم به دو دسته تقسیم میشوند یعنی عده ای توافق دارند که آمریکا در اینجا نفوذ خودش را گسترش دهد و عدهای مخالف هستند و در مقابل، برخی از دولتها هم، چنین هستند و برخی از دولتها مثل ایران مخالف توسعه نفوذ آمریکا هستند. یعنی صحنه، صحنه این رقابتها و چالشهاست.