مديركل دفتر توسعه فناوري وزارت بهداشت از احياي خطوط متوقف شده توليد واكسن‌هاي اجباري در كشور به دلايل مختلف خبر داد.

دكتر كيوان اظهار كرد: در برنامه واكسيناسيون اجباري كشور، واكسن هاي فلج اطفال، ديفتري، سياه سرفه و كزاز، «ب ث ژ»، سرخك، سرخجه، اوريون و هپاتيت B وجود دارد كه در دوره‌اي تمامي آنها در كشور توليد مي‌شد اما متاسفانه خط توليد اكثر آنها متوقف شده است. در حال حاضر به غير واكسن هپاتيت B، «ب ث ژ» و فلج اطفال بقيه واكسن‌هاي موجود در برنامه واكسيناسيون اجباري كشور از خارج وارد مي‌شود.

وي با تاكيد بر اينكه توليد واكسن مساله‌اي است كه به نظر مي‌رسد بايد بخش خصوصي به اين حوزه ورود پيدا كند، تصريح كرد: سيستم‌هاي دولتي به تنهايي توانايي كافي براي فعاليت‌هاي تحقيقاتي توليدي را ندارند اما زير ساخت‌هاي خوبي در مراكزي مانند انستيتو پاستور و موسسه واكسن و سرم‌سازي رازي وجود دارد بنابراين با توجه به اين ضرورت، در انستيتو پاستور تركيبي از بخش خصوصي كه معمولا هم از اعضاي هيأت علمي پاستور بوده و تجربه واكسن‌سازي هم دارند تشكيل وامكانات مالي در اختيار آنها گذاشته شد تا در فضاي انستيتو پاستور هم زير ساخت جديد ايجاد و هم از زير ساخت‌هاي موجود براي توليد واكسن‌هاي مورد نياز استفاده كنند.

مشاور رييس انستيتو پاستور ايران تصريح كرد: در اين راستا اين راهكار براي توليد سويه‌هاي جديد واكسن‌هاي MMR (سرخك، سرخجه و اوريون) كه عوارض واكسن‌هاي قبلي را نداشته باشد، واكسن‌ هاري انساني، تغيير خط و اصلاح روند توليد واكسن هپاتيتB و واكسن‌هاي مننگوككي (مننژيت) در انستيتو پاستور اتخاذ شده است به طوري كه از متخصصان مجرب پاستور درخواست شده كه با حمايت مالي در مكان پاستور اين واكسن‌ها را توليد كنند.

كيوان با بيان اين كه در حال حاضر براي حدود ۲۸ بيماري در دنيا، واكسن پيشگيري توليد مي‌شود، تصريح كرد: اين در حالي است كه هر كشوري داراي برنامه ملي واكسيناسيون است و در ايران هم كميته‌‌ واكسيناسيون اجباري (EPI)، واكسن‌هاي اجباري را تعيين مي‌كنند؛ البته واكسن‌هاي ديگر مانند هپاتيت A در اولويت‌هاي بعدي قرار دارند چرا كه اكثر كودكان در سنين پايين مبتلا به هپاتيت A شده و به صورت طبيعي واكسينه مي‌شوند اما در كشورهايي كه بهداشت خوبي دارند، ممكن است تا سنين ميانسالي مبتلا به هپاتيت A نشوند و چون ابتلا در سنين بالا عوارض زيادي دارد از اين رو اين واكسن در برنامه واكسيناسيون آن كشورها وجود دارد.

سوءمديريت‌ها از دلايل توقف خطوط توليد بسياري از واكسن‌هاي مورد نياز كشور

كيوان با بيان اين كه در حال حاضر تنها سه قلم از واكسن‌هاي موجود در برنامه واكسيناسيون اجباري كشور در داخل توليد مي‌شود، توقف فعاليت خطوط توليد بسياري از واكسن‌هاي مورد نياز كشور را ناشي از برخي سوء مديريت‌ها و مسائل ديگر عنوان كرد و گفت: توقف خطوط توليد اكثر واكسن‌هاي مورد نياز كشور از حدود هشت سال پيش رخ داده و از همين زمان هم واردات واكسن به كشور آغاز شده است.

توليد نمونه اوليه واكسن هاري انساني تا پايان سال/ واردات سالانه سه ميليون يورو واكسن هاري

وي با بيان اين كه تاكنون واكسن‌هاي موجود در اولويت دوم برنامه واكسيناسيون هم در كشور توليد شده‌اند، گفت: از زمان ورود دكتر قانعي به انستيتوپاستور بر اساس برنامه‌اي علاوه بر راه‌اندازي دوباره خطوط توليد واكسن‌هايي كه دانش فني آنها در كشور وجود داشته است درصدد توليد واكسن‌هاي موجود در اولويت دوم برنامه واكسيناسيون در كشور هستيم به طوري كه تا پايان سال جاري، نمونه اوليه واكسن هاري انساني توليد مي‌شود؛ يعني به ميزان دو، سه هزار دوز در كشور توليد مي شود تا بتوان مطالعات باليني را آغاز كرد و پس از تاييد به توليد انبوه برسد.

