بعد از خروج آمریکا از برجام شاهد رشد عجیب شاخص کل بازار بورس بودیم. این رشد مقداری شائبه داشت. چرا باید همزمان با سایه سنگین تهدید سیاسی – اقتصادی، نماد اقتصادی یک کشور رشد کند؟ سید حمید میرمعینی استاد دانشگاه و کارشناس بازار سرمایه این رشد را بیارتباط تفسیر میکند.
میرمعینی در گفت و گو با مردم سالاری آنلاین، با اشاره به خروح آمریکا از برجام و تاثیر آن بر بازار سرمایه ایران ابراز داشت: به نظر میرسد ارتباط معنا داری بین خروج آمریکا از برجام و رشدهای اخیر شاخص کل بورس وجود ندارد؛ چرا که طی چند روز اخیر شاهد افزایش ارزش نمادهایی هستیم که با تشدید تحریمها و خروج آمریکا از برجام، آسیب بیشتری میبینند.
او گفت: البته اخبار داخلی شرکتها، دال بر نرخ فروش و میزان فروش محصولاتشان، منجر به ایجاد یک جو هیجانی در بازار شد. به همین جهت شایعاتی در این خصوص ایجاد شد. ولی نباید فراموش کنیم که چنین اخبار و شایعاتی در نهایت منجر به اخبار واقعی و اتفاق مناسب نخواهد شد و در بلند مدت باید منتظر تاثیر این رخدادها در یک نماد خاص و در مجموعه بازار باشیم. بنابراین در روزهای آینده میتوان منتظر افت بازار بود.
وی افزود: بازار سرمایه بعد از خروج آمریکا از برجام، وارد مرحلهای مبهمتر شد؛ چرا که ارزشگذاری نرخ ارز و نقل و انتقال وجوه مالی بین ایران و کشورهای دیگر و نوع فروش مواد و محصولات شرکتها در هالهای از ابهام قرار دارد. لذا به نظر میرسد اگر قرار باشد اتفاق خاصی در محدودیتهای جدید رخ بدهد، مشخصا بر اقتصاد کشور و بازار سرمایه سوء تاثیراتی خواهد داشت و به مرور زمان تاثیرات آن بر شرکتهای بورسی آشکارتر میشود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: با توجه به معضلات جدید کشور و همچنین مشکلاتی که از قبل برای کشور وجود داشت، باید گفت بازار سرمایه و بورس ایران چندان امیدوارکننده نیست. مسئولان باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.
وی در پاسخ به این مساله که با خروج آمریکا آیا بازار مدیریت شد، تصریح کرد: در روز اول بازار از سوی برخی سهامداران حمایت شد. این حمایت از طریق خرید سهام نمادهای شاخصساز صورت گرفت. همچنین در این حمایت، شاهد حضور نهادهای دولتی و حقوقی بودیم. در اولین روز کاری بعد از خروج آمریکا از برجام، شاخص کل را به نوعی مدیریت کردند؛ اما بعد از آن شاخص روال خود را طی کرد و بر اساس حجم تقاضا و افزایش قیمت، نمادها رشد کردند.
میرمعینی در مورد رکود بازار سرمایه گفت: البته این رشد شبیه باران بهاری و دم اسبی بود. به نظر میرسد به زودی این جو وارد آرامش خواهد شد. البته این آرامش در ادامه و در نهایت به سوی رکود حرکت خواهد کرد. اگر اخبار خوبی در بازار رخنه نکند و تعامل سیاسی جدیدی رخ ندهد، این رکود بر بازار سیطره خواهد داشت.
این کارشناس بازار سرمایه آینده بازار سرمایه را امیدوارکننده ندانست و تصریح کرد: با توجه به اوضاعی که شاهد آن هستیم، به نظر نمیرسد که شاهد آیندهای روشن در بازار سرمایه و همچنین اقتصاد کلان کشور باشیم. مسئولین باید پیامهای لازم را درک کنند و در تصمیمات خود و با توجه به سیگنالها تجدید نظر کنند و تصمیم درست اخذ کنند.
او در مورد ورود یا خروج مردم از بازار سرمایه گفت: من نه توصیهای برای ورود دارم و نه توصیهای برای خروج. به هر حال بازار سرمایه ایران چندان سنخیتی با روندهای شناخته شده علمی در سطح دنیا ندارد. در بازار سرمایه ایران، دستکاری فراوان است. این بازار مدیریت میشود. خرده ساختارهایی که در بازار ما اعمال میشود، عموما دارای ایراد هستند. در 90 درصد کشورهای دنیا، دامنه نوسان سهام وجود ندارد. دامنه نوسان در جاهایی وجود دارد که دارای ساختار دولتی هستند و به صورت دستوری قصد مدیریت همه چیز را دارند. آنها با اقتصاد آزاد میانه خوبی ندارند. بازار ما دارای مشکلات ساختاری است. این مشکلات در نهایت مانع از تصمیم درست در مورد خرید یا فروش و یا نگهداری سهام میشوند.
میرمعینی افزود: ما در حال حاضر در اوضاع بی ثباتی شدیدی قرار داریم که هر اتفاقی میتواند رخ بدهد. به جهت ابهامات اساسی که در مورد آینده کشور وجود دارد به هیچ وجه نمیتوان در مورد آینده اقتصادی و آینده بازار سرمایه کشور صحبت کرد.
او در پایان توصیهای هم به کسانی داشت که قصد ورود به بازار سرمایه را دارند. میرمعینی ابراز داشت: آنچه که مشخص است با خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریمها و نامناسب شدن اوضاع اقتصادی داخلی و نبود سیاست اقتصادی مناسب، نمیتوان به بازار سرمایه امیدوار بود. در صورت وقوع این پیشفرضها، شخصا به هیچ فردی توصیه نمیکنم که وارد بازار شود.
گفت و گو : سید مسعود آریادوست