به گفته كيوان، سالانه سه ميليون يورو معادل هشت ميليارد تومان يا ۵۰۰ هزار دوز از واكسن هاري وارد كشور مي‌شود.

مشاور انستيتو پاستور ايران خاطرنشان كرد: براي از سرگيري خطوط توليد واكسن‌هاي موجود در برنامه واكسيناسيون اجباري كشور كه در گذشته در موسسه رازي توليد مي‌شدند اقداماتي جهت راه‌اندازي دوباره آنها صورت گرفته است چرا كه فناوري توليد آنها دركشور وجود دارد. البته در گذشته هم به دليل عدم تلاش براي افزايش كيفيت و اثربخشي بالا خطوط توليد واكسن‌ها متوقف شده بود.

وي افزود: سالانه حداقل پنج، شش ميليون دوز از واكسن‌هاي D.T.P (ديفتري، كزاز، سياه سرفه) و MMR (سرخجه، سرخك واوريون) واردات صورت مي‌گيرد كه با اجراي فراخوان توليد واكسن‌ها، واكسن‌هايي با اثربخشي بالا در سالهاي آتي درداخل توليد خواهد شد.

توليد واكسن هپاتيت B و محلول‌هاي تزريقي در مجتمع توليدي تحقيقاتي انستيتو پاستور

كيوان در خصوص فعاليت مجتمع توليدي تحقيقاتي انستيتو پاستور ايران واقع در كرج گفت: در حال حاضر اين مجتمع واكسن هپاتيت B، محلول‌هاي تزريقي استرتيوكيناز( براي بعضي از كم‌خوني‌ها به ويژه بعد از شيمي درماني)، اريتروپوتيين (براي درمان كم خوني)، آنتي‌ژن‌هايي براي مصرف در كيت‌هاي تشخيصي و واكسن هاري دامي توليد مي‌كند.

وي همچنين از تلاش براي آماده كردن خطوط توليد مجتمع توليدي تحقيقاتي انستيتو پاستور ايران همگام با به روزآوري واكسن‌هاي موجود در برنامه اجباري واكسيناسيون و توليد واكسن‌هاي جديد خبر داد.

افزايش چهار برابري در آمد مجتمع توليدي تحقيقاتي انستيتو پاستور

كيوان در خصوص ميزان درآمدزايي مجتمع توليدي تحقيقاتي انستيتوپاستور ايران گفت: درآمد پاستور از توليد و فروش محلول‌هاي تزريقي نسبت به سال گذشته تقريبا چهار برابر شده است كه بخشي از آن مربوط به اصلاح قيمت و بخشي از آن هم افزايش توليد بوده است. همچنين به طور متوسط در ۱۰ سال گذشته هر سال دو ميليون دوز محلول‌هاي تزريقي در پاستور توليد مي‌شد اما از تير ماه سال گذشته تا امروز سه ميليون ويال محلول تزريقي توليد شده است.

اخذ تاييديه بين‌المللي صادرات واكسن «ب.ث.ژ» در آينده

كيوان تصريح كرد: در بدو واگذاري مسووليت انستيتو پاستور به دكتر قانعي، خط توليد واكسن «ب.ث.ژ» به دليل مشكلات مديريتي در آستانه تعطيلي قرار داشت اما با تمهيدات صورت گرفته اين واكسن در حال اخذ تاييديه بين‌المللي جهت صادرات است. در حال حاضر فعاليتهاي مجتمع روند خوبي گرفته است اما به هيچ وجه راضي كننده نيست چرا كه اين مجتمع سربار نيروي انساني و هزينه‌اي بالا دارد البته معتقد به تعديل نيرو و تعطيلي خطوط نيستيم بلكه معتقديم كه بايد توليد افزايش يابد.

وي با بيان اينكه به طور كلي انستيتو پاستور با بخش‌هاي زير مجموعه حدود ۸۰۰ نفر نيرو دارد، افزود: مجتمع توليدي پاستور بالغ بر ۵۰۰ نفر نيرو دارد كه متاسفانه بسياري از نيروها سطح تحصيلات پاييني دارند.

مشاور انستيتو پاستور ايران در خصوص وضعيت صادرات توليدات انستيتو پاستور ايران گفت: صادرات واكسن و ساير فرآورده‌هاي توليدي پاستور چشمگير نيست اما با كسب تاييديه سازمان بهداشت جهاني براي واكسن «ب.ث.ژ» مي‌توان اين واكسن را به ساير كشورها صادر كرد حتي در اين صورت سازمان يونيسف هم خريدار اين واكسن خواهد شد.

توليد واكسن هاي وارت و چهار گانه حاوي هموفيلوس آنفلوانزا در آينده

وي تصريح كرد: توليد واكسن‌هاي مننژيت، آنفلوانزا، چهارگانه حاوي هموفيلوس آنفلوانزا و واكسن وارت - براي زگيل تناسلي - در برنامه‌هاي آتي انستيتو پاستور جهت توليد قرار دارد.

كيوان افزود: نمونه اوليه واكسن‌هاي مننژيت تا پايان سال جاري توليد شده و در سال آينده به توليد انبوه مي‌رسد. همچنين واكسن‌هاي MMR و هموفيلوس آنفلوانزا تا پايان سال آينده توليد خواهند شد.